AÇIKLAMA:

  • Ele alınan konuda okuyucuyu BİLGİLENDİRMEK amacıyla yazılan yazılardır.
  • Öğretici ve Bilgi vermek amacıyla yazılan Ciddi, Bilimsel ve Kültürel konulardır.

TARTIŞMA:

  • Bu anlatım tekniğinde bir “Karşılıklı Konuşma Havası” vardır. 
  • Yazar, karşısında biri varmışçasına “Sorular Sorup, Cevap Vermesi”dir.
  • “Bence, Bana Göre, Kanımca” gibi öznel yargı bildiren ifadeler kullanılır.
  • Bir düşüncenin yanlışlığını ortaya koymak ve doğru olanın belirtilmiş olması vardır.

Not:  ÖYKÜLEME – Okuru OLAY İçinde Yaşatmak

         BETİMLEME – Okura İZLENİM Kazandırmak

         AÇIKLAMA – Okura BİLGİ Vermek

        TARTIŞMA – Okurun DÜŞÜNCESİNİ Değiştirmek

b)- Paragrafta Yardımcı Düşünceler: Düşüncenin kanıtlanması için kullanılan ikna metotlarıdır.

  • Tanımlama: Tanım cümlelerinin bulunduğu paragraflardır.
  • Karşılaştırma: En az iki unsurun KARŞITLIK ve BENZERLİKLERİYLE kıyaslanmasıdır. “Fakat, Lakin, Ama, Çünkü, İse, Halbuki” gibi bağlaçlar kullanılır.
  • Tanık Gösterme: Yazarın ele aldığı konuda o konunun uzmanının görüşlerine yazısında yer vermesidir. İsim veya Sözle ifade edilir.
  • Örneklendirme: Ele alınan konunun Somut örneklerle ispat etmeye çalışılmasıdır. Bu anlatım tekniğinde I. cümle Öznel ifade taşır.
  • Benzetme: Anlatıma Somutluk kazandırmak amacıyla anlamca ilgili iki kavramdan ZAYIF olanın GÜÇLÜ olana benzetilmesidir. “Gibi, Kadar” edatları sıkça kullanılır.
  • Kişileştirme: İnsana özgü niteliklerin insan dışındaki varlıklara aktarılmasıdır.
  • Sayısal Verilerden Yararlanma: Matematiksel işlemlerin kullanılmasıdır.

c)- Paragrafta Konu –  Başlık ve Ana Düşünce:

Konu: Üzerinde durulan, hakkında yazılıp çizilen unsurdur. 

  • “YAZAR NE ANLATIYOR?” sorusu bize konuyu verir ve konu genellikle paragrafın “Giriş” cümlesinde belirtilir.

Başlık: Paragrafın konusu ne ise başlık da odur.

  • Konu ve Başlık, paragrafın bir veya iki kelime ile özetidir.
  • Kısa olmalı.
  • İlgi çekici olmalı.
  • Konuyla alakalı olmalı.
  • Bütününü kapsamalı.

Ana Düşünce (Ana Fikir, Temel Düşünce):

  • Yazarın okuyucuya vermek istediği “mesaj”dır.
  • Yazarın “amacını” belirten cümledir.
  • Yazıda “en kapsamlı” ve “en geniş” düşünce ve cümledir.
  • Kesin yargı bildirir (Açık ve anlaşılır bir anlatım taşır.)
  • Paragrafın “Giriş, Gelişme, Sonuç” bölümlerinde olabileceği gibi tamamında da bulunabilir.
  • “YAZAR NE DEMEK İSTİYOR?”, “HANGİ AMAÇLA YAZMIŞ?” gibi sorular sorulur.

ç)- Paragrafta Yapı:

  • Giriş, Gelişme ve Sonuç bölümleridir.
  • Giriş: Genellikle tek cümleden oluşur. Ele alınacak konu burada verilir. Fikir ortaya atılır. Genel yargı niteliği taşır. Bağlayıcı unsurlar bulunmaz.
  • Gelişme: En uzun bölümdür. Giriş cümlesinde belirtilen konu her yönüyle ele alınır. Yani fikirler örneklerle açıklanır.
  • Sonuç: Anlatılanların bir sonuca bağlandığı bölümdür. Yani konunun sonucu ve özetidir. Genellikle tek cümleden oluşur. Bu fikirden bir netice çıkartılır.