Bilindiği üzere, sigara uyuşturucu maddelere giden yolun ilk aşaması. Ülkemizde her yıl tütün ve tütün ürünlerine bağlı olarak 100 binlerce insanımızı kaybediyoruz. Küresel bir halk sağlığı sorunu olan sigara kullanımı aynı zamanda birey ve ülke ekonomisini olumsuz yönde etkiliyor. 31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü için yapılan etkinliklerin gayesi, sigaranın zararları konusunda bilinç kazandırmak, duyarlılığı arttırmak ve farkındalık sağlamak.
Türkiye’de sigaraya başlama yaşı ne yazık ki gün geçtikçe düşüyor, sigaraya bağlı ölüm oranları artıyor. Son istatistiklere göre, erkeklerin yüzde 31’i, kadınların yüzde 12’si tütün ve tütüne bağlı nedenlerden dolayı yaşamını kaybediyor.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Türkiye’deki erkeklerin yüzde 31’i, kadınların da yüzde 12’si tütün kaynaklı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitiriyor. Türkiye’de her yıl 83 bin 100 ölüm sigaradan kaynaklanan nedenlere bağlı. Türkiye’de 252 bin çocuk ve 14,5 milyon yetişkin tütün ürünü kullanıyor. Türkiye’de 15 yaş üzerindeki nüfusun yüzde 26,5’i her gün tütün ürünü kullanıyor.
Bu karanlık tabloyu değiştirmek adına yola çıkan Maltepe Üniversitesi, sigarasız kampüs için adım attı. Hedef; gençlerin sigarayla tanışmadan, hatta sigara dumanını dahi görmeden mezun olması.
Türkiye’de her yıl 83 bin 200 kişi tütün ve tütün ürünleri kullanımına bağlı olarak hayatını kaybediyor. Araştırmalar sigara kullanma yaşının 11’e kadar düştüğünü gösteriyor.
Tüm bu veriler, "31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü"nü daha anlamlı hale getiriyor. Sigara kullananların 24 saat süreyle sigara içmemeye teşvik edildiği bu önemli günde Maltepe Üniversitesi “sigarasız kampüs” hedefiyle sigarasız bir dünyaya doğru önemli bir adım attı. Üniversitede bilinçlendirme kampanyaları düzenleniyor, sigaraya başlama nedenleri ve bırakma istekleri konusunda eğilimler araştırılıyor, çözümler üretiliyor.
Sigaraya başlama nedenleri arasında başta “özenti” ve “arkadaş etkisi” öne çıktığı için özellikle gençlere yönelik çalışmalara önem veren Maltepe Üniversitesi’nin Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanı Aysun Albay, “Kampüsün sigara içilmeyen bir alan haline gelmesi için sürekli olarak çalışıyoruz.” dedi. Albay, öğrencileri sigaradan uzak tutmaya yönelik çalışmaları şöyle sıralıyor:
· Üniversitede fakülte ve yüksekokul binaları önünde ‘sigarasız alanlar’ oluşturuldu. Bu alanlarda sigara içilemiyor.
· Öğrenci Kulüpleri düzenli olarak bilgilendirme çalışmaları ve ‘sigarasız kampüs’ başlığıyla etkinlikler yapıyor.
· Genç TEMA Kulübü belirli aralıklarla kampüste izmarit temizliği yapıyor.
· Öğrenci Konseyi Hukuk Fakültesi Temsilciliği sigara izmariti atılan bölgeleri çiçeklendirerek öğrencilerde farkındalık yarattı.
· Sigara bağımlılığı konusunda çok sık bilinçlendirme buluşmaları ve toplantıları düzenleniyor; öğrenciler sürekli olarak bilgilendiriliyor.
Kampüste sigara içen öğrencilerin başlama nedenlerini ve bırakma isteklerini bilimsel çalışmalar, anket ve yüzyüze görüşme yöntemleriyle öğrenerek, çözüm bulmayı hedeflediklerini de anlatan Albay, bu yöndeki çalışmaların aralıksız süreceğini de belirtti.
Maltepe Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Birimi’nde görev yapan Psikolog Yasemin Kıldıran da gençlerin sigaraya yoğun streslerine çözüm olabileceği düşüncesi ya da arkadaş çevresinin etkisi ile başladıklarını anlattı. Kıldıran, sigarayı bırakmak isteyen gençlere şu önerilerde bulunuyor:
· Bırakmak için öncelikle kişinin istekli ve gönüllü olması gerekir.
· Sigarayı isteyebileceğiniz ortamlardan uzak durun.
· Karar alın ve plan yapın.
· Sigara içen insanlar hep etrafımızda olacağından bunu engelleyemeyiz ama uzaklaşabiliriz.
· Yürüyüş yapmak, bol su içmek, sakız çiğnemek sigarayı bırakmada yardımcı olabilir.
· Sigarayı hangi motivasyon için içiyorsanız onu bulun ve o motivasyonu hangi farklı yollarla karşılayacağınızı araştırın.
1 sigara, 4 bin kanserojen
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Altuğ Koşar ise, sigaranın içinde 4 bine yakın kanserojen madde olduğunun altını çizerek şunları söyledi:
“Sigara, tütün ve tütün ürünleri akciğer, gırtlak ve mesane kanserinin birincil sebebi. Başka kanserlere de yol açıyor. Sigaradaki kanserojen maddeler özellikle gençleri, çocukları, hamile kadınları ve kronik hastalıkları olanlarla yaşlıları çok etkiliyor. 40 yaş sonrası solunum fonksiyonları çok etkileniyor. Sigara içenler KOAH’a doğru gidiyor. Nefes alamaz hale geliyor, yol yürüyemiyor.”
Son yıllarda tüketimi artan “elektronik sigara”, “kokmayan, dumanı çıkmayan sigara” gibi sloganlarla pazarlanan ürünlerin de aynı zararlı etkilere sahip olduğunu anlatan Prof. Dr. Koşar, “Çalışmalar bu tür sigaraların da kronik akciğer hastalıklarına yol açtığını gösteriyor. Gelecek yıllarda elektronik sigara tüketiminin neden olduğu diğer hastalıklar ortaya çıkacak” diye konuştu.
