Kahramanmaraş İl Risk Azaltma Planı (İRAP), il genelindeki afet tehlikelerinin belirlenmesi ve bu tehlikelerin yarattığı risklerin önlenmesi ya da en aza indirilmesi amacıyla hazırlanan bir plandır. Bu kapsamda, ilde afetlere karşı güvenli ve dayanıklı şehirler oluşturmak için hedefler, eylemler ve sorumlu birimler tanımlanmıştır. Plan, sürdürülebilir bir süreç çerçevesinde uygulanarak, afetler öncesinde alınacak önlemleri detaylandırmaktadır.
İRAP’ın Hazırlık Süreci ve Onaylanması
İRAP, 4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 52. Maddesi gereğince, ildeki afet ve acil durum tehlike ve risklerini belirlemek amacıyla İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri tarafından hazırlanmıştır. Kahramanmaraş, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından 2019 yılında pilot il olarak seçilmiş ve bu doğrultuda hazırlık çalışmaları başlatılmıştır. Bu süreçte bilgilendirme toplantıları ve çalıştaylar düzenlenmiş, ardından eylemler belirlenmiş ve sorumlu kurumlar tanımlanmıştır. Temmuz 2020’de Valilik tarafından onaylanan plan, paydaş kurumların görüşleri de dikkate alınarak son şekline getirilmiştir.
İRAP Kapsamında Belirlenen Eylemler
Kahramanmaraş’ın afet geçmişi dikkate alınarak, İRAP kapsamında toplamda 213 eylem belirlenmiştir. Bu eylemler, ildeki farklı afet türlerine göre gruplandırılmıştır:
- Deprem afeti: 32 eylem
- Taşkın afeti: 46 eylem
- Kütle hareketleri: 13 eylem
- İklimle ilgili afetler: 30 eylem
- Teknoloji kaynaklı afetler: 37 eylem
- Tüm afetler: 55 eylem
Bu eylemlerden sorumlu 44 kurum ve kuruluş bulunmaktadır. Eylemlerin izlenmesi ve değerlendirilmesi, yılda iki kez düzenlenen toplantılarla gerçekleştirilmektedir. 2020 yılında başlayan İRAP süreci, en son Aralık 2022’de yapılan değerlendirme toplantısında %96 başlanma oranı ve %49 tamamlanma oranı ile devam etmektedir.
Son Gelişmeler ve 2023 Depremleri Sonrası Revizyon
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler, İRAP kapsamında belirlenen bazı eylemlerin uygulanabilirliğini etkilemiştir. Bu nedenle, depremler sonrası eylemlerden sorumlu kurumlar ile birlikte, tüm eylemler revize edilerek güncellenecektir.
Uluslararası Afet Risklerinin Azaltılması Günü Etkinlikleri
8 Ekim 2024 tarihinde, AFAD Başkanlığı yerleşkesinde düzenlenen Uluslararası Afet Risklerinin Azaltılması Günü etkinlikleri kapsamında, 81 ildeki İRAP İzleme ve Değerlendirme Kurulları eş zamanlı olarak toplandı. İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş başkanlığında gerçekleştirilen video konferansa, illerimizden katılım sağlanarak afet risk azaltma süreçleri değerlendirildi.
