Maraş tarhanası, yazın firik ve çerez, kışın ise çorba olarak tüketilen bir lezzet olarak biliniyor. Tarhananın üretimi, buğday ile yoğurdun karıştırılmasıyla başlıyor, ancak kurutma aşamasında "çiğ" adı verilen hasırlar kullanılıyor. Bu hasırlar, Osmaniye'nin Düziçi ilçesinden Kahramanmaraş'a gelen mevsimlik işçiler tarafından örülüyor.
Osmaniye'den Kahramanmaraş'a gelen mevsimlik işçiler, göl ve göletlerden topladıkları kamışları, tarhana üretiminde kullanılan çiğ hasıra dönüştürüyor. Onikişubat ilçesindeki Köylü Garajı'nda konaklayan işçiler, yaşamlarını brandalardan yaptıkları çadırlarda sürdürüyor. Yaklaşık iki ay süren bu süreçte, işçiler her yıl haziran ayında Kahramanmaraş'a gelerek kamışları örme işlemi yapıyorlar.
Mevsimlik işçiler, çiğ hasırların üretiminde çeşitli teknikler kullanıyor. Tarhana üretiminde kullanılan kamışların ve örme şekillerinin farklılık gösterdiğini belirten işçiler, doğal ve organik çiğ hasırların plastik hasırlara göre daha tercih edildiğini ifade ediyor. Plastik hasırların güneş altında deformasyona uğrayabildiğini, doğal çiğ hasırların ise daha uzun ömürlü olduğunu vurguluyorlar.
İşçiler, Kahramanmaraş'ta geçirdikleri süre boyunca yaklaşık 20 bin çiğ hasır üretiyorlar. Çiğ hasırlar genellikle kırsal bölgelerdeki vatandaşlar ve fabrikalar tarafından alınıyor. Ailelerin geçim kaynağı olan bu iş, hem bölgenin ekonomisine hem de geleneksel tarhana üretimine büyük katkı sağlıyor.
Muharrem Filiz, çiğ hasır üretiminin baba-dede mesleği olduğunu ve nisan ayında başlayan mesainin Eylül ayına kadar sürdüğünü belirtiyor. Filiz, ağaçtan yapılan tezgahta aile üyeleriyle birlikte üretim yaparak her ay 1 tondan fazla çiğ hasır ürettiklerini ifade ediyor.
Bu geleneksel üretim süreci, Kahramanmaraş’ın tarhana kültürünü yaşatırken, aynı zamanda mevsimlik işçilere önemli bir geçim kaynağı sağlıyor.
Kaynak: AA
