Şırnak Dağlarında Keşfedildi, Kahramanmaraş’ta Bilime Kazandırıldı

Prof. Dr. Mehmet Fidan ve ekibinin 12 yıl süren çalışmasıyla “Erbilkızanı” adlı bitki, Türkiye florasına dahil edildi. Bilimsel makale Kahramanmaraş'ta yayımlandı.

Erbil’de 1972 yılında ilk kez tespit edilen bitki türünün aynısı olduğu anlaşılan bu bitki, artık Türkiye’nin resmi kayıtlarında da yer alıyor.

2012’de İlk Kez Görüldü
Prof. Dr. Mehmet Fidan, doktora danışmanı Prof. Dr. Metin Armağan ile birlikte 2012 yılında “kızan dikeni” olarak bilinen bitki cinsine ait farklı bir türle karşılaştı. Ancak yalnızca üç birey bulabildikleri için bilimsel anlamda bir ilerleme sağlanamadı.

2015 yılında aynı bitkiyi tekrar 10 birey olarak gözlemleyen akademisyenler, sayının yetersizliği nedeniyle çalışmayı tamamlayamadı.

UBENİS Projesiyle Büyük Nüfusa Ulaşıldı
2018 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi” (UBENİS) kapsamında yürütülen saha çalışmaları sırasında aynı bitkinin yoğun şekilde bulunduğu büyük bir popülasyon tespit edildi. Bu bulgu, araştırmaların derinleşmesini sağladı.

Erbilkızanı Artık Türkiye Florasında
Bitkinin, 1972’de Irak’ın Erbil kentinde tanımlanan Cousinia mazu-shirinensis türüne ait olduğu belirlendi. Bu nedenle akademisyenler, bitkiye “Erbilkızanı” adını verdi. Bilimsel çalışma, 2024 yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Tarım ve Doğa Dergisi’nde yayımlanarak resmen literatüre kazandırıldı.

“Bitkiyi Tanımak Yıllar Aldı”
Prof. Dr. Fidan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bitki sistematiği sabır ve dikkat gerektiren bir alandır. Yıllar süren takip ve gözlemler sonucu doğru tanıyı koymak mümkün oldu,” dedi.Türkiye’de keşfedilmeyi bekleyen pek çok bitki türü olduğunu belirten Fidan, “Avrupa kıtası kadar bitki zenginliğine sahip bir coğrafyada yaşıyoruz. Bu alanda her yeni tür, bilim dünyası için büyük bir kazanımdır,” ifadelerini kullandı.

Herbaryumda Koruma Altına Alındı
Keşfedilen Erbilkızanı bitkisi, Siirt Üniversitesi Botan Herbaryumu’nda koruma altına alındı. Herbaryum, araştırmacıların hizmetine açık olarak faaliyet gösteriyor.

Kahramanmaraş Yayınlarıyla Bilime Katkı
Yayımlanan bilimsel makale, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'nin akademik yayıncılık alanındaki katkılarını da bir kez daha ortaya koydu. Türkiye'nin bitki çeşitliliğini belgeleyen bu önemli çalışmaya ev sahipliği yapan KSÜ, doğa bilimlerine sunduğu katkıyla öne çıktı.

Kaynak: AA