İYİ Parti Kahramanmaraş İl Başkanı Süleyman Tekerek, mücbir sebeple ilgili olarak, “Şehrimizin en önemli gündemi olan mücbir sebebin uzatılması, esnafımız ve iş dünyamız için mecburiyet arz etmektedir. Bu nedenle mücbir sebep uzatılmakla kalmamalı, özel bir kanun çıkartılmalıdır” dedi. Tekerek, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremlerin ardından 12 ilde mücbir sebep ilan edildiğini, ancak bu sürecin daha kapsamlı bir düzenleme ile ele alınması gerektiğini ifade etti.
Tekerek, mevcut mevzuata göre mücbir sebep süresinin uzatılmasının, beyanname ve bildirge verme süresini etkilediğini belirtti. Ancak, mücbir sebep halinin bitmesiyle birlikte vergi ve prim ödemelerinin yeniden başlaması gerektiğine dikkat çekti. Depremden etkilenen 12 ilden bazıları için mücbir sebep hali sona erdirilmiş olup, şu anda Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya, Hatay illeri ile İslahiye ve Nurdağ ilçelerinde bu durum devam etmektedir. Bu bölgelerde mücbir sebep süresi 31 Ağustos 2024’e kadar uzatılmıştır.
Süleyman Tekerek, Kahramanmaraş özelinde yaşanan sorunları şu şekilde sıraladı:
- Yıkım ve Yeniden İnşa: Dulkadiroğlu ilçesinde yıkılan binalar, rezerv alan ilanları ile birlikte devam eden yıkımlar yaşanıyor.
- Geçici Çözümler: Yıkılan işyerleri için konteynır çarşıları yapılmış, ancak bu konteynırlar inşaatlar nedeniyle ya kaldırılmış ya da taşınmıştır.
- Boşaltma ve Taşınma: Yıkılmayan işyerlerinin boşaltılması isteniyor, ve yeni konteynır dükkanlarına taşınma süreci gündemde.
- Esnafın Durumu: Esnaf, mevcut inşaat koşulları ve belirsizlikler arasında geçim sıkıntısı yaşamaktadır.
- Yüksek Kiralar: Onikişubat ilçesinde dükkan ve ev bulmak zor, kiralar ise yüksek.
- Yetersiz Altyapı: İnşaatlar şehir dışından temin edilen malzemelerle yapılmakta, yerel ekonomiye katkı sağlanmamaktadır.
- Mali Müşavirler: Mali müşavirlerin işyerleri yıkılmış, ancak hala hizmet vermeye devam etmektedir.
- Altyapı Sorunları: Su, elektrik ve internet kesintileri yaşanmaktadır.
- Vergi Uygulamaları: Maliye Bakanlığı tarafından uygulanan vergi düzenlemeleri tutarsızlık göstermektedir.
Tekerek, mücbir sebep kapsamındaki sorunları çözmek için şu önerilerde bulundu:
- Özel Kanun Çıkarılması: Deprem bölgesi için “Deprem Bölgesi Özel Kanunu” çıkarılmalı ve bu kanunun süresi 10 yıl olmalıdır.
- Kademeli Geçiş: İlk 3 yıl beyansız, bildirgesiz ve ödemesiz dönem olmalı, ardından kademeli geçiş sağlanmalıdır.
- Ödemelerin Dağıtımı: Ödemesiz ilk 5 yılın borçları, sonraki 5 yıl içinde aylık taksitler halinde ödenmelidir.
- Netleştirilmiş Düzenlemeler: Maliye tarafından uygulanan kapsama dair belirsizlikler netleştirilmeli, KDV iadesinde kolaylık sağlanmalıdır.
- Teminat Şartları: Borçlara karşılık teminat verilmemelidir, yalnızca büyük borçlar için sınırlı teminat alınmalıdır.
- Deprem Valisi Atanması: Her il ve ilçeye özel bir vali atanmalı ve bu vali şehrin imar ve kamu kurumlarıyla koordinasyonu sağlamalıdır.
Tekerek, Kahramanmaraş’ta yapılan inşaatlarda bütüncül bir planlama yapılmadığını, eski yapılar yerine daha az katlı yeni binalar yapıldığını belirtti. Ayrıca, şehir genelinde yeni imar planlarının ve altyapı düzenlemelerinin yapılmadığını vurguladı.
Tekerek, Kahramanmaraş’ın bu zorlu süreçte tüm yönleriyle ele alınması gerektiğini ve şehirdeki her sorunun yüksek sesle dile getirileceğini ifade etti.
