Pnömoni, akciğer dokusunun iltihaplanması olarak bilinen bir sağlık sorunudur. Pnömoni genellikle bakterilere ve diğer mikroorganizmalara bağlı olarak ortaya çıkar. Belirli pnömoni türlerinde doğrudan kişiden kişiye bulaşma riski bulunsa da, çoğunlukla kişinin kendi ağız, boğaz veya sindirim kanalındaki mikropların akciğere ulaşmasıyla meydana gelir. Bu mikroplar, genellikle sağlıklı bireylerde hastalığa neden olmazken, vücut direnci zayıf olan kişilerde pnömoniye yol açabilir. Dolayısıyla, pnömoni oluşumunda bulaşma değil, vücut direncini zayıflatan risk faktörleri etkili rol oynar.
Zatürre Belirtileri
- Üşüme ve titreme
- Yüksek ateş (39-40 °C'ye varan)
- Öksürük, iltihaplı balgam çıkarma
- Yan ağrısı
- İştahsızlık, halsizlik, eklem ve kas ağrıları
- Kuru öksürük, ateş yükselmesi, bulantı, kusma, baş ağrısı gibi belirtiler
Bu belirtileri yaşayan kişilerin derhal doktora başvurması önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, ölümleri azaltabilir.
Pnömoni Bulaşıcı Mıdır?
Pnömoni'ye neden olan grip ve benzeri viral solunum yolu enfeksiyonları oldukça bulaşıcıdır. Hapşırık, öksürük veya bulaşmış eşyalar aracılığıyla kişiden kişiye geçebilirler. Pnömoni, özellikle bebeklerde, çocuklarda, yaşlılarda ve başka bir hastalığı olan kişilerde daha ölümcül olabilir.
Pnömoni Risk Faktörleri
Pnömoniye yakalanma riskini artıran çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunlar arasında ileri yaş, kronik hastalıklar (akciğer, kalp, böbrek hastalıkları), sigara kullanımı, alkol alımı, kusmalar, uzun süreli ameliyatlar ve grip salgınları yer almaktadır.
Pnömoni Korunma ve Tedavi Yolları
Pnömoni oluşumunu kolaylaştıran risk faktörlerinin düzeltilmesi önemlidir. Kronik hastalıkların takip ve tedavisi, stresten kaçınma, dengeli beslenme, hijyenik yaşam koşulları sağlama ve risk faktörlerini azaltma bu konuda etkili olabilir. Ayrıca, grip salgınlarının önlenmesi için koruyucu önlemler almak da büyük bir önem taşır.
Grip ve Pnömokok Aşıları
- Grip aşıları, grip salgınlarını önlemek amacıyla geliştirilmiştir. Yılda bir kez uygulanmalıdır.
- Pnömokok aşısı, Streptococcus pneumoniae bakterisine karşı koruma sağlayabilir. Yüksek riskli kişilere önerilir.
Pnömoni, birçok vakada evde tedavi edilebilir. Ancak ağır vakalarda, yaşlı hastalarda veya yoğun bakım gerektiren durumlarda hastaneye yatış gerekebilir. Tedavi hastanın durumuna göre değişir, ancak erken teşhis ve tedaviyle başarı şansı artar.
