Bağımlılık yelpazesi oldukça geniş bir alanayayılmaktadır. Kimyasal madde bağımlılığından tutun da kumar’a, sporbağımlılığından sigaraya kadar literatüre geçmiş onlarca çeşit bağımlılık türüvar.
Okuyucumuz bağımlılık hakkında bize gönderdiği epostada önüne geçilemeyen yemek yeme bağımlılığından dolayı muzdarip olduğunubelirtiyor. Yemek yemenin bağımlılık haline gelebileceğini belki de hiçdüşünmediniz.
Son yıllarda sıkça karşılaşılan yeme bağımlılığınınaltında büyük çoğunlukla duygusal sebepler yatıyor. Stresli olduğu dönemlerigereğinden fazla yiyecek tüketmeyle aşmaya çalışan kişilerin bir süre sonrayeme konusunda bağımlı hale geldiğini belirten Avrasya Hastanesi PsikiyatriUzmanı Dr. Burak Berber yeme bağımlılığından kurtulmak için önemli tavsiyelerveriyor.
Yeme bağımlılığı nedir?
Yeme bağımlılığı günümüzde sıkça karşılaşılan psikolojikbir vakadır. Kontrol edilemez bir şekilde yemek yeme şeklinde kendini gösterir.Yeme bağımlılığı stresli ve üzüntülü zamanlarda bunlardan kaçmak isteyenkişilerde görülür. Kişi kendini kontrol edemez ve stresli olduğu her an tokolmasına rağmen yemek yeme isteği duymaya başlar.
İş stresi, duygusal çöküntüler ve yoğun iş hayatı gibietmenler yeme bağımlılığının ortaya çıkmasında başrol oynamaktadır. Özellikleyağlı ve şekerli yiyecekler beynimizdeki ödül sistemini harekete geçirdiği içinkişi stresli olduğu zamanlarda bu yiyeceklere yönelmektedir.
Yeme bağımlılığı kimlerde görülür?
Yeme bağımlılığı genellikle ergenlik çağı ve streslidönemlerde ortaya çıkar. Stres yönetimi yapamayan kişiler rahatlamak içinyiyeceklerden yardım almaya başlamaktadır. Birey kendini ödüllendirmek içingünlük öğünü ve yemesi gerekenlerin dışında yiyecek tüketmeye başlamaktadır.
Belirtileri nelerdir
Yeme bağımlılığı olan kişiler bazı yiyecekleritükettikten sonra kendilerini suçlu hissederler ancak yine de kendilerine engelolamazlar. Yeme bağımlılığının en sık görülen belirtileri şu şekildesıralanabilir;
· Planlanandandaha fazla yiyecek tüketme,
· Önlenemeyenyemek yeme isteği,
· Acıkmadanyemek yemek,
· Yedikten sonrasuçlu hissetmek,
· Süreklibahaneler uydurmak,
· Koyduğunuzkurallara sadık kalamamak,
· Özelliklebelirli yiyecekleri tüketme ihtiyacı,
· Canınız hersıkıldığında yemeğe başvurmak,
· Başkalarındansaklanarak yemek yeme,
· Kilolarınızdanrahatsız olmanıza rağmen yemek yeme konusunda kendinize engel olamamanız.
Duygusal sebepler yeme bağımlılığına neden olabilir
Aşırı yeme isteği genel olarak duygusal sebeplerle ortayaçıkmaktadır. Çevresi tarafından beklediği ilgi ve sevgiyi göremeyen kişilerkendilerini iyi hissetmek için yemek yemenin zevkinden faydalanmaktadır.Yalnızlık ve sevgisizlik gibi duygular yemek yeme isteğini tetiklemektedir.Yeme bağımlısı kişiler kötü hissettiği zamanlarda keyif veren yiyeceklerleolumsuz duygulardan uzaklaşmaya çalışmaktadır.
Tedavide nasıl bir yol izlenmeli?
Öncelikle kişinin yeme bağımlısı olduğu gerçeğiyleyüzleşmesi gerekmektedir. Sağlıksız beslenmenin fiziksel ve psikolojikzararları yeme bağımlılığı olan kişiye anlatılmalıdır. Farkındalık oluşturarakyeni bir beslenme ve yaşam stili oluşturulması konusunda yol izlenmelidir.
Yeme bağımlılığından kurtulmak için neler yapılmalı?
Yeme bağımlılığı tüm bağımlılıklar gibi kişinin günlükyaşamını etkilemektedir. Kontrolsüz bir şekilde yemek yiyen birey hızla kiloalmaya başlar ve fiziksel görünümünden rahatsız olur. Bu durum da kişinin sosyal hayatında sorunlaryaşamasına neden olur. Yeme bağımlılığıyla baş etmek için yapılması gerekenlerşu şekildedir;
Kendinizi motive edin; Alacağınız bir beden küçükkıyafeti giyebilmek için kendinize söz verin. Sağlıklı bir birey olmak içinelinizden geleni yapacağınıza inanın.
Dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinin; Yemealışkanlığınızı değiştirin. Tok olduğunuz zamanlarda da bir şeyler atıştırmakistediğinizde tüketmek için yanınızda sağlıklı atıştırmalıklar bulundurun.
Tek başınıza yemek yemeyin; Aileniz ve sevdiklerinizlebirlikte, onlardan kaçmadan aynı sofrada yemek yiyin.
Stresten kaçın; Sizi üzen ve yoğun stres altındakalmanıza neden olan sebepleri ve insanları kendinizden uzaklaştırın. Kendinizeyemek yemek için bahane oluşturmayın.
Yeni aktiviteler edinin; Egzersiz, yürüyüş, dans veyaresim kursu gibi aktivitelere katılarak hem stresten uzaklaşın hem de yemeğidüşünecek zamanınızı kısıtlayın.
Sosyalleşmeye çalışın; Yeme bağımlılığı görülen kişilergenel olarak çevrelerinden ve sosyal hayatlarından uzaklaşmaktadır. Yenidensevdiklerinizle zaman geçirmeye başlayın.
Psikolojik destek alın; Özellikle duygusal sebeplerebağlı olarak ortaya çıkan yeme bağımlılığıyla tek başınıza mücadele etmek zorolabilir. Bu konuda yardım alarak hem yeme bağımlılığınızın altında yatansebebi öğrenin hem de kendinizi yalnız hissetmeyin.
