Müslüman’ı namaza, Müslüman olmayanı İslam’a davet eden ezan, Allah’ın büyüklüğünü,her şeyden daha üstün ve büyük olduğunu,Hz. Muhammed’in peygamberliğini tasdik etmeyi ve namazın sebep olduğu kuruluşa davet etmektedir. Allah’ın birlik ve vahdaniyetini ilan etmektedir. . Ezanda,insanlara dünya bataklığına saplanmayın,dünya malına aldanmayın,her şeyAllah2ın büyüklüğü yanında bir hiçtir.Her şeyi bırakıp, her şeyden vazgeçip, namaza gelin. Allah’a dönün, Allah’ın manevi huzuruna gelin,nefsinizi muhasebeye çekin,kendinize gelin,dünya malı fani ve yok olucudur diyerek insanlar namaza davet edilir. Kuran-ı kerimde ;” Ondan başka her şey fanidir ve yok olacaktır. Hüküm yalnız onundur ve er geç Ona döndürüleceksiniz..”[1]buyrulmaktadır. Hadisi-i şerifte ise :” hiç ölmeyecek gibi dünyaya,yarın ölecekmiş gibi ahrete çalışınız.”buyrulmaktadır. Ezan,insanın ruh ve bedenine hitap ederek,,Allah’tan başka ilah olmadığına ve Hz. Muhammed’in O’nun Resulü olduğunu bildirmektedir. Bunu kalben tasdik dil ile ikrar yapmaktır. Ezan : Özgürlüğün gür sedasıdır. Günde beş vakit yankılanır minarelerden.bireyden topluma,ümitsizlikten ümide götürüyor bu çağrı. Ezan : “Müezzinlerin efendisi” övgüsüne mazhar olmuş, Habeşli Bilal’ın namaz için atan kalbinin dudaklarından dökülen sesidir. Ezan,Tevhidin sembolü, İslam’ın ses ve söze dökülüşüdür. Müslüman’ın kalbini,beynini,ruhunu ve bedenini harekete geçiren sesli dokunuştur. Ezan , doğum ile ölüm arasında boş bırakmaz insanı. Dünyaya gözlerini açan bebeklerin kulağına ezan okunur. Rabbinin adı hatırlatılır. Adeta ilk manevi aşısı yapılır. Manevi kirlerden ve kötülüklerden çocukların uzak durması için yapılan bir duadır. Peygamberimiz ; “ İnsanlar ezan okuma ve birinci safta yer almadaki sevabı bilselerdi, bunu yapmak için aralarında kura çekerlerdi.”[2] Sözleri ile ezanın önemine işaret etmektedir. Ezan,İslam’ın şiarı ,Müslümanların simgesi ve ortak değerlerindendir.Ezan,dilleri,ırkları, bütün farklılıkları İslam dilinde birleştirir.Müminlerin birlik ve bütünlüğünü sağlar. Müezzin : “ Ey insanlar ! peşine düştüğünüz dünya malına önem vermeyin,her şeyi bırakın ve namaza gelin,namazın sebep olduğu kurtuluşa gelin. Dünya ve ahret mutluluğu ancak bu ibadete bağlıdır. Öyleyse ona koşunuz,ondan istifade ediniz,hedefiniz ve gayeniz yalnız o olsun.” Diyerek bu manalara işaret etmektedir. Ezan,aynı zamanda özgürlüğün sembolüdür. Gür bir sedadır. Ezan okunduğu beldenin,özgürlüğünü ve bağımsızlığını haykırır. Bu yüzdendir ki merhum M.Akif Ersoy’da : “ Bu ezanlar ki şahadetleri dinin temeli, Ebedi, yurdumun üstünde benim inlemeli” diyerek bu gerçeği dile getirmektedir. “ Ezanlar ederken secdeye davet,hep yarın diyoruz,oysa kim bilir : O yarın belki kıyamet “ M.Akif Ersoy Peygamberimiz ; “ Ezan okuyun değil de,bizi ferahlandır ya Bilal “demiştir. “Mahşerde uzun boylular müezzinler olacaktır.(Hadis) “ Cennetin en yüce makamı vesiledir.Peygamberimiz ezan duası okuyana şefaatim vacip olur.” Buyurmuştur. [1] .Kasas suresi 88.ayet [2] Buhari.ezân,
