Ø Recaizade Mahmut Ekrem bu dönemin şekillenmesindeöncülük etmiştir.
Ø Sanat sanat için anlayışını benimsemişlerdir.
Ø Siyasi baskıdan dolayı sanatçılar olabildiğince devletilişkilerinden toplumsal konulardan ve hareketlerden uzaklaşmıştır.
Ø Dili ağırdır ve sanatlı söyleyişlere yervermişlerdir.
Ø Bireysel konulara ağırlık verilir.
Ø Bu dönemde Batı edebiyatı örnekleri daha başarılıolmuştur.
Ø Kafiye göz içindir anlayışını benimsemişlerdir.
Ø Recaizade Mahmut Ekrem’in her güzel şey şiirdiranlayışı benimsenerek her şey şiire konu olmaya başlamıştır.
Ø Bireysel acılar, duygusallıklar işlenmiş, metafizikkonulara yer verilmiştir.
Ø Şiir dili ağırlaşmakla beraber biçim yönünden Divanşiirinin etkisi azalmıştır.
Ø Şiirde romantizm akımının etkisi görülür.
Ø Roman ve hikayelerinde ise realizm ve naturalizminetkisi görülür.
Ø I. dönemde görülen teknik kusurlar, bu dönemde azalmış,gözleme önem verilmiş, olay akışı kesilmemiştir.
Ø Roman konusu İstanbul’da geçer, seçkin aile çevresi,cariyelik, yanlış Batılılaşma, kölelik işlenen başlıca konulardandır.
Ø I. döneme göre tiyatroya daha az önem verilmiştir.
Ø Dili ağır ve süslüdür.
Ø Sahnelenmek için değil; okunmak için yazılmıştır.
Ø Sanatçılar:
RECAİZADE MAHMUT EKREM
· Üç çocuğunun ölümüyle acılı ve insanı tabiat, sevgi veölüm üçgeninde değerlendiren sanatçı, şiirlerinde romantizm akımının; roman veöykülerinde realizm akımının etkisindedir.
· Şiirde musiki ve ahenge önem vermiştir.
· Servet-i Fünunculara yol göstermiştir ve TevfikFikret’i bu edebiyatın başına getirmiştir.
· Birçok türde eser vermiştir.
· Edebiyatımızda ilk realist romanı yazar (ArabaSevdası)
· Eserleri: Araba Sevdası; Muhsin Bey, Şemsa; AfifeAnjelik, Çok Bilen Çok Yanılır, Vuslat, Atala; Nağme-i Seher, Yadigar-ı Şebab,Pejmürde, Zemzeme; Takdir-i Elhan; Talim-i Edebiyat.
ABDÜLHAK HAMİT TARHAN
· Devrinde şair-i azam olarak kabul edilir.
· Günlük siyasi meselelerle uğraşmamış, sanatını icraedip ferdi konulara yönelmiştir.
· Romantizm akımının etkisi altında kalmıştır.
· Taşkınlık ve yücelik, söyleyişte tezat şiirlerininbaşlıca özellikleridir.
· Şiir dili çok ağırdır, birkaç şiirinde heceyi dener amaağırlıklı olarak aruzu kullanır.
· Şiirlerinde vezin, uyak ve dil endişesi ikinciplandadır. Divan şiiri nazım biçimlerini kullanmamıştır.
· Divan edebiyatının kurallarını yıkmıştır.
· Eşi Fatma Hanım için yazdığı MAKBER şiirimeşhurdur.
· Sayısı kırkı aşan eserlerinin yirmi biri tiyatrodur.Konularını da Asur, Arap, Türk-Moğol, Yunan ve Osmanlı tarihlerinden yahuthayali olaylardan almıştır. Mekanda yabancı topraklarda geçer genellikle.
· Manzum ve mensur olarak oluşturduğu tiyatro eserleritiyatro tekniğine uygun değildir; sahnelenmek için değil; okunması içinyazmıştır.
· Eserleri: Makber, Sahra (ilk pastoral şiir), Belde,Hacle, Validem, Ölü, Baladan Bir Ses, Divaneliklerim, Tayflar Geçidi, BunlarOdur, Hep yahut Hiç, Garam, İlham-ı Yakın; Tarık, İbn-i Musa, Macera-yı Aşk,Sabr ü Sebat, İçli Kız, Duhter-i Hindu (nesir), Nazife, Tezer, Eşber (aruz),Nesteren (hece), Finten (nazım-nesir).
SAMİPAŞAZADE SEZAİ
· Batılı anlamda ilk realist öyküyü yazar (KüçükŞeyler).
· Şöhreti Sergüzeşt adlı romanıyla kazanır.
· Yeğeni İclal’in ölümü üzerine yazdığı mektuplar adlıyapıtta bazı düz yazılarını ve hatıralarını toplamıştır.
· Şir tiyatro türündeki eseridir.
NABİZADE NAZIM
· 1861 yılında çıkmaya başlayan Servet-i Fünun dergisininilk şair ve yazarlarındandır.
· Edebiyatımızda ilk köy romanı olan Karabibik’iyazar.
· Realizm ve natüralizm akımının etkisindekalmıştır.
· Zehra adlı romanı psikolojik özellikleri ağır basan birromandır.
· Eserleri: Heves Ettim, Hala Güzel, Hasba; Karabibik,Zehra, Yadigarlarım, Sevda, Zavallı Kız.
MUALLİM NACİ
· Eski edebiyat taraftarlarının lideridurumundadır.
· Eski şiire bağlı kalarak yenilik yapmadüşüncesindedir.
· Recaizade’nin Zemzeme’sine karşılık Demdeme’yiyazmıştır.
· Eserleri: Ateşpare, Şerare, Sümbüle, Füruzan, KöylüKızların Şarkısı; Demdeme; Ömer’in Çocukluğu; Lügat-i Naci; Heder.