Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) aylık yayın organı olan, ‘İller ve Belediyeler’ dergisinde her ay farklı bir dosya habere yer veriyor. Derginin Ocak-Şubat birleştirilmiş sayısının aynı zamanda kapağı olan,
‘İnanç ve Kültür Ekseninde Mezarlıklar’ başlıklı dosya haberde, Anadolu’daki mezar türlerinden dünyanın ünlü mezarlarına, Türk mezarlıklarından İslam ve mezar mimarisine, dudak uçuklatan mezarlık fiyatlarından mezarlıktan turizm çıkar mı sorusunun cevabına kadar özenle hazırlanmış çok önemli bilgiler var. Öncelikle bu dosya haberi yapanları tebrik ediyorum. Zira insanın yaşadığı sürece hizmet alma gereksinimi olduğu gibi öldükten sonra da bu gereksinim devam ediyor. Ülkemizdeki tüm belediyeler de iyisiyle kötüsüyle bu hizmeti aksatmadan devam ettirme gayretinde. Lakin yaptığı hizmetin ne kadar büyük ve önemli olduğunun farkında olan belediye sayımız maalesef çok az. Bana göre bunun farkında olmayan belediyelerimizden bir de Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesidir. Bu konuya tekrar döneceğiz. İsterseniz şimdi dergide titizlikle araştırılmış ve özenle hazırlanmış konulara bir göz atalım. Haberde benim en çok dikkatimi çeken bölüm,
Mezarlıktan Turizm Çıkar mı? başlığı oldu. Zira bizim kültürümüzde ve inancımızda mezarlar orada yatan yakınlarımıza ve ehli Müslümanlara dua etmek için ziyaret edilir. Ama gördüm ki, dünyada Mısır’daki
Giza Piramitleri her yıl milyonlarca turisti ağırlıyor. Bunun yanında Hindistan’daki
Taç Mahal, Çin’deki
Terrakota Ordusu, İran’daki
Kiros Anıtı, Roma’daki
Hadrian Mozolesi en ünlü turizm merkezlerinden biri olan mezarlarmış. Bu vesileyle
mezarlıkların sadece geçmişten günümüze bilgi taşıyan müzeler değil, aynı zamanda günümüz insanları için turizm getirisi sağlayan ve bulunduğu şehirlere marka değeri kazandıran eserler de olabildiklerini öğrenmiş oldum. Haberde yer verilmemiş ama
Çanakkale Şehitliği ve Şehitler Abidesi de bu alana dahil edilebilir. Dünyanın ünlü mezarlıkları içinde yer alan Bitlis’teki
Ahlat Mezarlığı ise tarihi mirasımız ve bu topraklardaki geçmişimiz adına büyük önem taşımaktadır. Yaklaşık 900 senelik bir şehir olan Ahlat’ta, 6 farklı mezarlık vardır. Bunların en bilineni Selçuklu dönemi izleri taşıyan Meydanlık Kabristanı’dır. Bu kabristanda, 12. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar tarihlenen bin kadar mezar bulunduğu tahmin edilmektedir. Diğer yandan Hindistan’ın Agra şehrinde, 1631-1654 yıllarında anıt mezar olarak inşa edilen Taç Mahal’de İslam türbe mimarisinin en önemli eserlerinden biridir. Anadolu’nun tarihine ışık tutan konulardan biri de ülkemizde
7 çeşit mezar türünün bulunduğu bilgisidir. Yapılan arkeolojik kazılar ve bilimsel çalışmalara göre Anadolu’da 7 çeşit mezar türünün varlığı saptanmıştır. Bunlar; toprak mezarlar, kaya mezarları, küp mezarlar, sandık mezarlar, oda mezarlar, kuyu mezarlar ve yığma mezarlar olarak adlandırılmaktadır. Gelelim dudak uçuklatan rakamlara. Bizler burada yani Kahramanmaraş’ta cenaze hizmetlerini ve mezar yerini bedava aldığımız için farkında değiliz ama başta İstanbul olmak üzere ülkemizin pek çok yerinde insanlar araba parasına mezar yeri satın alıyor. İşte birkaç örnek; İstanbul’da birinci gurup boş mezar yeri bedeli
22 bin lira, dördüncü gurup boş mezar yeri ise 2 bin lira. Ankara’da
25 bin, İzmir’de
7 bin, Bursa’da
9 bin, Kayseri’de
4 bin, Denizli’de
16 bin 500, Burdur’da
2 bin lira. Dünya genelinde ise durum bundan farklı değil. Mesela Almanya’da sadece cenaze hizmetinin bedeli
18 bin avro. Mezar yeri ise 5 ile 10 yıl arasından kiralanabiliyor. Yine derginde yer alan ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Daire Başkanı Adem Avcı’yla yapılan röportaja göre,
2016 yılında İstanbul’da 70 bin kişi vefat etmiş. Vefat edenlerin 48 bini İstanbul topraklarına gömülürken 22 bini Anadolu’ya gönderilmiş. Tüm bu veriler üzerine
son üç yıl içinde Kahramanmaraş genelinde kaç kişinin vefat ettiğini merak ettim, öğrenmek için Büyükşehir Belediyesinden ilgili bir müdür ile telefonda görüştüm. Elinde bu konuda istatistik bulunmayan müdür bey beni konuyla ilgili olduğunu belirttiği personele yönlendirdi, onunla da görüştüm. Beyefendi verileri hazırlamak için üç gün süre istedi, sonrasında ellerinde veri olmadığını belirterek başka bir personele yönlendirdi. Tabi o zatı muhterem telefona cevap vermediği gibi sonrasında dönme gereği bile duymadı. Tabi müdür beyde konuyu takip etme gereği duymadığı için düne kadar arayıp sormadı. Şimdi tekrar başa dönecek olursak, Başkan Fatih Mehmet Erkoç’un talimatı ile il merkezi ve tüm ilçelerde mezar yeri de dahil olmak üzere tüm cenaze hizmetlerini ücretsiz veren Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, ne kadar büyük ve önemli bir hizmet yaptığının sanırım farkında değil. Büyükşehir Belediyesi olarak 7 gün 24 saat vatandaşının en acılı anında yanında olacaksın, tüm ihtiyaçlarını ücretsiz karşılayacaksın, bunun için bütçe oluşturup kaynak ayıracaksın, her türlü araç ve personel teminini sağlayacaksın, imkanlar ölçüsünde taziye evleri inşa edeceksin, olmayan yerlerde çadır kuracaksın, masa sandalye götüreceksin, kışın sobasını kurup odununu kömürünü vereceksin, amma cenazelerle ilgili bir kaydın olmayacak.
Sizce büyükşehir bu konunun ne kadar farkında?
