Bir düşünceyle ilgili cümlelertopluluğudur.
Paragraf dört bölümden oluşur:
a)-Paragrafta Anlatım Teknikleri
b)-Paragrafta Yardımcı Düşünceler
c)-Paragrafta Konu – Ana düşünce
ç)-Paragrafta Yapı
a)-Paragrafta Anlatım Teknikleri: Yazarın parçayı oluştururken kullandığıtekniklerdir. Bunlar: “öyküleme, betimleme, açıklama ve tartışma”dır. Yazar,bunlardan birini amacına göre ağırlıklı olarak kullanır.
Öyküleme(Hikaye Etme):
ü Ele alınan konunun bir “OLAYA” bağlı olarak anlatılmasıdır.
ü Olayın dışında bu tip yazılarda varlıklar “HAREKET” halinde verilmiştir.
ü Günlük basit konulardır.
ü Ciddi bir ilmi yönü yoktur.
ü “mış, miş, muş, müş, dı, di, du, dü gibi geçmiş zamanekleri kullanılır.
ü Adeta “KAMERAYI”anımsatır.
ü “OLAY,KAHRAMANLAR, MEKAN ve ZAMAN” olmak üzere dört unsur vardır.
ü Öykülemede belli bir zaman diliminde gelişen olaylardeğil de her zaman gerçekleşen olaylar da anlatılabilir.
Betimleme(Tasvir Etme):
ü Bir varlığın, kişinin ya da durumun başta görme organıolmak üzere diğer duyu organlarına hitap edecek şekilde anlatılmasıdır.
ü “OLAYLARIN” ya da “VARLIKLARIN” “fotoğrafı” çekilir.
ü Öykülemenin aksine Betimlemede varlıklar genellikle DURGUN haliyle anlatılır.
ü Dört gruba ayrılır: “fiziksel, ruhsal, açıklayıcı ve izlenimsel” betimleme.
Açıklama:
ü Ele alınankonuda okuyucuyu BİLGİLENDİRMEK amacıylayazılan yazılardır.
ü Öğretici veBilgi vermek amacıyla yazılan Ciddi, Bilimsel ve Kültürel konulardır.
Tartışma:
ü Bu anlatım tekniğinde bir “Karşılıklı Konuşma Havası” vardır.
ü Yazar, karşısında biri varmışçasına “Sorular Sorup, Cevap Vermesi”dir.
ü “Bence, BanaGöre, Kanımca” gibi öznel yargı bildiren ifadeler kullanılır.
ü Bir düşüncenin yanlışlığını ortaya koymak ve doğruolanın belirtilmiş olması vardır.
Not: ÖYKÜLEME – Okuru Olay İçinde Yaşatmak
BETİMLEME – Okura İzlenim Kazandırmak
AÇIKLAMA – Okura Bilgi Vermek
TARTIŞMA – Okurun Düşüncesini Değiştirmek
b)-Paragrafta Yardımcı Düşünceler: Düşüncenin kanıtlanması için kullanılanikna metotlarıdır.
ü Tanımlama:Tanım cümlelerinin bulunduğu paragraflardır.
ü Karşılaştırma:En az iki unsurun KARŞITLIK ve BENZERLİKLERİYLE kıyaslanmasıdır. “Fakat, Lakin, Ama, Çünkü, İse, Halbuki”gibi bağlaçlar kullanılır.
ü TanıkGösterme: Yazarın ele aldığı konuda o konunun uzmanının görüşlerine yazısındayer vermesidir. İsim veya Sözle ifade edilir.
ü Örneklendirme:Ele alınan konunun Somut örneklerleispat etmeye çalışılmasıdır. Bu anlatım tekniğinde I. cümle Öznel ifade taşır.
ü Benzetme:Anlatıma Somutluk kazandırmakamacıyla anlamca ilgili iki kavramdan ZAYIFolanın GÜÇLÜ olana benzetilmesidir. “Gibi, Kadar” edatları sıkçakullanılır.
ü Kişileştirme:İnsana özgü niteliklerin insan dışındaki varlıklara aktarılmasıdır.
ü SayısalVerilerden Yararlanma: Matematiksel işlemlerin kullanılmasıdır.
c)-Paragrafta Konu – Ana Düşünce:
Konu: Üzerinde durulan, hakkında yazılıpçizilen unsurdur.
ü “YAZAR NE ANLATIYOR?” sorusu bizekonuyu verir ve konu genellikle paragrafın “Giriş”cümlesinde belirtilir.
Başlık: Paragrafın konusu ne ise başlık daodur.
ü Konu veBaşlık, paragrafın bir veya iki kelime ile özetidir.
ü Kısa olmalı.
ü İlgi çekiciolmalı.
ü Konuylaalakalı olmalı.
ü Bütününükapsamalı.
Ana Düşünce (Ana Fikir, Temel Düşünce):
Ø Yazarın okuyucuya vermek istediği “mesaj”dır.
Ø Yazarın “amacını”belirten cümledir.
Ø Yazıda “enkapsamlı” ve “en geniş” düşünceve cümledir.
Ø Kesin yargı bildirir (Açık ve anlaşılır bir anlatımtaşır.)
Ø Paragrafın “Giriş,Gelişme, Sonuç” bölümlerinde olabileceği gibi tamamında da bulunabilir.
Ø “YAZAR NEDEMEK İSTİYOR?”, “HANGİ AMAÇLA YAZMIŞ?” gibi sorular sorulur.
ç)-Paragrafta Yapı:
ü Giriş, Gelişmeve Sonuç bölümleridir.
ü Giriş: Genellikle tek cümleden oluşur. Elealınacak konu burada verilir. Fikir ortaya atılır. Genel yargı niteliği taşır.Bağlayıcı unsurlar bulunmaz.
ü Gelişme: En uzun bölümdür. Giriş cümlesindebelirtilen konu her yönüyle ele alınır. Yani fikirler örneklerle açıklanır.
ü Sonuç: Anlatılanların bir sonuca bağlandığıbölümdür. Yani konunun sonucu ve özetidir. Genellikle tek cümleden oluşur. Bufikirden bir netice çıkartılır.
