“GÂVUR GÖLÜ VE DOĞAL HAYATI KORUMA DERNEĞİ” ADINA DÜZENLENEN GÂVUR GÖLÜ SULAK ALAN, KUŞ CENNETİ, SEVGİ GÖLÜYLE İLGİLİ ORTA YOL PROJESİ HAKKINDA RAPOR(*) (7) KONU: KURUTULARAK EKOSİTEMİN EN ÖNELİ AYAĞININ KESİLDİĞİ “GÂVUR GÖLÜ’NÜN,” (Sağlık Ovası) En Düşük Kotunda 10 300 Dekarlık bir Sulak Alan “KUŞCENNETİ” Oluşturulmasını Sağlamak. GEREKÇE: Bilindiği gibi Gâvur Gölü sazlığı, 1950-1960 aralığında sivrisinek ve sıtmanın çevre sağlığına verdiği zararı önlemek ve de topraksız çiftçiye toprak dağıtmak amacıyla kurutuldu. Aynı nedenlerle Antakya –Kahramanmaraş fay hattı üzerinde 180 km. uzantıda bulunan, Antakya önündeki Amik Gölü, İslâhiye-Fevzipaşa yakınındaki Emen Gölü, Narlı ovası altındaki Mizmilli Bataklık ve gölleri de kurutuldu. Gâvur Gölü’nün kurtulmasıyla oluşan araziye “SAĞLIK OVASI” adı verildi. Ancak çevre halkı Sağlık Ovası’nı pek telâffuz etmiyor; eskiden olduğu gibi buraya “GÂVUR GÖLÜ” demeye devam ediyor. Dünya ekosisteminde yer alan çok önemli bir kuş göç yolu üzerindeki bu göllerin kurutulmasıyla zengin bir kuş popülâsyonun önü kesildi. Böylece Dünya Ekosisteminin bu bölgedeki ayakları çökertildi. Çevre ekolojik dengeleri bozuldu. Doğa kendine verdiğimiz bu zarara ancak 15 yıl dayanabildi. Çeşitli nedenlerle Sağlık Ovası kod kaybetti. Yeniden çanaklaştı. On beş yıl gibi kısa bir sürenin sonunda Sağlık Ovası göllüğünü hatırlamaya ve su tutmaya başladı. O günün şartlarında yanlış da olsa bu göller kurutulmuş, geleceğe yansımaları pek hesaplanamamıştır. Bu uygulamayı gerçekleştirenler bugün hayli ileri yaştalar. Yaptıkları yanlışın farkına varsalar da geriye dönüşü olmayan bir çıkmazda, vicdanlarıyla hesaplaşmalarının bize pek yararı olmaz. Şimdi bize düşen geçmişi suçlamak değil, bugünün koşullarında neler yapabiliriz; bu konuda ne gibi projeler üretebiliriz? Sorusunun yanıtı ya da çözümü kuşkusuz somut, gerçekçi ortak akıl ve kolektif çalışmalarda aranmalıdır… ÇÖZÜM, ORTA YOL PROJESİNDE GİRİŞ: ORTA YOL projesi yukarıda sözü edilen gerekçelerden ve gerekçeden doğdu; bu nedenle gündeme geldi. Artık gölü eski haliyle ihya etmek oldukça zor ve çetrefil bir uğraştır. Elli yıldır bu yönlü söylemler temennilerde kalmıştır. Eyleme dönüşme şansı olmamıştır; olamaz da. Çünkü burada 34 000 dekar özel mülkiyet, 20 711 dekar Tigem Genel Müdürlüğü mülkiyeti var. Bu sorunları aşmak pek kolay görülmüyor. Devletinse kamulaştırma politikası yok. Kendi elindeki mülkiyeti ya uzun süreli kira ya da mülkiyetini devrederken bu konuda Devletten destek beklemek hayal olur. Ya da onlarca yıl yetmez sorunun çözümüne. 60 Yıldır kuş cennetçilerinin buranın gerçeklerini bilmeden ham hayaller peşinde koştuklarına da tanık olduk. Bu çevreyi gerçekleriyle çok iyi tanıyoruz. Yörenin insanı olarak Gâvur Gölü’nün dününü, dünya eko sistemindeki işlevini, çevre ekolojisindeki yararlarını, kurutulduktan sonra oluşan Sağlık Ovası sorunlarını ve çiftçilerin çektikleri sıkıntıları da biliyoruz. Bu nedenle olması gereken, kimseyi mağdur etmeyecek, hukuki sorun içermeyen tek çare “ORTA YOL” projesi olduğuna inanıyoruz. DEVAM EDECEK