Kahramanmaraş Kalesi’nde daha önceki yıllarda yapılan kaçak kazılar sonucunda ele geçtiği belirtilen 7. ve 8. yüzyıla ait bir arşive ait olduğu anlaşılan “YENİ ASURCA TABLETLER” Prof. Gürkan Gökçek’in de içinde bulunduğu araştırmacı-bilim insanlarımız tarafından yayımlandı.
Belge Kahramanmaraş’ın o dönemki adına da ışık tutacak. Belge, bir erkek kölenin satışını konu almaktadır. “Marqasti/Marqalti şehrinde oturan tanrı Nergal’in kucağına konmuştur. Para on kat olarak onun beyine dönmüştür. Onun mahkemesinde dava almayacak.” Yeni Asur Dönemine ait belgelerde Kahramanmaraş bölgesinin Mar-qcı-si a {Marcjası a) şeklinde geçtiği özellikle belirtmelidir.
Zaten tablette okunan Manjasti veya Marcjalli adının da büyük bir ihtimalle Marcjcısİ mx\ bir diğer okunuşu olmalıdır. Marcjasrmn bugünkü Maraş olduğu belirtilmekle birlikte tam olarak neresi olduğu hususunda kesin bir bilgi edinilememektedir. Bu çalışmada ele alınan iki belge, Yeni Asur Dönemine aittir.
Tabletler, köle satışlarını konu alan satış sözleşmesidir. Belgelerde görülen ifade tarzı, bu tür Yeni Asur tabletlerinin genelinde görülen özellikleri taşımaktadır. Tanıtılan belgelerin ikisinde de “limmum” ismi ve tarih kayıtlıdır. Bununla birlikte bir numaralı metinde ilk defa karşılaşılan ve Kahramanmaraş'ın o dönemdeki muhtemel adı olan bir yer adı da geçmektedir.
Günümüze kadar ele geçmiş olan Yeni Asur Dönemi tabletlerinin büyük çoğunluğu, belirli bir usule göre hazırlanmış, şahısların alım-satımı ile ilgili hukuki belgelerdir. Bu tür metinler, Yeni Asur dönemi toplumun un sosyal ve ekonomik hayatı hakkında doğrudan bilgi edinmemizi sağlayabilmektedir. Ancak, bu dönem toplumunun hukuki anlayışları tam olarak bilinmediğinden, tabletlerde işaret edilen yaptırımların veya diğer hukuki tutanakların neyi ifade ettiği tam olarak anlaşılamamaktadır. Buna karşılık, dönemin hukuki sisteminin asıl özelliklerinin analizi ve değerlendirilmesi yapılabilmektedir.
Yeni Asur tabletlerinin Babil belgelerine göre içerik bakımından kısmen dar ve az türde olmasına, bu nedenle de daha az dikkat çekmesine rağmen, Yeni Asur ifade tarzının şüphesiz Arami dünyasının hukuki prosedürünü daha fazla yansıtmasından dolayı Yeni Asur imparatorluğu tarihine ilgi duyulmasına katkı sağladığını ifade etmektedir.
Bu çalışmada ele alınanan Yeni Asur Dönemine ait iki tablet de köle satışı ile ilgilidir. Sayın Yüksel Erimtan’ın koleksiyonunda bulunan bu tabletler, Kahramanmaraş Kalesi’nde daha önceki yıllarda yapılan kaçak kazılar sonucunda ele geçtiği belirtilen bir arşive ait olduğu anlaşılmaktadır.
Ele alınan birinci tablet, İkincisine nazaran daha iyi korunmuştur. İkinci tabletin bilhassa arka yüzü kısmen silik ve hasarlıdır. Bu nedenle ilgili satırlarda geçen şahit adlarının okunmasında zorluklar vardır. Tereddüt edilen bazı Asurca şahıs adlarının Sumerogramları verilmiştir. Belge, bir erkek kölenin satışını konu almaktadır". İki şahsın mührünün bulunduğu ve 10 şahidin huzurunda hazırlanan tablette, yer adı kayıtlıdır ve limmum adı ile de tarihlendirme yapılmıştır.
Türk Tarih Kurumu tarafından yayınlanan bu kitapta emeği geçen Cahit GÜNBATTI, Salih ÇEÇEN, L.Gürkan GÖKÇEK ve Faruk AKYÜZ hocalarımıza teşekkür ediyoruz. Emeklerine sağlık.
