1896’da Servet-i Fünun dergisi çevresinde toplanan sanatçıların oluşturduğuedebiyat topluluğudur. Divan edebiyatına karşı yeni bir edebiyat kurmayaçalıştıklarından Edebiyat-ı Cedide olarak da bilinir.
Özellikleri:
ü Salon veya yüksek zümre edebiyatı olarak da bilinir.
ü Kuruluşunda R.M. Ekrem’in etkisi olmuştur.
ü Kapanmasına neden olan sanatçı ise 1901’de Fransızca’dan çevirdiğiEdebiyat ve Hukuk adlı makaleyle Hüseyin Cahit Yalçın olmuştur.
ü Tanzimat edebiyatı sanatçılarını eleştirmişler ama onların devamı olmaktanda kendilerini alamamışlardır.
ü Sanat sanat için anlayışını benimsemişlerdir.
ü Kafiye kulak içindir anlayışını savunmuşlardır.
ü Şiirlerinde parnasizm ve sembolizm akımının etkisi görülür.
ü Fransız edebiyatından etkilenmişlerdir.
ü Sone, Terza-rima ve Triyole gibi nazım türlerini örnek almışlardır.
ü Her şeyin şiire konu olabileceğini ileri sürdüler ve daha çok bireyselkonulara yöneldiler.
ü Yeni kavram ve hayalleri anlatırken, Türkçe’de bulunmayan Arapça ve Farsçasözcükleri kullanmakla yapay ve ağır bir dil oluşturmuşlardır.
ü Siyasal baskının etkisiyle ilk yıllar toplumdan kopuk eserlervermişlerdir.
ü Serbest müstezat ve kendi buluşları olan nazım biçimleriyle yazdılar venazmı nesre yaklaştırdılar.
ü Şiirde aşkı, melal, melankoli, karamsarlık, hayal kırıklığı ve doğayıişlemişlerdir.
ü Roman ve öykülerinde realizm ve natüralizm akımının etkisi altındakalmışlardır.
ü Bu dönemde Türk romanı gerçek kimliğini bulmuştur.
ü Süslü ve ahenkli bir dil kullanmışlardır.
ü Roman konusu İstanbul’da geçer ama öykülerde ise İstanbul dışına da yerverilir.
ü Hikayelerde romana göre daha sade bir dil kullanılır.
ü Kişi ve olay zenginliğinden yoksun olan dönem romanı kişi ve doğabetimlemeleriyle dikkat çeker.
ü Bu dönemde tiyatro ve gazete sönük kalmıştır ancak roman, öykü ve dergiöne çıkmıştır.
ü Temsiciler:
TEVFİK FİKRET
· Ressam şairdir.
· Batılılaşma ve Batı sanat anlayışının yerleşmesinde büyük rolüolmuştur.
· Manzum hikaye türünün M. Akif’le birlikte Türk edebiyatındaki en güçlüismidir.
· Balıkçılar, Nesrin, Hasta Çocuk manzum öyküleridir.
· İlkin aruzu daha sonraları heceyi kullanmıştır.
· Parnasizm akımının etkisinde kalır.
· Şermin adlı eseri hece ölçüsüyle yazdığı çocuk şiiridir.
· Eserleri: Rübab-ı Şikeste, Rübabın Cevabı, Haluk’un Defteri, Tarihi Kadim,Doksan Beşe Doğru, Sis, Şermin.
CENAP ŞAHABETTİN
· Doktor şairdir.
· Sembolizm akımı etkisinde kalmıştır.
· Heceyi “parmak hesabı” diyerek küçümsemiş ve aruzu kullanmıştır.
· Eserleri: Tamat; Hac Yolunda, Avrupa Mektupları, Suriye Mektupları;Evrak-ı Eyyam, Nesr-i Sulh; Tiryaki Sözleri; Körebe, Yalan, Küçük Beyler.
HALİT ZİYA UŞAKLIGİL
· Halı ticaretiyle uğraşmış bir sanatçımızdır.
· Tekniğinin kuvveti ve oluşturduğu roman diliyle yalnız döneminin değilTürk edebiyatının en kuvvetli romancısı olmuştur.
· Birçok türde eser vermiştir.
· Realizm akımının etkisi görülür eserlerinde.
· Romanlarında konuları genellikle zengin tabaka arasında ve İstanbul’dageçtiği halde; hikayelerinde halk tabakalarına inmiş, İstanbul dışına da yervermiş ve daha sade bir dil kullanmıştır.
· Yapıtlarında ağır bir dil ve alışılmışın dışında bir cümle düzenivardır.
· Cumhuriyet döneminde romanlarını sadeleştirerek yenidenyayımlamıştır.
· Batılı anlamda ilk romanı yazmıştır (Mai ve Siyah).
· Mensur şiirin ilk örneklerini vermiştir.
· Eserleri: Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Ferdi ve Şürekası, Nemide, Sefile,Kırık Hayatlar, Bir Ölünün Defteri; Bir Yazın Tarihi, Sepette Bulunmuş, AşkaDair, Onu Beklerken, Hepsinden Acı, İhtiyar Dost, Kadın Pençesi, İzmirHikayeleri; Kırk Yıl, Saray ve Ötesi, Acı Bir Hikaye; Kabus, Füruzan, Fare;Sanata Dair; Mensur Şiirler ve Mezardan Sesler.
MEHMET RAUF
· İlk psikolojik romanı yazmıştır (Eylül).
· Ruhsal çözümlemede oldukça başarılıdır.
· Eserlerinin çoğunda aşk ve kadın konusunu işler.
· Realizm ve natüralizmin etkisi görülür.
· Dili dönemine göre daha anlaşılır ve özentisizdir.
· Eserleri: Eylül, Ferda-yı Garam, Genç Kız Kalbi, Karanfil ve Yasemin,Kadın İsterse, Son Yıldız, Böğürtlen, Halas, Define; İntizar, Bir Aşkın Tarihi,Aşıkane, Üç Hikaye, Son Emel, Hanımlar Arasında; Pençe, Cidal, Sansar; Siyahİnciler.
HÜSEYİN CAHİT YALÇIN
· Edebiyat ve Hukuk adlı eleştiri makalesiyle Servet-i Fünun edebiyatınınkapanmasına neden olmuştur.
· Tanin gazetesi ve Fikir Hareketleri isimli dergiyle edebiyatımıza yenilikgetirmiştir.
· Eserleri: Hayal İçinde, Nadide; Hayat-ı Muhayyel, Hayat-ı HakikiyeSahneleri, Niçin Aldatırlarmış; Kavgalarım; Siyasi Anılar.