Halk arasında basketbol sporunun boyu uzattığı vücut geliştirme ve ağırlık çalışmalarının ise kısalttığı yönünde yanlış bir algı var. Öncelikle şunu söylemek de fayda görüyorum; boyumuzun uzunluğu ve kısalığı direk olarak genetik faktörlere bağlıdır. Halter sporunun boyu kısalttığı basketbol sporunun da boyu uzattığını ispatlayan bir tane bile akademik çalışma sonucu yoktur. Hatta bilim adamları ‘Eger boy uzatacak spor olsaydı bu spor halter, boyu kısaltacak spor olsaydı o da basketbol olurdu ‘ diyerek enteresan bir ironi yapmışlardır. Nasıl göz rengimiz burun uzunluğumuz, ayak şeklimiz ve büyüklüğümüz gibi durumlar genetiğimize bağlı olup normal şartlarda asla değiştiremeyeceğimiz bizi biz yapan fiziksel faktörlerimizse boy uzunluğumuz ve kısalığımız da genetik kriterlere bağlı bir durumdur. Büyüme hormonu dışında boyumuzu uzatan ne bir ilaç ne de bir fiziksel aktivite mevcuttur. Growth(Gh) denilen büyüme ve gelişme hormonu konusunda bir rahatsızlık varsa erken teşhis ile bu durumdan kaynaklı boy kısalığı ya da anormal ölçülerde boy uzunluğu fizyolojik bir rahatsızlık olarak nitelendirilip tedavi edilebilir durumdadırlar.
Büyüme hormonunundan kaynaklı boy kısalığına sebep olan bir hastalık varsa, bu sebebin tedavisiyle normal boya ulaşmak mümkün olabiliyor. Naim Süleymanoğlu ve Halil Mutlu. Sayısız olimpiyat dünya ve Avrupa şampiyonluklarına imza atmış bu efsane sporcularımızı tanımayan yoktur. İkisin de ortak özelliklerinden biri boylarının çok kısa olmasıdır. Bu örneklere bakıp insanlar sanıyor ki ağır kiloların altına girdiklerinden dolayı halterciler kısa boyludurlar. Hayır.
Halter sporunda kısa boy avantaj olduğu için halterciler kısa boyludur. Eğer ki onlar halter sporuyla hiç meşgul olmasalardı yine boyları kısa olacaktı. Oysa ki haltercilerin hepsinin de boyu kısa değildir. Uzun boylu halterciler de oldukça fazla sayıdadırlar. Halter kuvvete dayalı bir branş olduğu için kas kütlesinin çokluğu ve yoğunluğu çok önemli. 1.70 boyundaki bir sporcunun 56 kiloda yarıştığını düşünürseniz bunun ağırlığının büyük bir kısmını 'kemik kitlesi' oluşturuyor demektir. Oysa bu sporcu 1.55 boyunda ve 56 kilo olduğu zaman bunda daha fazla kas kütlesi var demektir. Boy kısaldıkça kemik kütlesi de azalır. Bu halterde bir avantajdır. Ama 94 kiloda veya daha ağır kilolarda yarışan bir sporcunun da 1.65 boyunda olması mümkün değildir.
Ağır sıkletlere baktığınızda da bunlar toplumun boy ortalamasının üzerinde haltercilerdir. Halil Mutlu Naim Süleymanoğlu gibi sporcular hafif siklet sporcularıdır. Bunlar en alt kategorilerde yarışan spor hayatlarının sonlarına doğru bir üst siklete çıkan sporcular. Dolayısıyla zaten bunların kısa olması zorunlu. Eğer uzun boylu olsalardı o sıklette başarılı olamazlardı. Daha uzun boylu sporcular daha ağır sıkletlerde başarılı oluyor. Ülkemizden Taner SAĞIR bu konuya en güzel örnektir. "1.80'e yakın boyu var ve dünya şampiyonu. Ama 77 kiloda yarışıyor. O boyla 62 kiloda yarışması mümkün değil. Basketbolda da uzun boylu olmak belli ki bir zorunluluktur. Ama halterde böyle bir şey yok. Boyunuz kısaysa hafif sıklette ortalama boydaysanız orta sıkletlerde daha uzun boyluysanız üst sıkletlerde yarışırsınız. Her ölçüye göre bir sıklet vardır. Gerçi basketbol sporunda NBA liginde bir çok kısa boylu gardlar da mevcuttur. Bir de binicilik sporundaki jokeylere değinmeden edemeyeceğim. Hepsi kısa boylu ve zayıf fiziklidir. Düz mantıkla baktığımızda o zaman bu kişilerin de boyunu da ata binmek kısaltıyor diye saçma bir sonuca ulaşılabilir.
Nasıl binicilik sporunda kısa boylu ve zayıf olmak bir avantajsa halter sporunda kısa boylu olmak bir avantaj olduğundan genelde halterciler kısa; basketbol sporunda da uzun boylu olmak avantaj olduğundan basketbolcular uzundur. Yani basketbolcular hiç basketbol oynamaslardı yine uzun boylu, halterciler hiç ağırlık kaldırmasalar dahi yine kısa boylu olacaklardı. Eğer basketbol boyu uzatıyorsa bunun ne ölçüde olduğu ve nasıl olduğuna dair ilmi bir tane bulgu yoktur. Üstüne üstlük basketbol sporunda da kondisyon açısından iyi bir seviyede olmak için ağırlık çalışması elzemdir.
(DEVAM EDECEK)
