ZARFLAR (BELİRTEÇLER): Fiilleri, fiilimsileri, sıfatları ve zarfları belirten, niteleyen onların anlamlarını güçlendiren ya da pekiştiren bazen de kısıtlayan kelimelerdir.
ZARF + FİİL dikkatli konuşurdu.
ZARF + FİİLİMSİ hızlı koşarken düştü.
ZARF + SIFAT çok dikkatli sürücüdür.
ZARF + ZARF daha hızlı çözmelisin.
Beş gruptan oluşur:
Durum Zarfı: Fiil ya da fiilimsiye “NASIL” sorusu sorularak bulunur.
Zaman Zarfı: Fiile sorulacak “NE ZAMAN” sorusu ile bulunur.
Yer – Yön Zarfı: Fiile sorulacak “NEREYE” sorusu ile bulunur. Ek almazlar (aşağı,öte,beri…).
Soru Zarfı: “NE, NİÇİN, NASIL, NE ZAMAN, NE KADAR, NEREYE, NİYE, NEDEN” gibi sorulara cevap bulunur.
Not: “NE” yerine “NİÇİN” koyduğumuzda cümlenin anlamı “BOZULMUYORSA” ZARF’tır. “BOZULUYORSA” önünde “İSİM” varsa “SIFAT”; “FİİL” varsa “ZAMİR” dir.
Not: “NASIL” ın önünde “İSİM” varsa “SIFAT”; “FİİL” varsa “ZARF” tır.
Azlık – Çokluk (Miktar) Zarfı: Fiil, fiilimsiye, sıfata ve zarfa sorulacak “NE KADAR” sorusu ile bulunur.
BAĞLAÇLAR: Kendi başına anlamları olmayıp cümle içerisinde kullanılarak anlam kazanan kelimelerdir. “de, ki, ve, ile, ama, fakat, lakin, çünkü, ya da, dolayısıyla, ayrıca, ne…ne, hem…hem, ya…ya, ancak, yalnız, oysa, veya, veyahut, yahut, ise…”
Bağlaçlar kelime ve cümleleri birbirine bağlar.
EDATLAR (İLGEÇLER): Bağlaç gibi anlamı olmayıp cümle içerisinde kullanılarak anlam kazanırlar. “gibi, göre, kadar, için, sadece, ile, ancak, yalnız, bir, tek, -e doğru, -e karşı, -e rağmen, değil, -den başka, -den sonra, üzere, dek, itibaren, yana, beri, sanki, yüzünden…”
EDAT mı BAĞLAÇ mı olduğunu bulmak için kelime cümleden çıkarılır, anlam BOZULMUYORSA “BAĞLAÇ”; anlam BOZULUYORSA “EDAT”tır.
“ile” ve anlamında ise “BAĞLAÇ”; değilse “EDAT” olur.
“ANCAK – YALNIZ” FAKAT anlamında ise “BAĞLAÇ”; SADECE anlamında ise “EDAT” olur.
ÜNLEMLER: Bağlaç ve edat gibi anlamı olmayıp cümle içerisinde sevinme, korku, özlem, kızma, şaşma gibi duyguları dile getirir. Vah vah!...
