( Övülmüş, güzel ahlak ve sevilmeyen kötü ahlak)
Allah Resulü (sav) “ben güzel ahlak-ı tamamlamk içingönderildim” buyurmakla ahlak-ı hasene ninönemini belirtmektedir. Hz. Aişe (ra,anha) sorarlar ; Resulüllh’hın (asv) ahlak-ı hakkında bize bilgi verirmisiniz derler. Oda;” o’nun ahlak-ı Kur’an dır , sizhiç Kur’an okumuyormusunuz” diye cevap verir. Yine başka bir hadis-işeriflerinde: “beni Rabbim terbiye etti ve o’nu en güzel şekildeyaptı”buyurmaktadır. Tüm bunlardan anlaşılıyor ki o’nun ahlakının kaynağı Kur’an ve Yüce Yaratıcıdır. O ahlaktabir eksik ve yanlış olması mümkün değildir. Çünkü Muallimi Allahtır. Bukonuyu biraz açmaya çalışalım, ahlak-ı hamide veya diğer tabirle ahlak-ıhasene nasıl olmalıdır. Hasan-ı Basri hazretleri ahlak-ı hamideyi şöyle tarif etmişlerdir.”Güzel ahlak ; güleryüzlü olmak, cömert olmak, hiçbir şekilde başkalarını rahatsız etmemektir. Güzelahlak rahatlık ve bolluk anlarında muhtaç insanları sevindirmektir.”ResulüEkrem (sav) de ; “Allah için üç yüz altmış adet güzel ahlak vardır. Tevhit ehlioldukları halde kim bunlardan birine sahip olursa( iman ile ahlaka) bu onu er geç cennete götürür” buyurur. Bunu üzerine Hz. EbuBekir , bu ahlakın birisi bende var mı diye sorar; Resulü Ekremde (sav) ; Yaeba bekir ! onların hepsi sende var, fakat bu ahlakların en sevimli olancömertliktir, diye ifade eder. Ahirette mizana konulacak ilk iki şey cömertlikve güzel ahlaktır. Ne zaman ki Yüce Allah imanı yarattı; iman dedi ; Allahım beni kuvvetlendir diye dua etti.Cenab-ı Hak da o’nu güzel ahlak ve cömertlikle güçlendirdi. Ne zaman ki Allahgünah ve küfrü yarattı; Küfür de Allahım beni kuvvetlendir diye söylayince; YüceAllah ta o’nu cimrilik ve kötü ahlak ile güçlendirdi. Ondandır ki Kıyametteameller tartılırken mizana ilk konulacak ve ağıt basacak amel güzelahlaktır.”Muhakkak ki Allahu Teala, Düşük söz, çirkin söz ve kötü davranış sahiplerine buğz eder.” Tirmizi.Hadisi. Yine Tirmizinin başka bir hadisinde;”Güzelahlak sahibi, ahlakı sayesinde ,( nafile ibadetlerle geceleri kaim, gündüzlerisaim olan) namaz ve oruç sahibinin derecesine ulaşır.” Denmektedir. Ne mutlu bugibi halis kullara.
Bir de sevilmeyen ve ahlakı zemime denilen kötü ahlakvardır. Bu kötü ahlak dinen sevilmeyen ve hoş görülmeyen kötü bir huy olarakbelirtilmektedir. İnsana dünya ve ahiretle ilgili zararı dokunan her şey , Ahlak-ı zemimeden, kötü ahlaktan meydangelmektedir. Zararların , kötülüklerin başı kötü huylu olmaktır. İmam-ı RabbaniHz. ifadesi ile, Ahlak-ı zemime , kötü ahlak kalbi ,Ruhu ,kısacası bütün bedeni hasta eder. Hastalığın artması ,kalbin ruhun kararmasına, hatta ölümüne sebep olur .En kötü huy ise imansızlık ve küfürdür. Bu gibihastalığın yegane çaresi bu gibi alışkanlıklardan kurtulmak için çabagöstermektir, tövbe ve istiğfardır. İnsan yapısı , özellikle ruhu boşluk kabul etmez. İman yoksa,imansızlık onun yerini doldurur. Bir insanda edep yoksa, o’nu yerini edepsizlikdoldurur. Edep nedir? Akıl ve İslam ,a uygunolan hal ve hareketlerdir. Eğer insanın hal ve hareketleri ahlak ve İslam,a aykırı ise onda edepten söz edilemez. Ölçü şu; Eğer bir insan edep ve güzel ahlakıKur’an dan almıyorsa, o kişide güzel ahlaktan söz edilemez. Biz de güzel ahlakve edebin kaynağı Kur’an ve tebliğ edicisi Hz.Muhammad (sav) dir. Kaynağınıbundan almayan insanda edepten söz edilemez. Zaman zaman görsel medya vebasından izliyoruz. İsminin önünde bir sürü unvan bulunan insanları dinlerken ;İslami ahlaktan yoksun olan bazı tiplerin dili iğneleyici, konuşması yavan,sırıtkan bir hal alıyor. İşin ehli olan kişiler bunu hemen farkediyor.Bazılarında ahlak ve edebin kokusu bile yok. Ahlaklı ve edepli insanın oturup kalkması bile farklı oluyor, bunları bilenbiliyor. Şeyh sadi Şirazi de ;” Edepten mahrum olan birinden güzel bir şeybeklenemez” derken bunun önemini ifade etmek istemiştir. Rabbül Alemin bizleride güzel ahlaktan nasiplenen kullarından eyleye. Şunu da unutmayalım ki birinsan evladına güzel ahlaktan daha büyükbir miras bırakamaz. Allahaemanet olun. Ahmet OĞUZ
