Pazar günü İspanya’nın Katalonya bölgesinde referandumdenemesi gerçekleşti. Tüm engellemelere rağmen halk sandığa gitti. Yüzde 90.05‘i bağımsızlık için evet dedi.
İspanya hükümeti bu referandumun gerçekleşmemesi içinelinden geleni yaptı. Hiçbir dünya ülkesi çıkıp sen ne yapıyorsun diyemedi.Irak’taki Bağdat hükümeti ne yaptı? Sözde tehditler savurdu durdu. Yakın veuzak coğrafyada dişini gösterebilecek cesarete sahip devletler taraf veyabi-taraf oldular. Bir tarafta güçlü bir İspanya diğer tarafta toprakları mandave himaye altına alınmış, sınırlarının bazı bölgelerini terör örgütlerininparsellediği Irak devleti.
Her şeye rağmen gerçekleşen İspanya’daki bu referandumbundan sonra ortaya çıkabilecek yeni sorunlara gebe gibi gözüküyor. Katalanbölgesi İspanya ekonomisinin yüzde 25’ni barındırıyor. Bağımsızlık durumundasiyasi bir krizin dışında ekonomisi zor günler yaşayan İspanya mali bir krizlede baş başa kalabilir.
İspanya’daki bu ayrılıkçı sürecin başlangıcı 1800’lerolsa da fiili durumun ortaya çıkması 1930’lu yıllara bulmuştur. Katalonya’nınbağımsızlıkçı yöneticileri 2012 yılından beri de kendi kendilerini tayin hakkıüzerine referandum istiyor. İngiltere’nin 2014’te İskoçya’nın referandumtalebine verdiği onay, İspanya hükümetinin de referanduma engel olmamasıisteniyor. 2015’teki genel seçimler katalonya açısından bağımsızlık talebietrafında bir referandum olarak değerlendiriliyordu. Bu seçimi bağımsızlık yanlısıoluşumlar kazanmıştı.
Referandumda tek bir soru var:” Katalonya’nın cumhuriyetformu altında bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?” eğer evet çıkarsa,Katalan yönetimi İspanya’dan kopmakta kararlı. Katalan yönetimini bağımsızlıktalebi yerine getirildiğinde, hızlı bir şekilde Avrupa Birliği’ne üyelik içinbaşvuracaklarını belirtiyorlar.
Ancak bu süreç kolay olmayacak. Merkezi hükümetinreferandum karşısındaki tutumunu pazar günü öncesinde gördük. AB’ye üyelikkonusunda da zaten İspanya’nın veto hakkı var. İspanya, Katalanlarınbağımsızlık elde etmesinin Basklar, galiçyayalılar ve bölgenin diğerunsurlarının da bağımsızlık yolunda direnişe geçmesinden endişe ediyor.
Kuşkusuz bu endişe İspanya’yı sarmış değil. Avrupa’nınbirçok ülkesi de bağımsızlık veya daha geniş özerklik talep eden bölgeler var.Belçika’nın Flaman ve Vallon bölgeleri. Fransa’nın Korsika ve Bretonyabölgeleri, büyük Britanya’nı İskoçya ve Kuzey İrlanda bölgeleri farklıdüzeylerde de olsa benzer özlemi taşıyorlar.
En son örneğini Almanya seçim kampanyalarında gördüğümüzAvrupalı devletlerde aşırı ırkçı eğilimler artıyor bu durum endişe veriyor.İspanya ile aynı kaderi paylaşma tehlikesi yaşayan Avrupalı ülkeler ne KuzeyIrak ne de Katalonya bölgesindeki referanduma müdahil oldular. İsrail gibibölgede çıkarı olan ülkeler taraf olabiliyor. Dünyada söz sahibi güçlü hiçbirdevlet siyasi haritalarda değişiklik istemez. Plan ve projeleri yeni oluşumlarüzerine kurulu değildir.
Türkiye, İran, Irak olmak üzere Kuzey Irak’a karşı alınanambargo kararları başta ABD ve diğer batılı ülkelerin K. Irak referandumunutanımadıkları beyanatlarına neden oldu. Bölge ülkelerin müttefikliği bilekuşkulara neden oldu. Bu coğrafyada ağız birliği yapan, ittifak çabasına girendevletler sömürgeciler için tehdit demektir. Ortadoğu ülkelerinin öncülüğünde yeni bir Ortadoğu birlikteliği bütünkirli emelleri ortadan kaldırabilecek ölçüde olacaktır.