Bu gün… ‘’ Bencillik’’ üstündekonuşalım mı? Bencillik nedir? Hangi davranışlar bencilliği ifade eder?Kimler bencillik kategorisine girer? Bencillik nedir? Sözlük anlamı ‘‘yalnız kendini düşünen kendiçıkarlarını herkesten üstün tutan hodbin egoist.’’ demek.Ayrıca ahlâk bilginleri bencilliği, ‘’ Bütün günah ve rezaletlerin kaynağı…’’ olarak kabuletmektedirler. ‘’Her şeyden önce bencilliği tanımalı; daha sonra busıfatın kötü etkilerini öğrenmeli ve onunla mücadele edilmelidir…’’ diyorlar.
Bencillik hakkında Antik çağlardan beri dini felsefi psikolojik ekonomik vebiyolojik açıdan çeşitli sorgulamalar yapılmıştır. Bencillik ben’in önemibencil olmamak konularında çeşitli görüşler dile getirilmiştir. Bencillikpsikolojik açıdan ‘’tekbenciliğe’’ kadarvaran psikiyatrinin ilgi alanına dahi girebilen bazı ‘‘ego’’ sorunlarında daincelenmiştir… Freud sayesinde popüler kültüre giren ego(benlik), id(ilkelbenlik), süper ego(toplumsal benlik) gibi kavramlar kullanılır.
Ekonomik olarak Marx gibi filozoflarca incelenmiş, kapitalizmin baskınözelliklerinden biri olarak tasvir edilmiştir. Marx insanların bencil olduğunu ancak doğal olarak değil,çevreye bağlı bir bencilik yaşadıklarını söyler… Dinler genelde bencilliğibüyük kötülüklerden sayar ve diğer bireylerin önemine odaklanır. Büyük dinlerinortak paydası ‘‘aşırı bencilliği’’ farkettirmek ve buna karşı sosyal tedbirler almaktır.
Hıristiyanlıkta bencillik, ‘’ şehvet düşkünü, aç gözlülük, kıskançlık,oburluk, öfke ve tembellikle birlikte yedi büyük günahtan biri sayılmıştır.İslam da ise bir tek kendi nefsi için yaşayan nefsine hâkim olamayan insanlar…’’diye, tabir edilir. Bilim insanları böyle söylüyor. Hangi davranışlar bencilliği ifade eder?
Kendinden başka hiç kimseyi önemsemeyen ve bir tek kendi çıkarları içinyaşayan bu insanların davranışları, normal insanlardan farklıdır. Onlardünyanın kendi etraflarında döndüğünü, dünyada var olmalarının bile dünya içinbir lütuf olduğunu, düşünürler. Önemli ve vazgeçilmez olduğunu düşünen buinsanlar övgü ve iltifatla beslenmeyi isterler… Kendilerinin özel olduğunudüşünüp ne yaparlarsa yapsınlar karşılarındakinden ‘‘saygı görmeyi” beklerler. Hayal dünyasında yaşarlar ve sadecekendi menfaatleri önemlidir.
‘’ Benmerkezci…’’ yaşayan buinsanlar her şeyde ‘’ben… ben…ben…” derler. Aptalca bir özgüvene sahiptirler. Kendilerine ‘’ayrıcalık’’ yapılmasıgerektiğini düşünen bu canlılar aslında aşırı derecede korkaktırlar. Fakat ‘‘korkmuyorum…’’ taklidiniiyi yaparlar. Dürüst olmazlar. Olamazlar. Çünkü yalancıdırlar. ‘Yüzlerinde hep bir maske vardır.’ ‘Gerçek yüzlerini göstermek istemezler fakatdavranışları hangi karakter ve kişiliğe sahip olduğunu eleverir.’ Eksikliklerini aşağılanmışlık duygularını bastırmak içinkendilerine ‘‘güveniyormuş’’ numarasıyaparlar. Bir tek kendi çıkarlarını düşünen bu menfaatçi insanlar,etraflarında her ne olursa olsun umursamazlar. Önemli olan kendileridir vekendi çıkarlarıdır. Çevresinde ki insanların ve toplumun iyiliğini düşünmezler.Yaşadığımız bu çağ egosu şişmiş bencilinsanlardan geçilmiyor.
Her ne kadar Marx insanların bencil olduğunu doğal olarak değilçevreye bağlı bir bencillik yaşadığını söylese de, bencillik duygusu ‘‘ben’cilik’’ çevrebaskısıyla değil de, ‘’ GEN’ lerinden geldiği düşüncesindeyim. Çevre vetoplumun iyiliğini istemeyen bu tarzda ki insanlar, yani bencil insankategorisine girenler ve bir tek ben olgusuyla ve bir tek kendi nefisleri içinyaşayanlar ne söyleseniz de ikna olmazlar. İşin en ilginç yanı ise buhallerinden de hiç rahatsız olmazlar. Bana göre bencillik sonradan kazanılanedinimler değildir… Bencilliğin bir insanın üstünde bu kadar belirginleşmesindeve baskın olmasında yetiştirilme tarzının da büyük etkisi vardır… Aslınabakarsanız bencillik bir kişilik problemidir… Bozuk bir kişiliği gösterir… İlkbaşta insanın kendine zarar verir. Sonra etrafına zarar verir. Bir insandüşünün ki hiç kimselerin iyiliğini düşünmüyor ve istemiyor… Böylelerine insandiyebilir miyiz?
İlim bilim insanları, ‘’kişinin sadece kendisi için yaşaması gibi bir şey söz konusu olmaz, bencilliğinkötü bir davranış düşünüş…’’ olduğunu söyleseler de bencilliğin önünegeçilememiştir… Hiç kimse vazgeçilmez değildir. Bencillik bizlerden uzak olsun…Şüphesiz ki bencilliği yok edemeyiz. Fakat ne kadar törpülenirse kârdır… Ne dersiniz! Gününüz sağlık vebaşarılarla geçsin. Hoşça kalınız.
Hz. Ömer: Dürüstlük; pahalı bir mülktür, ucuzinsanlarda bulunmaz.
