CANLI YARATIKLAR HEM LEZZET HEMDE ELEM ÇEKME ÖZELLİĞNE SAHİPTİR, CANSIZLARDA BU ÖZELLİK NASIL OLABİLİR. Cansızlar; Örneğin, bitkiler, ağaçlar, çiçekler onlar kendi hesabına değil, onlarda tecelli eden Esma-i İlahiye adına bir makam, bir şeref ve güzellik isterler. O vazifelerinde; Allah’ın isimlerine birer makes ve Ayine olduklarından manen bir terakki ve tenevvür ederler.Mesela; Bir katre su, bir parça cam çok ehemmiyetsiz iken, safi kalpleri yüzünü güneşe çevirince; o ehemmiyetsiz cam ve su katresi güneşin bir nevi arşı olup tebessüm etmeye başlar.Böyle kesif bir madde iken güneşten aldığı nurla etrafına ışık saçmaya başlıyor.Bir elmanın çiçek açması, sana gülümsemesi, hem Allah’ın isimlerine ayinedarlık ediyor,hemde yüzüne gülümseyerek kendisine müşterilerini davet ediyor.İşte onlar Allah’ın isimlerine ayine olmaları sebebiyle manen büyük bir haz duyuyorlar. Sonra o meyveyi insan yiyor, o meyve bitki mertebesinden insan mertebesine çıkarak terakki ediyor.O da buna büyük bir lezzet veriyor.Bitkiden insan mertebesine çıkan bir varlık elbette sevinir.Yine bak gör ki; Başında süt konserveleri taşıyan Hindistan cevizi ve incir gibi meyvedar ağaçlar; Rahmet hazinesinden bir süt çeşmesi olup çok tatlı ve güzel bir gıdayı bizlere takdim eder. Öyle fadakarlık yapar ki kendisi çamur yer bizlere en güzel bir gıdayı takdim eder.Nar yine öyle ,Kendi çamurlu suya kanaat eder insanlara Ab-ı hayat gibi bir şurubu hediye eder.İş te tüm bunlar renga renk çiçekleri ile Allah’ın İsimlerine ayine darlık yapar , ayrı bir zevk ve tat alır, insan yer o yemekle insan mertebesine çıkar öyle bir yükselir yine manen ayrı bir zevk alır.Kendisini feda eder başka yüksek makamlara yükselir. Hatta hububat dahi toprağa atılır orada kendisi çürür, sünbüller vererek yer yüzüne çıkar o da bir nevi Cenab-ı Hakkın isimlerine ayinelik yapar, öyle bir zevk alır, insan yer canlı mertebesine çıkar öyle bir tat alır.Belki de bizim önemsemediğimiz bu nebatat, bitkiler böyle Allah’ı bir bakıma tanıma görevini yaparken: Acaba bu nimetleri yiyen şuur sahibi olan insanlar Allah’a ne kadar şükür ve tazim gösteriyorlar.Demek ki bizim önemsemediğimiz veya farkında olmadığımız bir nevi canlı olan bu dünya taamları,yiyecekler, kendi lisan-ı halleri ile yaptıkları kulluk görevlerini biz insanlara nasıl göstermektedirler.Yer yüzünün Halifesi olarak yaratılan insanların onlardan geri kalmamaları çok önem arz etmektedir. Ha gayret inşallah onlardan geri kalmayalım, bu gibi nimetleri yerken de Fikri ve Şükrü ihmal etmeyelim. Gani ve Rezzak olan ; Rabbül Alemine emanet olun.
