Hayırda ve şerde öncülük eden o işin olmasına sebep olan, o iş devam ettiği sürece ondan o kişiye de bir hisse olarak devam eder.Örneğin halkın faydasına olan toplumun sürekli faydalandığı hayır kurumları ona vesile olan da o hayırdan sürekli istifade eder.Bunlara sadaka-i cariyede denir.İslamda sadaka-i cariye genel olarak üç bölümde incelenir.a) Sürekli devam eden hayır kurumları; Camii, yol,köprü, okul, çeşme gibi … bunların yapılmasına vesile olana da onlar devam ettiği sürece sevap yazılır.b) Hayırlı bir evlat. Topluma faydalı olan hayırlı bir evlatta yaşadığı sürece ebeveynine sevap kazandırır.c) İnsanların faydalandığı ilmi ve dini bir eser bırakmak.O eserden istifade edildiği sürece sahibine de ecir kazandırır.Bunlar hayırda öncülük edenler için geçerli olan hayır kuralları, birde şerde öncülük edenler var.Örneğin sürekli günaha vesile oluyorsa; öncülük ettiği kurumlar da devamlı günah işleniyor ve şerre vesile oluyorsa; ona sebep olana  sürekli günah olarak bir hisse gider. Mesela: Kumar haneler,meyhaneler buna benzer günaha vesile olan kurumlarda işlenilen günahlardan o kurumların açılmasına vesile olana da oradan kurum devam ettiği sürece bir hisse ona da ayrılır .Bu hayır kurumları konusunda özellikle Anadolu Selçukluları çok büyük hizmetler yapmışlardır. Halar,Hamamlar,Türbeler,sukemerleri,Kervansaraylar onlara sevap kazandıran önemli kuruluşlardır.Bizim atalarımız hem kendi halkına hem de dünya insanlarına hizmet etmişler, hem de insanlık ve medeniyet nedir onlara öğretmişlerdir.Tuveleti ve yıkanmayı bilmeyen Avrupalılar bunları bizden öğrenmişlerdir.Öyle diyor şair:”Gelmişiz dünyaya biz de ne milletmişiz, medeniyet nedir dünyaya öğretmişiz”.Bu aziz Millet ahiret-in dünyada kazanılacağını bilen bir millettir. Osmanlılar da onlardan pekte geri kalmamıştır.Onlar da bu işin şuurunda olarak ; kendilerine has mimari özellikle  dünyanın üç kıtasında sanat eserleri miras bırakmışlardır.Dünya da eşi benzeri olmayan bir Mimar Sinanımız var ki ; şu anda bile teknolojinin ulaşamadığı  eserler ve hayır kurumları inşa etmiştir. Oda biliyordu ki dünya ölümlü ve ahiret burada kazanılacak  sanırım onun için bu kadar hayır kurumlarının yapımında hayatının en güzel yıllarını harcamıştır. Ne mutlu hayatın gerçek manasını idrak edip dünya ve ahretine faydalı şeyler ve eserler bırakanlara.Yazıklar olsun sadece şu geçici ve fani dünyayı kazanmak için helal haram demeden mal ve servet toplayanlara. RabbülAlemine emanet olun.