Kahramanmaraş UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na başvurusunu yaptı ve neticeyi bekliyor. Ali Avgın, başvuru dosyasının hazırlanmasında görevi olan Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Elif Kocagöz Hocamız ile bir söyleşi gerçekleştirerek başvuruyla ilgili bilgiler aldı.
***
İskoçya’dan Endonezya’ya, Hindistan’dan Kanada’ya: UNESCO’da tescilli 26 edebiyat şehri, Kahramanmaraş’ın Yaratıcı Şehirler Ağına katılımını bekliyor!
Avgın: Elif Hocam davetimizi kabul ettiğiniz için teşekkürler. Öncelikle merak ettiğimiz bir konu var. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda yer alan Edebiyat Şehirleri grubundan Kahramanmaraş’ın adaylığına önemli bir destek olduğunu duyduk. Bu konuyla başlayabilir miyiz?
Öncelikle hem akademisyen kimliğimle, hem de Kahramanmaraş Belediyesi’nde ve Anadolu Ajansı da dahil yerel basındaki görevleriyle şehrimize çeşitli hizmetlerde bulunmuş ve Madalyalı Tek Şehir Kahramanmaraş dergisini çıkartmış olan rahmetli babam Gazeteci Osman Sayın’ın kızı ve şehrin bir sakini olarak UNESCO Edebiyat Şehri başvuru sürecinin içinde yer almanın benim için büyük bir mutluluk olduğunu belirtmeliyim. Bu söyleşi için de sizlere teşekkür ediyorum. Sorunuza gelince, evet Edebiyat Şehirleri ağının gönlüne girmeyi başardığımız üye sayısı bugün itibariyle 26 oldu. Dünyadaki edebiyat şehirlerinin yarısı Kahramanmaraş’ın aralarına katılmasını sabırsızlıkla bekliyor.
Başvuru dosyamızı Milli Komisyon’a teslim ettik, ancak UNESCO ve diğer edebiyat şehirleri nezdinde çalışmalarımız hız kesmeksizin sürüyor. Bu süreçte başvuru dosyamızın uluslararası değerlendirme aşamasında itibar görmesini sağlamak üzere yaptığımız destekleyici çalışmalara halen bugün itibariyle de devam etmekteyiz. Şehrimizi dışarıdaki paydaşlarımıza tanıtmak için bireysel ve kurumsal düzeyde sürekliliği olan bir mekanizma kurguladık. Şehrimizin kültürel, yaratıcı ve edebî mirası ile bugünü ve gelecek perspektifine dair bilgiler sunarak karar vericilerin başvuru dosyasının teknik ve sınırlı kapsamının ötesinde şehrimizi algılamaları ve tanımaları için karşılıklı toplantılar da dahil her türlü çabayı ortaya koyuyoruz. 2024 yılında gönüllü olarak CreativeMaraş adlı özel bültenler hazırlamaya karar verdik. İlk sayımızı sonbaharda, son bültenimizi de bu ayın başında gönderdik. Mart ayında göndereceğimiz yeni bültenin hazırlıkları içerisindeyiz şu an. Toplantılarımız ve bültenlerin, bahsettiğim desteğin oluşmasında şüphesiz önemli katkısı oldu.
Avgın: Bültenlerinizde nasıl bir içerik oluşturuyorsunuz Hocam?
Edebi ve sanatsal etkinliklerden, değerlerimize, somut ve somut olmayan kültürel ögelerimizden derneklerimize kadar seçici ve seçkin bir içerik oluşturmaya özen gösteriyoruz. Elbette odağımızda edebiyat var. Önceki sayılarımızda bu alanda güçlü içerikler sunduk. Mart ayında yayınlayacağımız sayımızı ise şehrin diğer yaratıcı unsurlarına ayırdık. Çünkü kuyumculuktan yemeniye, gastronomiden sim sırmaya kadar birçok alanda birer gelenek taşıyıcısı olan ustalarımızın şehirdeki varlığı tıpkı yazar ve şairlerden oluşan yaratıcı yeteneklerimiz kadar övgüyü hak ediyor. Şehir kültürümüzün bu yönünü de göstermek bizler için mutluluk ve heyecan veriyor.
Şehrimizdeki her türlü kültürel, sanatsal ve ekonomik üretkenliği dışarıya açma ve turizm açısından bir destinasyon olarak da şehrimizin imajına ve cazibesine katkıda bulunma gibi çalışmalara bir zemin teşkil etmesi bakımından da önemsiyoruz bu çeşitliliği. Ayrıca şehrimizin değerlendiriciler ve karar vericiler nezdinde çok yönlü bir şekilde tanınması da mühim. Sonuçta bazı değerlendiriciler için Kahramanmaraş bir bilinmezi ifade ediyor. Biz de mümkün olduğu kadar tanınırlığımızı artırma gayretindeyiz.
Avgın: Bültenleri kimlerle paylaşıyorsunuz ve geri dönüşler nasıl?
Gönderi yaptığımız veri tabanımızın içerisinde edebiyat şehirlerinin direktörleri ve yönetim ekipleri, bu şehirlerin belediyelerinin kültür birimleri ve kültür, sanat ve edebiyatla ilgili müesseselerinin yöneticileri bulunmakta. Depremlerden sonra toplantılar organize ettiğimiz dokuz edebiyat şehri ile başlattığımız iletişim ağı bültenlerimiz sayesinde güçlenerek bugün itibariyle 26 şehre ulaştı. Bu çabaların sonucunda geri dönüş olarak şehrimizin 2023’ten itibaren aldığı destek mektupları ve 2025 itibariyle bize ulaştırılan oldukça güzel geri bildirimler mevcut.
Bu çalışmaların ilerleyen zamanlarda UNESCO ağı içerisinde ve diğer coğrafyalarda şehrimizin hareket kabiliyetini hem artıracağını hem de kolaylaştıracağını düşünüyorum. Birer tohum ekmek gibi düşünüyorum bu gayretleri. Dünyanın dört bir yanına Kahramanmaraş’ı, değer ve yeteneklerini ve özellikle yazar ve şairlerinin sesini, fikir ve duygularını, hayata, dünyaya ve insanlığa iletmek istediklerini aktarmada, kültür ve sanat alanına partnerlerimizle birlikte katkıda bulunmada bir kolaylaştırıcı zemin oluşturabiliyorsak ne mutlu. Bunları başvurumuzdan bağımsız olarak ifade ediyorum ve ümit ediyorum ki tüm bu tohumların meyvesini alabileceğimiz güçlü bir sistemi şehir olarak kurgulayabiliriz.
Avgın: Hocam destekler ve olumlu geri dönüşler dediniz. Açıkçası merak ediyoruz. Bunların örneklerini bizlerle de paylaşmanız mümkün mü?
Elbette. Bizlere ulaşan ancak benim nazarımda aslında asıl hitabı Kahramanmaraş olan, Endonezya, Fransa, Almanya ve Japonya’dan İskoçya, Irak, Amerika, Finlandiya ve Hindistan’a kadar geniş bir coğrafyadan gelen mesajlar var. Bu desteklerin kişisel arşivlerimizde değil de şehrin kurumsal hafızasında yer alması kıymetli. Dolayısıyla bu sorunuz ya da isteğiniz için de ayrıca teşekkür etmeliyim buna vesile olduğunuz için. Değerlendirme sürecinde olduğumuz için sadece şehir isimlerini belirterek bu güzel dönütlerden bir seçmece yapıp sizlere sunayım. [Editör Notu: Bu örnekler söyleşinin sonunda alt tarafta yer almaktadır.]
Kahramanmaraş’ın UNESCO Yolculuğunda Heyecanlı Bekleyiş!
Avgın: Elif Hocam, Kahramanmaraş’ın UNESCO Edebiyat Şehri başvurusunda önemli bir görev üstlendiğinizi biliyoruz. Bizi süreçle ilgili biraz bilgilendirebilir misiniz?
Evet. Büyükşehir Belediyemizin takdiri ve Üniversitemizin görevlendirmesiyle 2025 yılındaki başvuru dosyasını hazırlayan ve başvuru formunu yazan ekibin başında yer alıyorum. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na katılım 2017 yılından beri hem şehrimizin ajandasında yer alıyor, hem de ilgili süreç paydaşlarımız tarafından dikkatle izleniyor. Bu süreci başlatarak öncü olan ve devam ettirerek bugüne getiren herkesi saygıyla anmak istiyorum müsaadenizle. Bu uzun süreç güçlü bir öğrenme, bir tecrübe alanı oluşturdu ve bugüne gelindiğinde Büyükşehir Belediyesinin ve Başkanımız Sayın Fırat Görgel Beyefendilerin himayelerinde şehrimizin 2025 yılı resmi başvurusunu bu ayın başında gerçekleştirdik.
Ağa katılım sürecinin iki önemli basamağı bulunuyor. Birincisi UNESCO Türkiye Milli Komisyonu’na başvuru yapılması. Ülkelerin iki yılda bir açılan her başvuru döneminde farklı alanlardan olmak kaydıyla sadece iki şehri aday gösterebilme hakları var. Dolayısıyla Kahramanmaraş şu anda birinci basamakta ve ülkemizin diğer yaratıcı şehirleriyle tatlı bir rekabet içerisinde heyecanla sonucu bekliyor. Ülkemizin her şehri eşsiz bir değer, bu nedenle aday şehirlerimize yürekten başarılar diliyorum.
Başvurumuzun neticesinin kısa bir zamanda belirleneceğini düşünüyoruz. Komisyonumuzdan olumlu sonuç alındığı takdirde Mart ayı başında UNESCO’ya resmi başvuruyu gerçekleştireceğiz. Bu aşamada dosyamız UNESCO uzmanları ve Yaratıcı Şehirler Ağındaki edebiyat şehirlerinin direktörleri tarafından incelemeye tabii tutulacak. Bu da Kahramanmaraş’ın dünyanın dört bir yanından edebiyat şehri tescili almak üzere başvuran şehirlerle yine güzel ve anlamlı bir rekabet içine gireceği bir süreci ifade ediyor.
Avgın: Başvuru dosyamızın yazımı nasıl gerçekleşti Hocam?
Başvuru sürecini yönetme talebi Büyükşehir Belediyemiz tarafından resmi olarak bizlere iletildi. Başvuru ekibimiz UNESCO’nun ve Yaratıcı Şehirler Ağı’nın misyon ve politika belgelerine, BM 2030 gündemine, UNESCO’nun kültür alanında son yıllarda oldukça önem atfettiği Braga Manifestosu ve MONDIACULT 2022 belgelerine ve ayrıca yaratıcı şehirlerle ilgili akademik çalışmalara, örnek vakalara ve raporlara hâkim bir ekip. Şehri de çok iyi tanıyor ve buradaki her türlü gelişmeyi takip ediyoruz elbette. Başvuruda yereldeki paydaşların birikimleri, görüşleri ve katılımı da oldukça önemli. Tüm paydaşlara teşekkürlerimizi sunuyoruz öncelikle.
Şehrimizin geçmiş yıllarda Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde paydaşlarla yaptığı çok sayıda toplantıda paylaşılan bilgileri ve görüşleri edindik, bizlerin de bizzat katıldığı oturumlarımız oldu. Şehirdeki paydaşlarımızın son dört yıla ait faaliyet raporlarını ayrıca edinerek onları da kontrol ettik. Raporların haricinde paydaşların dosyamızı ilgilendirebilecek tüm çalışmalarını kendi web sitelerinden, haberlerden, diğer platformlardan ve kişisel görüşmelerle tarayarak kayıt altına aldık. Geçmiş yıllara dair başvuru belgelerini inceledik. İlave olarak Belediyemizin de kurumlar nezdinde geniş bir taraması oldu ve buradan da dosyayla ilgili ihtiyaç duyduğumuz birtakım bilgileri aldık.
Son iki yıldır üniversite ekibi olarak olası bir UNESCO başvurusunda kullanılması için oluşturduğumuz kendi arşivimiz ve veri tabanımızı da büyük bir dikkatle gözden geçirdik. UNESCO, dosyaları İngilizce ya da Fransızca olarak istiyor. Dosyayı İngilizce olarak kaleme aldık. Yoğun teknik bilgi istenen, tekrara düşen içeriklerden özellikle kaçınılması gereken ve aynı zamanda bir şehrin dününü, bugününü ve vizyonunu bir edebi kimlik üzerinden doğru bir çizgide kaleme alma yetisi gerektiren yazım süreci için incelikle çalıştık ve dosyamızı tamamladık.
Çalışmalarımız esnasında destekleri ve güçlü sahiplenişleri için başta Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Fırat Görgel Beyefendi olmak üzere, genel sekreterimiz Dr. Rüstem Keleş ve Kültür Dairesi Başkanı Duran Doğan Beylere ve ekiplerine şehrimiz adına özellikle teşekkür etmek isterim. Üniversitelerimizin de, diğer paydaşlarımız gibi, UNESCO sürecinin güçlü birer destekçisi olduğunu da ifade etmek gerekiyor. Başta Rektörlerimiz Prof. Dr. Alptekin Yasım ve Prof. Dr. İsmail Bakan olmak üzere, KSÜ rektör yardımcımız Prof. Dr. Orhan Doğan hocamıza ve sürece destek veren öğretim üyelerimize ve özellikle başvuruda oldukça kıymetli katkıları ve paha biçilmez emekleri olan Prof. Dr. Selim Somuncu ve Dr. Öğr. Üyesi Stefan Rathert hocalarımıza teşekkür ediyorum.
Başvuru dosyası nedir? Ne değildir?
Avgın: Elif Hocam, peki başvuru dosyası dediğinizde kast ettiğiniz nasıl bir dosya? Başvuruda neler inceleniyor? Bize konunun teknik yönüyle ilgili bilgi verebilir misiniz?
Bu çok mühim bir soru. Sunacağımız içeriklerin kapsam ve hacmi UNESCO tarafından geliştirilmiş bir form üzerinden belirleniyor. Birinci bölümde şehrin genel bir tanıtımını sunduktan sonra şu sorulara ayrı ayrı yanıt vermemiz gerekiyor: Şehrin karşılaştığı kalkınma fırsatları ve zorlukları neler ve bunları değerlendirme ve aşmada edebiyat alanına nasıl bir rol tanımlıyor, onu nasıl itici bir güç olarak değerlendiriyor? Şehrin küresel kalkınma stratejisi, politikaları ve vizyonu nasıl ve stratejik plan gibi belgelerine kültür ve yaratıcılığı ve küresel politikaları entegre edebilmiş mi? Ağa neden katılmak istiyor ve katılmanın şehrin sürdürülebilir kalkınmasına yapacağı etkiye yönelik beklentileri neler? Başvuruya hazırlık süreci nasıl gerçekleşti? Bu girişten sonra ikinci bölümde şehrin edebiyat alanındaki tüm varlıkları inceleniyor. Bu kısımda 20 alt başlıkta şehrin adeta röntgeni çekiliyor. Bu alt başlıklar esasen bir Edebiyat Şehri olup olmadığımızın göstergeleri mahiyetinde.
Avgın: Edebiyat Şehri olmanın göstergeleri dediniz Hocam. Bu başlıklar neler?
Bu uzun bir konu ama şu şekilde kısaca sıralayayım Ali Bey. (1) Şehrin tarihinde ve (sosyal, kültürel ve ekonomik anlamda) kalkınmasında edebiyat alanı nasıl bir role sahip, nasıl bir temel oluşturuyor? (2) Kültürel sektörlerin ve edebiyat alanının bugün ekonomik olarak şehir açısından önemi ve kültür endüstrisinin dinamizmi ne düzeyde? (İstihdam, girişimci sayısı, şehirde üretilen ekonomik değer, etkinlik sayısı, mekân sayısı vb. birçok bilgi, veri, istatistik ve göstergeler ile sunuluyor.) (3) Geçimini edebiyatla ilgili olan alanlardan sağlayan topluluklar, gruplar ve profesyoneller kimler? (4) Son dört yılda edebiyat alanında çalışan profesyonellere (yazarlara, yayınevlerine vb.) yönelik ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen büyük faaliyetler neler? (5) Son dört yılda edebiyat alanında genel halka yönelik yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen büyük faaliyetler neler? (6) Farklı eğitim seviyelerinde (ilkokuldan üniversiteye kadar, K-12 düzeylerinde) hem genel olarak kültür ve yaratıcılığı, hem de edebiyat alanında sanatsal eğitimi destekleyen resmi müfredat, kurs ve programlar neler? (7) Edebiyat alanını beslemek üzere yaşam boyu öğrenme merkezleri, mesleki eğitim kuruluşları, teknik liseler, meslek yüksek okulları ve diğer tamamlayıcı eğitim kuruluşları (örn. halk eğitim merkezleri), üniversitelerdeki bölüm ve programlar neler? (8) Edebiyat alanında uzmanlaşmış araştırma merkezleri, araştırma programları ve enstitüler neler? (9) Edebiyat alanındaki mal ve hizmetlerin yaratılmasında, üretilmesinde, dağıtılmasında kullanılmak üzere tanımlanmış profesyonel düzeydeki altyapının durumu nedir? (Bu konuda örneğin yazarların kullanabileceği merkezler ve mekanlar, özel sektör girişimleri, ticaret odalarının programları, inkübasyon merkezleri gibi profesyonel altyapı olanakları sorgulanıyor.) (10) Edebiyat alanındaki çalışmalara adanmış, genel halka ve/veya belirli kitlelere (gençler, kadınlar, dezavantajlı gruplar vb.) yönelik ana tesisler ve kültürel mekânlar neler? (11) Son dört yıl içinde, edebiyat alanında kültürel hayata daha geniş katılımı teşvik etmek amacıyla, özellikle dezavantajlı veya kırılgan sosyal gruplara yönelik geliştirilen en fazla üç büyük program veya proje. (12) Son dört yıl içinde geliştirilen ve ilgili alanda yerel yönetim, özel sektör, yaratıcılar, sivil toplum, akademi ve/veya diğer ilgili paydaşlar dahil olmak üzere farklı aktörler arasında iş birliği ilişkilerinin kurulmasına ve/veya güçlendirilmesine yardımcı olan en fazla üç önemli program veya proje. (13) Şehirde faaliyet gösteren başlıca profesyonel, mesleki, endüstriyel veya sektörel kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin edebiyat alanında rolü ve etkisi nedir? (14) Son dört yıl içinde şehir tarafından, özellikle ilgili yaratıcı alanda, yaratıcıların ve profesyonellerin statüsünü iyileştirmek ve yaratıcı çalışmaları desteklemek amacıyla uygulanan başlıca girişimler, politikalar, yönergeler, programlar ve önlemler. (15) Son dört yılda, edebiyat alanında yerel kültür endüstrilerini desteklemek ve geliştirmek için şehir tarafından uygulanan temel girişimler, politikalar, kılavuzlar, programlar ve tedbirler nelerdir? (16) Son dört yıl içinde edebiyat alanında farklı ülkelerden şehirlerle geliştirilen başlıca uluslararası ve/veya bölgesel iş birliği girişimleri neler? (17) Son dört yılda uygulanan ve Ağ'daki diğer yaratıcı alanlardan en az birini doğrudan veya dolaylı olarak destekleyen ve bu alanlarla edebiyat arasında sinerji yaratan önemli programlar veya projeler neler? (18) Son dört yılda geliştirilen ve Ağın kapsadığı sekiz yaratıcı alandan en az ikisini içeren temel uluslararası iş birliği girişimleri ve/veya ortaklıkları (kesişen ve/veya sektörler arası projeleriniz) neler? (19) Son dört yıl içinde Ağ’da yer alan edebiyat haricindeki diğer yaratıcı alanlarda gerçekleştirilen faaliyetler (fuarlar, konferanslar, kongreler, vb.) neler; ve ayrıca bu diğer alanlardaki ana tesisler ve altyapı ne durumda? (20) Kültür ve yaratıcılığa ve edebiyat alanına ayrılan ve bu alandan elde edilen miktarları gösterecek şekilde son dört yılda şehrin genel gelir ve giderleri hakkında ayrıntılı bilgi.
Bu sorulara verilen tüm içeriklerde net, göstergeli, verilerle desteklenmiş bilgi ve örneklerin yer alması gerekiyor. Gördüğünüz üzere şehrin sosyal kapsayıcılık yeteneğinden altyapısına, eğitim mekanizmalarından kültür endüstrisine kadar çok yönlü olarak mevcut görüntüsünü resmeder nitelikte bir bölüm burası. Kısaca dedik ama biraz uzun oldu, ancak konuyla yakından ilgilenenler için aydınlatıcı olmuştur umarım.
Yazarlarımızdan dosyada bahsediliyor mu?
Avgın: Burada bir husus dikkatimi çekti kıymetli Hocam. Başlıkların hiçbirinde “Şehrinizden tarihte hangi ünlü yazarlar çıktı?” ya da “Günümüzde yaşayan ünlü yazarlarınız var mı? Kimler?” gibi sorular yok. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çok güzel bir soru. Hiç kuşkusuz şehirlerin bir yazarın doğuşunda onu besleyen, güçlendiren, ona ilham veren çeşitli etkileri var. Ancak sorduğunuz sorunun yanıtı şu tespitte gizli sanırım. O da, dünyadaki hemen hemen her bölgeden, şehirden yahut kasabadan tarihte ya da bugün son derece güçlü kalemler çıkması. Fakat bu kalemlerin özelliği her şeyden önce ve öte bireysel yeteneğinde, yaratıcılığında, hayal yahut fikir dünyasındaki renklilikte, sancılarda ya da arayışlarda gizli. Burada bireysel olan bir alan var. Öyle olmasaydı tescilli edebiyat şehirlerindeki herkes edebiyatçı olurdu ya da içinden yazarlar çıkan dünyadaki tüm şehirlere edebiyat şehirleri demeliydik.
Bugüne kadar birçok edebiyat şehri direktörü ve UNESCO’nun edebiyatı bir alan olarak tanımasında ve edebiyat şehirleri grubunun yönetiminde güçlü rolü olan kişilerle yaptığımız görüşmelerde de belirtilen husus, bireysel yeteneklerin ötesinde yaratıcı bir yerel kültürün sürdürülebilir şekilde şehirde sağlanmış olması gerektiği. UNESCO kuşkusuz yaratıcı yeteneklere ve bunun şehirdeki sürekliliğine önem veriyor. İsim sorulmuyor ancak, yetenek sürekliliğini sağlayacak mekanizmaların şehirdeki varlığı sorgulanıyor. Az önce bahsettiğim 3, 4, 6, 7, 9, 13, 14 ve 15 nolu alt başlıkların doğasına baktığımızda aslında bunların edebiyat alanında yetenek havuzunun sürekliliğini sağlayan bir yapının göstergeleri de olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla şahıslar değil şehirdeki sistematik inceleme altında diyebiliriz. Bu bilgilerden sonra UNESCO bahsettiğimiz temel varlıklarımız, kapasite ve yeteneklerimizden hareketle, şehrimizin ağa nasıl bir katkıda bulunabileceğini öğrenmek istiyor.
Kahramanmaraş’ın Yaratıcı Şehirler Ağı’na Katkısı
Avgın: Yaratıcı Şehirler Ağı’na katkı dediniz sayın Hocam. Bu dosyada sorulan bir soru mu?
Evet. Yaratıcı Şehirler Ağı’nın hedeflerine ulaşmasında aday şehrin nasıl bir katkısı olacak? Bu devam eden üçüncü bölümün temel sorusu. Burada beş kısımlık bir yapı var. Önce dört yıl boyunca sürecek üç adet yerel ve üç adet uluslararası proje önerisi isteniyor. Bu projeler, amaçları, hedefleri, planlanan katılımcıları, kapsamı, proje partnerleri ve elde edilecek çıktılar belirtilerek yazılıyor. UNESCO bu önerilen altı projeye eylem planı adını veriyor. Diğer kısımlarda, katılım gerçekleşirse önerilen eylem planının yıl bazlı nasıl bütçelendirileceği; eylem planının yönetilmesi için nasıl bir yapı ve mekanizmanın planlandığı soruluyor. Son kısımda ise şehrin hem kendi edebi kimliği ile faaliyet, proje ve çalışmalarının, hem de UNESCO’nun ve Yaratıcı Şehirler Ağı’nın tanıtımı için ve ayrıca edebiyat alanında farkındalığı ve ilgiyi artırmak için yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde nasıl bir iletişim ve PR çalışması yürüteceği soruluyor.
Avgın: Bu eylem planını merak ettik doğrusu. Biraz bilgi verebilir misiniz?
Fazla detaya girmeden şöyle ifade edebilirim Ali Bey. Yerel/ulusal düzeyde hem bölgemizdeki yeteneklerin keşfedilip onların oldukça titiz bir mekanizmayla güçlü bir şekilde desteklendiği, hem ağdaki yaratıcı şehirlerin yetenekleriyle bizim yeteneklerimizin inovatif bir platformda üretken bir şekilde bir araya geldiği, hem de edebiyat alanındaki kuruluşlarımızın güçlenmesini sağlayacak projelerimiz var. Uluslararası eylem planımızda ise şehrimizi edebiyatın, kültürün ve sanatın merkezi konumuna taşıma potansiyeli olan projelerimiz bulunmakta. Bu bölümde önemli olan husus şu: Projeler hazırlanırken keyfi olarak hareket etme lüksümüz yok. Çünkü eylem planında UNESCO ağının belirlediği misyon ve politika belgeleri ile tanımladığı hedefleri dikkate almak gerekiyor. Onların beklentileriyle bizim ihtiyaçlarımızı ve hareket kabiliyetimizi dengeleyerek bir plan oluşturmaya azami gayret gösterdik.
UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na Teknik Taahhütler
Avgın: Hocam anladığım kadarıyla eylem planı bizim şehir olarak taahhüdümüz oluyor. Başka bir yükümlülük söz konusu mu?
Evet. Eylem planı haricinde, dördüncü bölümde bir takım teknik taahhütler isteniyor şehirden. Bunlardan ilki raporlama taahhüdü. Yaratıcı Şehirler Ağı tarafından düzenli olarak raporlar isteniyor, yani şehir Ağa alınırsa bir izleme sürecine giriyor. Bu raporlar sonucunda, şimdiye kadar olmadı ancak pasifleşen şehirler nedeniyle önümüzdeki yıllarda artık taahhütlerini yeri getiremeyen şehirlerin Ağdan çıkartılabileceği yönünde UNESCO nezdinde bir çalışmanın hazırlığı olduğu hem görüştüğümüz direktörler tarafından hem de alan uzmanlarınca belirtiliyor.
Avgın: Araya girmek istiyorum Hocam. Bu raporlama neleri kapsıyor?
Bu konuya hazırlıklı olmak için raporlama sürecinde nelerin söz konusu olduğunu şu anda Ağda yer alan edebiyat direktörleriyle konuştuk. Ayrıca örnek yıllık ve dört yıllık raporlara ulaşarak şehirlerden bir form aracılığıyla istenilen bilgilerin neler olduğuna dair inceleme fırsatı bulduk. Bu süreçte yalnızca eylem planının uygulanması sorgulanmıyor, aynı zamanda şehrin sürdürülebilirlik alanlarında yürüttüğü çalışmalar gibi bilgiler isteniyor. Şehrin ağda ne kadar aktif iletişim kurduğu, ağdaki alt çalışma gruplarına nasıl destek verdiği, bu gruplarla toplantılar organize edip etmediği gibi konular da formun içerisinde yer alıyor. Dolayısıyla ilk taahhüdümüz bu raporlama uygulamasına katılacağımız yönünde.
Avgın: Başka taahhütlerimiz var mı? UNESCO’nun yaratıcı şehirden teknik olarak başka beklentileri bulunuyor mu?
Elbette. Diğer taahhütlerimiz ağın yıllık konferanslarına aktif katılacağımız ve UNESCO, Yaratıcı Şehirler Ağı ve şehirlerle karşılıklı olarak bilgi paylaşımını aktif tutacağımızla ilgili. Örneğin, edebiyat şehirlerinden gelen duyuruları, onların yazarlara açtıkları uluslararası bursları ya da proje katılım davetlerini paydaşlarımız ve kamuoyu ile paylaşmamız bekleniyor. Bu taahhütler, UNESCO’nun kendisine dahil ettiği şehri nasıl gördüğüyle ilgili: Aktif ve katkı sunan, fayda ve değer oluşturan ve aynı zamanda ağda oluşan fırsatlardan da istifade eden paylaşımcı bir şehir. Edebiyat şehirlerinin çalışma oturumları ve belediye başkanları oturumları olan yıllık konferanslara katılım da çok mühim örneğin. Burada belki ilave olarak belirtmek gerekir: Bir ağa katılmak demek, bu ağın içerisinde aksiyon almak, ağın çalışmalarına ve şehirlerine destek sunmak ve yeri geldiğinde ağın çalışmalarını, politika ve kararlarını etkilemek ve yönlendirmek demek. Dolayısıyla bu katılımın kültürel, kurumsal, sosyal, ekonomik veya politik olarak da çok fazla yönü var.
Avgın: Hocam, başvuru dosyasının çok geniş bir çerçevesi olduğunu görüyoruz. Şehrimiz başka neler sundu dosyada?
Beşinci bölümde, eğer aday şehrin başvurusu kabul edilirse onun UNESCO platformlarında nasıl tanıtılacağına yönelik kısa içerikler isteniyor. Şehrin edebî ve kültürel varlıklarının bir özet sunumu ve önerilen eylem planına göre Ağın hedeflerine ulaşmasında şehrin potansiyel katkılarını net bir şekilde sunmamız isteniyor. Bu kısımda, katkıları altı projeyle eşleştirerek, hangi projeyle hangi hedeflere nasıl katkıda bulunulacağının ifade edilmesi gerekiyor. Ayrıca şehrin ilgili web siteleri, sosyal medya hesapları isteniyor. Şehrin hangi diğer uluslararası ve bölgesel oluşumların, organizasyonların, ağların ya da platformların resmi üyesi olduğu da soruluyor. Bu içerikler, katılım halinde son bir kez revize edilerek UNESCO sayfalarında paylaşılacak bilgilerin temelini oluşturuyor. Son bölümde ise, öncelikle başvuran şehrin Belediye Başkanının niyet mektubu isteniyor. Diğer dosyalar ise, Milli Komisyon’dan alınan destek mektubu, edebiyat alanında ulusal çapta faaliyet gösteren iki mesleki örgütten alınan destek mektupları, şehrin edebi kimliğini yansıtan üç adet fotoğraf ve bunların hak devir formları şeklinde. Bu dokümanlarımız hazır; şu anda Milli Komisyon’un destek mektubunu heyecanla ve ümitle bekliyoruz.
“Kahramanmaraş’ın gelişiminde kaldıraç olarak benimsediği alanın edebiyat olması
muazzam bir manifesto değerinde”
Avgın: Elif Hocam, ellerinize sağlık. Oldukça önemli bir çalışmaya imza attınız ekibinizle. Biz de sizin gibi heyecanla bekliyoruz neticeyi. Davetimizi kabul ettiğiniz için ve bizlere zaman ayırdığınız için teşekkür ediyoruz. Söyleşimize ilave etmek istediğiniz hususlar var mı?
Ali Bey, bugün sürecin teknik boyutunu ifade ettik. Kahramanmaraş’ın UNESCO yolculuğunu, kendi mekanizmalarını ve sistemlerini düzenleme, ihtiyaç varsa düzeltme ve sürekli olarak geliştirme yolculuğu olarak görüyorum. Başvurumuzun bu doğrultuda okunması faydalı olacaktır. Bu söyleşide bahsedemediğimiz “yaratıcı şehir” konseptini iyi idrak etmemiz gerekiyor. Tüm bu uğraşlar, sadece sesimizi dünyaya duyurmakla ya da yazarlarımızın tanıtımını yapmakla ilgili değil -ki bunlar son derece önemli-. Konumuz “şehir”. Bu yolculuk, kurumlarımızın işleyişini karşılıklı olarak güçlendirmekle ilgili.
Bütün şehirler ve yönetimleri, sakinleri için mutlu, güvenli, huzurlu ve kapsayıcı bir şehir inşa etme derdinde. Bu sadece Belediyelerimizin değil, aynı zamanda Üniversitelerimizin, MESDER gibi sivil toplum kuruluşlarımızın ve benim son derece önem atfettiğim özel sektörümüzün de sorumluluğunda olan bir konu. Aslında tüm paydaşlarımızın. Berdücesi Dergisinin yaratıcı şehirlerle ilgili hazırladığı dosyaya sunduğum katkıda da ifade etmiştim: Bir şehirde kültür ve ekonomik hayat birbirlerinin nitelikli işleyişini etkiliyor. Bu ifadeyi biraz daha genişletirsek, kamu ve özel sektör ile sivil toplum birlikte işlerlik kazanırken, tüm bunlara nüfuz eden bir alan olarak kültür, sanat ve edebiyat ya da bizim konumuz olan kavramsal çerçevede “yaratıcılık”, bu üç yapının birlikte işlerliğine nitelik kazandırdığı gibi onlara yön verecek bir inovatif zemin de oluşturuyor. Bu mekanizmaların nitelikli işleyişi ise insana hizmet eden, şehir hayatının açmazlarına yenilikçi çözümler üreten platformların güçlenmesini sağlıyor ve günün sonunda her türlü şok, baskı unsuru, mücadele alanı, kriz vb. etkilere dirençli, bozulmayan, dağılmayan, özünü ve niteliğini kaybetmeyen, hatta daha iyisini kurgulayan, kuran ve sürekli gelişen toplumsal, ekonomik, ekolojik ve yönetsel alt sistemlerden oluşan dirençli bir şehir ekosistemi oluşturmayı başarıyoruz.
Kahramanmaraş’ın yaratıcı şehir olma iddiası -böyle bir perspektifle okunduğunda-, hele de gastronomi ve el sanatları vb. alanlara kıyasla oldukça zorlu bir alan olan “edebiyat” alanından bu iddiayı ve kimliğini sahipleniyor olması, son derece kıymetli. Bir şehrin gelişiminde kaldıraç olarak benimsediği alanın edebiyat olması muazzam bir iddia, büyük bir manifesto. Dolayısıyla, bu sahiplenişte ve iddiada başta yazarlarımız olmak üzere bireysel ve kurumsal olarak emeği olanlara şükran duygularımızı cömertçe ifade etmemiz gerekiyor.
Son söz olarak, Kahramanmaraş’ın kültürel, sanatsal ve edebî kimliğinin ve ortamının şekillenmesinde rolü, desteği ve katkısı olan herkese hürmetlerimi sunuyorum. Elbette bu kimliğin oluşmasında bize önemli bir miras bırakan geçmiş değerlerimizi de rahmet ve saygıyla da anıyoruz. Başvurumuzun olumlu neticelenmesini ümit ediyor, size de bu mühim konuya zaman ayırdığınız özellikle teşekkür ediyorum Ali Bey.
***
Kahramanmaraş’a Sunulan Desteklerden Örnekler
“Kahramanmaraş'ın UNESCO Edebiyat Şehri başvurusu üzerinde çalışan ekibe olan desteğimi ifade etmek için yazıyorum… Ekip üyeleriyle Zoom üzerinden bir araya geldim ve başvuru sürecine yönelik bağlılıkları, titiz ve düşünceli yaklaşımları beni oldukça etkiledi. Ortaya koydukları fikirler heyecan verici, olumlu ve Kahramanmaraş halkı için gerçek bir fark yaratma isteğini yansıtan projelerdi. Yerel ve ulusal düzeyde edebiyat alanında çalışan kuruluşlar ve yaratıcı kişiler hakkında büyük bir tutku ve bilgiyle konuştular ve bu aktörleri desteklemek için gösterdikleri çaba ile gelecek planlarına dair güçlü bir vizyon sundular. Edinburgh, 2004 yılında UNESCO Edebiyat Şehri olarak ilan edildi ve bu ağın hem kurucu şehri hem de bu unvanın [Edebiyat Şehri kategorisinin] oluşmasına öncülük eden şehirlerden biri oldu. Yıllar içinde birçok şehirle iş birliği yaptık ve aday şehirlerin ağ üyeleriyle iletişime geçerek ağın doğasını, çalışma sistemini tam olarak anlamaya ve uluslararası çalışmaların getirdiği fırsatlar ve zorluklar hakkında bilinçlenmeye zaman ayırmalarını her zaman takdir ettim. Kahramanmaraş ekibinin fikirlerini paylaşmaya ve deneyimlerimizden öğrenmeye açık olması, aynı zamanda ağımız için temel meseleleri – ifade özgürlüğünün önemi ve uluslararası alanda aktif katılım gerekliliği gibi – anlamaları oldukça umut vericiydi. UNESCO Edebiyat Şehirleri Ağındaki Çeşitlilik ve Entegrasyon Grubu'nun eş başkanlığını yürütüyorum ve ağımızda temsil çeşitliliğini artırmak için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Kahramanmaraş ekibinin, [yakın coğrafyasındaki] Edebiyat Şehirleri ile iş birliği yapma isteği [de] oldukça olumlu bir girişim ve ağımız için değerli bir katkı olacaktır…” Edinburgh, İskoçya
“Kahramanmaraş’ın UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na Edebiyat Şehri olarak katılma arzusunu Québec olarak memnuniyetle karşılıyoruz. Bu ağ, şehirlerin sosyal, ekonomik ve kültürel gelişimini teşvik etmeyi amaçlamakta olup, Kahramanmaraş’ın da bu hedeflere önemli katkılarda bulunacağına inanıyoruz. Québec, 31 Ekim 2017’de, Québec ve Huron-Wendat Ulusu’nun merkezi Wendake’deki olağanüstü edebi canlılığı nedeniyle Edebiyat Şehri unvanını almıştır. Bu unvan, şehrimizin edebi sanatları destekleme taahhüdünü, edebiyatı gelişimimizin temel bir unsuru olarak görmesini ve Québec’te üretilen yazarların ve eserlerin keşfedilmesini sağlama kararlılığını yansıtmaktadır. Ayrıca edebiyatı, daha bütünleşmiş ve gelişen topluluklar inşa etmenin ayrıcalıklı bir aracı olarak görmekteyiz. Québec için UNESCO Edebiyat Şehri olmak, her şeyden önce, edebi sanatların yaratılmasını ve paylaşılmasını hem yerel hem de uluslararası düzeyde teşvik edecek eylemlerde bulunmak anlamına gelmektedir. UNESCO ofisimiz ile gerçekleştirdiğiniz toplantıda şehrinizde benzer bir arzunun olduğunu gözlemledik. Başvuru sürecinde yer alan paydaşların heyecanını ve Kahramanmaraş’ın geleceği için ilham verici vizyonunuzu bizlerle paylaştınız. Başvuru sürecinde sizlere en içten başarı dileklerimizi sunarız. En içten Saygılarımla.” Québec, Kanada
“Beyrut Belediyesi, Kahramanmaraş’ın UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na Edebiyat şehri olarak katılma isteğini olumlu karşılamaktadır. Ağ, ister zanaat ve el sanatları, ister müzik, tasarım, sinema, edebiyat, dijital sanatlar ya da gastronomi alanlarında olsun, gelişimini yaratıcılığa dayandıran şehirleri bir araya getirmektedir ve Kahramanmaraş’ın ağın hedeflerine katkıda bulunacağına inanıyoruz. UNESCO, 32 Ekim 2019 tarihinde kutlanan Dünya Şehirleri Günü’nde Beyrut'u Edebiyat alanında Yaratıcı Şehir olarak duyurdu [ve] Beyrut, Yaratıcı Şehirler Ağına katıldı. Bu şehir onlarca yıldır yayıncılık, çeviri ve kitap fuarı gibi faaliyetlerde öncü bir rol oynamakta, saygın üniversitelere ve kültür kulüplerine ev sahipliği yapmakta ve Arap dünyasından yazar ve şairlere sahip çıkmakta. Şehrimizle ve UNESCO Lübnan Milli Komisyonu ile yaptığınız toplantı sırasında sizin de [edebiyat alanında] benzer bir tutkunuz olduğunu fark ettik. Başvuru sürecinizin paydaşlarının heyecanını bize gösterdiniz ve Kahramanmaraş'ın potansiyel bir Edebiyat Şehri olarak geleceğine dair vizyonunu bizlerle paylaştınız. Edebiyat kültürünü, çeşitliliği ve kapsayıcılığı teşvik etme konusundaki kararlılığıyla Kahramanmaraş'ın UNESC0’nun edebiyat alanı yaratıcı şehirler listesine mükemmel bir katkı sağlayacağına inanıyorum ve bu şehrin bu seçkin unvan için dikkate alınmasını kuvvetle tavsiye ediyorum.” Beyrut, Lübnan
“Kahramanmaraş’ın UNESCO Yaratıcı Şehirler ağına dahil olmak için yaptığı başvuruyu hazırlarken UNESCO Edebiyat Şehri Heidelberg ile irtibata geçmesinden büyük memnuniyet duyduğumuzu belirtmek isterim. Kahramanmaraş’ın başvuru heyetiyle video konferans yoluyla heyecan verici ve çok yapıcı görüş alışverişinde bulunmak bizim için bir zevkti. Kahramanmaraş şehrinin başvurusunu sabırsızlıkla bekliyor ve bundan sonraki tüm adımlar için başarılar diliyoruz. Saygılarımla.” Heidelberg, Almanya
“Manchester Edebiyat Şehri adına yazıyorum ve Kahramanmaraş'ın UNESCO Edebiyat Şehri olma başvurusunu yürüten ekiple çevrimiçi bir toplantı gerçekleştirdiğimi teyit etmek isterim. Toplantı kapsamında, Manchester’ın 2017 yılından bu yana UNESCO unvanını nasıl yönettiğine dair bilgiler paylaştım ve kent sakinleri, yazarlar, üniversiteler ve kütüphanelerle ortaklaşa yürüttüğümüz bazı edebi programları vurguladım. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na üye olma süreci azımsanacak bir girişim değildir. Şubat ayında meydana gelen yıkıcı depremlere rağmen hazırlık sürecine kararlılıkla devam eden başvuru ekibini, gösterdikleri azim ve dayanıklılık için takdir ediyorum. Saygılarımla.” Manchester, İngiltere
“Bağdat olarak, Kahramanmaraş'ın UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na (UCCN) Edebiyat Şehri olarak katılma isteğini memnuniyetle karşılıyoruz. UCCN, şehirlerin sosyal, ekonomik ve kültürel gelişimini teşvik etmeyi amaçlamakta olup, Kahramanmaraş'ın bu hedeflere önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bağdat, 2015 yılında UNESCO Edebiyat Şehri unvanını kazanarak, zengin edebi mirasını ve kültürel çeşitliliğini dünyaya tanıtma fırsatı elde etti. Şehir olarak, edebiyatın toplumsal birleştirici gücünü vurgulamayı ve yerel edebiyat ortamını daha da geliştirmeyi taahhüt ettik. UNESCO Edebiyat Şehri unvanı, şehirler arasında kültürel alışverişi teşvik etmenin yanı sıra, edebi etkinlikler ve projeler aracılığıyla edebiyatı herkes için erişilebilir kılmayı amaçlamaktadır. Kahramanmaraş’ın başvuru sürecinde ortaya koyduğu vizyon ve edebiyat alanındaki potansiyeli bizi etkiledi. Şehrin zengin edebi geleneğini, yerel ve uluslararası iş birliklerini geliştirme çabalarını ve edebiyat yoluyla sürdürülebilir kalkınmayı destekleme konusundaki kararlılığını takdirle karşılıyoruz. Bağdat olarak, Kahramanmaraş’ın başvurusunu güçlü bir şekilde desteklediğimizi belirtmek isteriz. Şehirlerimiz arasındaki edebi ve kültürel bağları güçlendirmek adına iş birliği yapmayı dört gözle bekliyoruz. Başvurunuzda başarılar dileriz ve UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda sizi görmekten mutluluk duyacağımızı belirtmek isteriz. Saygılarımla.” Bağdat, Irak
“UNESCO Edebiyat Şehri başvurusunu hazırlayan Kahramanmaraş Başvuru Ekibi üyeleriyle konuşma fırsatına sahip oldum. Pek çok başvuru ekibi, dar kapsamlı bir yaklaşım benimsemekte...Kahramanmaraş ekibinin geniş, ilgili ve – hem kendi şehirlerinde hem de katılmayı hedefledikleri ağ içinde – paylaşmaya ve olasılıkları keşfetmeye açık olması heyecan vericiydi. Başvurularını hazırlarken kendilerine en iyi dileklerimi sunuyorum” Melbourne, Avustralya
“Kahramanmaraş ekibiyle, UNESCO Edebiyat Şehri başvurusu için yürüttüğünüz çalışmalar hakkında konuşmak büyük bir zevkti. Eğer herhangi bir sorunuz olursa veya ek bilgi sağlayabileceğim bir konu olursa, lütfen benimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Ayrıca, Şubat ayında meydana gelen depremin ardından sizin ve bölgenizdeki herkesin düşüncelerimizde olduğunu bilmenizi isterim. Sevgiler.” Iowa, ABD
“Bize tekrar ulaştığınız için teşekkür eder, başvuru dosyanızı tamamladığınız için sizi tebrik ederiz! Bu yolculukta gösterdiğiniz özveri ve azmi gerçekten takdir ediyoruz. Kahramanmaraş'ın adaylık sürecini sadece bir başvuru olarak değil, edebi ve yaratıcı dünyanız için anlamlı bir dönüşüm olarak benimsediğinizi görmek ilham verici. Başvuru sonucu ne olursa olsun, bağlantıda kalmayı ve iş birliği fırsatlarını keşfetmeyi çok isteriz. UNESCO Edebiyat Şehirleri ağının gücü edebiyata, yaratıcılığa ve kültürel alışverişe olan ortak bağlılıkta yatıyor ve şehrinizin bunları öncelik olarak belirlemek için birlikte çalıştığını görmek harika. Bültenlerinizi paylaştığınız için de teşekkür ederiz; onları okumayı dört gözle bekliyoruz. Seçim sürecinde size en iyi dileklerimizi sunuyoruz. Destek olmak ya da iletişimde kalmak için yapabileceğimiz bir şey olursa lütfen bize ulaşmaktan çekinmeyin. Saygılarımla.” Jakarta, Endonezya
“İnanılmaz çalışmalarınız ve iletişiminiz için tebrikler. Mesajınızı ve bizi şehrinizin edebi canlılığının içine çeken bu yüksek kaliteli bülteni okumak ne büyük bir zevkti. Ayrıca 2023'teki yıkıcı depremden bu yana karşılaştığınız pek çok zorluğa rağmen gösterdiğiniz direnci görmekten de büyük memnuniyet duyuyorum. Bağlılığınız ve yaklaşımınızdaki ciddiyet alkışlanmalıdır. Ağdaki diğer şehirlerden bir şeyler öğrenme arzunuz da başvurunuzun başarılı olmasını sağlamanın bir yolu gibi görünüyor. Çok az şehirde böylesine titiz bir mekanizma var, bu yüzden bu takdir edilesi! Ağımızın Kalkınma ve Entegrasyon grubunun lideri olarak…bu ilham verici yolculuk için tebrik ediyor, bundan sonraki adımlarınızda hak ettiğiniz başarıları [elde etmenizi] diliyorum. Saygılarımla.” Québec, Kanada
“2025 çağrısı için başvurduğunuzu öğrenmekten mutluluk duyuyorum. Edebiyatın 53 yaratıcı şehrinden oluşan alt ağımızın yeni kültürlere açılabilmesi çok önemli. Türk edebiyat geleneği zengin ve çok eskidir. Bu nedenle 2025 yılının şehrinizin UCCN'e katılması için doğru yıl olacağına eminim. Bu arada, [ümit ediyorum ki] çok yakında sizi de aramızda görebileceğiz. Çok yakında görüşmek üzere!” Angoulême, Fransa
“Adaylık dosyanızı sunduğunuz için tebrikler! Kahramanmaraş'ın hikayesini ve dosyasının hazırlanmasını çevreleyen çok özel koşulları yakından bilen biri olarak, harika ekibinizin gösterdiği dirence ve muhteşem sıkı çalışmaya hayranlıkla şapka çıkarıyorum. Anka kuşu misali dirilişiniz bana Bağdat'ın hikayesini hatırlatıyor. Şahsen sizinle çalışmak ve iş birliği yapmak için atandığınız günü sabırsızlıkla bekliyorum. Birlikte, şehirlerin zorlukların üstesinden gelebilme ve “kültür, yaratıcılık ve kalkınma gökyüzü”nde yükselebilme becerilerine harika örnekler oluşturabiliriz. Size iyi şanslar! Harika ekibinizi tekrar tebrik ediyor ve yakında edebiyatın yaratıcı şehirleri arasında hak ettiğiniz yeri aldığınızı görmeyi ümit ediyoruz! En iyi dileklerimle.” Bağdat, Irak
“Çok heyecan verici ve ilginç bülten için çok teşekkür ederim. Girişimleriniz ve projelerinizden çok etkilendim ve Kahramanmaraş şehrinizin de UNESCO Yaratıcı Edebiyat Şehri unvanı için başvurmuş olmasından büyük memnuniyet duydum. Başvurunuzun başarılı olacağına dair umudumu koruyor ve şehrinizle gelecekte iş birliği ve fikir alışverişinde bulunmayı şimdiden sabırsızlıkla bekliyorum. Muhtemelen bildiğiniz gibi Bremen, Türkiye ile zaten yakın bağlara sahip…Bremen, Türkiye ile arasındaki kültürel alışverişi teşvik etmeye kararlıdır. Gelecekte de birlikte iyi ve yakın bir şekilde çalışacağımıza eminim…Prestij projemiz Bremer SprachMusikanten'in Türkçe versiyonu da halihazırda mevcuttur. Bu da size Bremen'deki Türk toplumunun ne kadar büyük olduğunu ve çok dilliliğin [bizim için] ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Sizi tanıdığım için mutluyum. Saygılarımla.” Bremen, Almanya
“Bülteninizi paylaştığınız için çok teşekkür ederim! Başvurunuzu tamamladığınızı duyduğumuza sevindik ve halihazırda düzenlediğiniz girişimlerinizden ilham aldık. UNESCO merkezindeki kişiler Portekiz'in Braga kentindeki konferansta “Gençlik kilit paydaştır.” dedi. Kahramanmaraş'ta zaten gençlerle projeler yaptığınızı görüyoruz. Sizden tekrar haber almaktan mutluluk duyuyoruz ve atamanız için size bol şans diliyoruz! En iyi dileklerimizle ve saygılarımızla.” Okayama, Japonya.
“Önemli haberleriniz için çok teşekkür ederim. Yaptıklarınız, gerçekleştirdiğiniz güzel projeler ve değerli edebiyat programlarınıza sürekli olarak ne kadar çok insanı dahil ettiğiniz gerçekten şaşırtıcı. Tebrikler, sevgili meslektaşlarım… Gelecekte de sizinle iş birliği yapmayı, Heidelberg ve Kahramanmaraş'ı daha da yakınlaştırmayı umuyoruz. Şehrimizi keşfetmek isterseniz lütfen bizi Heidelberg'de ziyaret edin. Sizlerle ofisimizde buluşmak, size şehrimizi ve edebiyat kurumlarımızı gezdirmek, sizlerle ortak projeler belirlemek isteriz. [Çeşitli programlarla] buradaki izleyicilerimizi şehrinizdeki sanat üretiminin çeşitliliğiyle de buluşturmak isteriz. Yakında tekrar görüşmek dileğiyle, Saygılarımla.” Heidelberg, Almanya.
“Kahramanmaraş UNESCO Aday Edebiyat Kenti'nin değerli ekibi, gönderdiğiniz e-posta ve UNESCO tarafından Edebiyat Şehri olarak tanınmaya yönelik hazırlıklarınız hakkında bizi bilgilendirdiğiniz için teşekkür ederiz. Bu güncellemeleri almaktan çok memnunuz. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na (UCCN) Edebiyat Şehri olarak adaylığınızda ve gelecekteki çalışmalarınızda başarılar diliyoruz. Edebiyat yolculuğunuzu bizimle paylaşma çabanızı takdir ediyoruz. Kendi deneyimlerimizi her zaman sizinle paylaşmaya hazırız ve ayrıca şehrinizle gelecekte iş birliği yapmayı dört gözle bekliyoruz. Umarım başvurunuz başarılı olur ve Kozhikode ile Kahramanmaraş arasında bilgi alışverişi ve iş birliği için birçok fırsat doğar. Saygılarımla.” Kozhikode, Hindistan
“Bizimle tekrar iletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz! Başvuru sürecinizin ilerlediğini duyduğuma sevindim. Sonraki adımlar için iyi şanslar! Gerçekten de, atama uzun bir evrim ve fırsatlar yolculuğunun ilk adımı ve başvuru süreci geleceğe yönelik planları gözden geçirmek ve paydaşlarla eskisinden daha fazla etkileşim kurmak için bir fırsat. Bülteni bizimle paylaştığınız için teşekkür ederiz; kültür profesyonellerinin neler üzerinde çalıştığını duymak bize her zaman keyif veriyor. Mutlaka [bülteni] inceleyeceğim. Hakkında yorum almak istediğiniz belirli bir şey varsa, sormaktan çekinmeyin. Saygılarımla.” Kuhmo, Finlandiya
“Sevgili Kahramanmaraş şehir ekibi, mesajınız ve başvuru sürecinizden bizi haberdar ettiğiniz için teşekkür ederiz. Kahramanmaraş'ın kültürel ve yaratıcı ortamını geliştirmeye olan bağlılığınız gerçekten ilham verici. Bültenlerinizi bizimle paylaştığınız için teşekkür ediyor, ulusal kararı beklerken size bol şans diliyoruz. Yakın gelecekte kaydedeceğiniz ilerlemeler ve başarılarınız hakkında da daha fazla bilgi almak için sabırsızlanıyoruz. En iyi dileklerimizle.” Taif, Suudi Arabistan
“Lütfen bülteninizin her iki versiyonunu da paylaştığınız için teşekkür etmeme izin verin. Bunları okumaktan ve düşüncelerimi sizlerle paylaşmaktan büyük mutluluk duyacağım. Başvurunuzun bu yıl başarılı olmasını ve Kahramanmaraş'ın, edebiyat alt ağının şehirleri arasındaki karşılıklı kültürel alışverişe değer ve keyif katan edebiyat kentleri ailesine katılmasını diliyorum. En içten saygı ve en iyi dileklerimle.” Odessa, Ukrayna
“Bültenlerinizi okuduk. Harika bir iş çıkarmışsınız. Kahramanmaraş'ın Yaratıcı Şehir statüsü almasından mutluluk duyacağız ve muhteşem şehrinizle iş birliği yapmaktan da heyecan duyacağız. Ülkelerimiz tarihsel olarak birçok ortak kültürel bağı paylaşıyor, bu da [şehirlerimiz arasındaki] iş birliğini daha da anlamlı ve organik hale getirecektir. Deneyimlerimizi paylaşmaktan ve çalışmalarınızda size yardımcı olmaktan her zaman mutluluk duyarız. Saygılarımla.” Kutaisi, Gürcistan
“Bu belgeyi paylaştığınız teşekkür ederim. Orada çok heyecan verici şeyler oluyor! Ulusal Komisyonunuzda iyi şanslar. Başvurunuz geldiğinde görmek için sabırsızlanıyorum.” Iowa City, ABD
“Haber bültenlerini gönderdiğiniz ve başvurunuz hakkında ağı bilgilendirdiğiniz için çok teşekkür ederim. Size bol şans diliyorum. Ağda bir Türk şehrinin olması çok güzel olurdu, bu yüzden şansınız açık olsun. Saygılarımla.” Dublin, İrlanda
“Güzel mesajınız için çok teşekkür ederim ve son başvuru tarihine kadar geçen yoğun bir dönemin ardından başvurunuzu göndermiş olmaktan memnuniyet duyduğunuzu tahmin edebiliyorum. Bülteninizi okumayı dört gözle bekliyorum [ve bizimle paylaştığınız için] teşekkür ediyorum! En iyi dileklerimle.” Dunedin, Yeni Zelanda
“İletişime geçtiğiniz [ve] güncel ve önceki bültenleri gönderme nezaketinde bulunduğunuz için teşekkür ederim. UNESCO ekibinden meslektaşım ve eş yöneticimizi de ekliyorum, çünkü eminim o da sağladığınız materyallerle çok ilgilenecektir. Saygılarımla.” Krakow, Polonya.
“Sevgili dostlar, Kahramanmaraş'ın UNESCO Edebiyat Şehri olma yolculuğuna ilişkin güncellemelerinizi paylaştığınız için teşekkür ederim. Mesajınızı Kalkınma ve Entegrasyon grubumuzun liderine de ileteceğim. Saygılarımla.” Reykjavik, İzlanda
“[Bültenlerinizde gördüğüm] Ne kadar harika bir aktivite yoğunluğu ve çeşitliliği. Haber verdiğiniz için teşekkürler. Sizin için şans diliyorum.” Melbourne, Avusturalya
“Sayın Kahramanmaraş UNESCO Aday Edebiyat Şehri Ofisi, bu harika haberleri ve bülteninizin son sayısını bizimle paylaştığınız için teşekkür ederiz! Size iyi şanslar diliyor, başvurunuzun olumlu karşılanmasını ve Kahramanmaraş şehrinin yakında UNESCO Ağı'na katılmasını umuyoruz! Edebiyat ve kültürel değişim alanındaki projelerinizde iş birliği yapmaktan, yardımcı olmaktan ve projelerinize katılmaktan mutluluk duyarız. İyi dileklerimizle! İyi şanslar! Saygılarımla.” Ulyanovsk, Rusya
“Edebiyat alanında yaptığınız önemli çalışmalardan dolayı sizi tebrik ederim. Yaptığınız tüm harika projeleri bizimle paylaştığınız için de çok teşekkür ediyorum. Umarım Kahramanmaraş şehri yakında bu ağa katılır. En iyi dileklerimle.” Rio de Janeiro, Brezilya
