Kitap bir kültür taşıyıcısıdır, geçmişi tanıtır, yeniyi sezdirir, yeni ufuklar açarsa değerlidir. Başka kültürlerde ortaya çıkmış değerli çocuk kitapları, çocuğa evrensel bir bakış açısı kazandırması, farklı kültür değerlerini tanıtması açısından yararlı olabilir. Ancak bu tür kitaplarda “iyi çeviri” yapılmış olması son derece önemlidir.  Kitapların nasıl kaleme alındığı kadar nasıl resimlendirildiği de çok önemlidir. Çocuklar kelimelerden önce resimleri okumayı öğrenirler. ’Nitelikli’ bir şekilde kaleme alınmış bir kitap özenle resimlenmemişse hak ettiği ilgiyi göremeyebilir. Resimlemede önemli olan yazıdaki duygunun görsel olarak canlandırılmasıdır. Bu nedenle resimlerin bazen rengarenk olması , bazen birkaç renginin vurgulanması, bazen de siyah beyaz olması mümkün olabilir. Resimler ne kadar sıradışı, beklenmedik, şaşırtıcı, çocuğun varolan dağarcığı dışında olursa çocuğun yaratıcılığı o kadar kışkırtıcı olabilir.

Resimlerde de “iyi”nin aşırı derecede vurgulanmaması, “kötü”ye de yer verilmesi önemlidir. Resimler, baktıkça yeni bir şeylerin keşfedildiği ayrıntılar ile dolu olursa kitap çocuğun ilgi alanında daha uzun süre kalacak ve zevk alma oranı yükselecektir.

 Anlatılanla resim iyi eşleşmiş olursa kitap bütünü ile sevilecek ve kalıcı bir yapıt olacaktır.

Çok yalın ve sade bir anlatımla, temel bir duyguyu işleyen bir yazının karmaşık, bol renkli, ayrıntılı resimlenmiş olması bütünlüğü bozabilir. ‘Nitelikli’ bir şekilde kaleme alınmış ve resimlenmiş olsa bile kitap, sayfa düzeni, grafik tasarımı ve kullanılan malzeme açısından özenli değilse hak ettiği ilgiyi görmeyebilir.

KİTAP SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDERİZ?

Kitap mutlaka çocuğun okuması ya da bilgi edinmesi için değildir. Kitap eğlenmek için, keyifli zamanlar geçirmek için de okunabilir.

Özellikle küçük çocuklar için içeriğin eğlenceli olması önemlidir. Mutlaka bir ders vermesi, yeni bir bilgi edindirmek gibi görevi olması gerekmez…

Bu konuda bizim çocuklar iyi bir kitap okuyucusu, onlara kitap kurdu ismini verdik. Önceki gün onlarla, kitap seçerken nelere dikkat ediyorsunuz? Sorusunu yönettiğimde şu cevapları verdiler: 

“Çocuk kitapları iyi resimlenmiş ve yanıltıcı olmayan bilgiler içermeli.

Yaşımıza uygun olmalı, konusu bizim seviyemize göre ağır olmamalı.

Yazarına ve yayın evine dikkat etmemiz gerekiyor.

İçeriği ilgi duyulan bir kitap olmalı.  Ahlak dışı ve çocukları yanlışa yönlendirecek konular içermemesi gerekiyor.  Sadece komik olan bir kitap da tercih edilebilir. Ve kitabın malzeme kalitesi, kolay yıpranmamalı.

ÇOCUKLARA İLAVE BİLGİLER

Okumayı yeni öğrenen çocuklara küçük yazılı ve okuyabileceğinden uzun kitaplar almak yerine büyük ve okunaklı yazılmış, kolayca bitirebileceği kitaplar seçmek gerekir. Çocuklara kitap okurken mimiklerinizi, ses tonunuzu tıpkı bir tiyatrocu gibi kullanmaya gayret ederseniz, onu, kitabın davet ettiği hayal dünyasına kolayca sokabilirsiniz. Ayrıca çocuğunuzda bir an önce kendi kendine okuma isteği uyandırırsınız.

Çocuklar için yazılmış hikaye, öykü ve masallarda Türk dili iyi kullanılmış olmalı, hikaye kolayca akmalıdır. Mümkünse sıradışı, çocuğu kalıpların dışına taşıyacak ve yaratıcılığını kışkırtacak hikayeler seçilirse çocuğun hayata bakış yelpazesi genişleyecektir.

Hayal dünyasının sınırları yoktur ama hayatın sınırları vardır. Çocuğun kitapla birlikte “gerçek olmayan” a uçması ve sonrasında güvenli gerçeğe dönmesi, ‘yaratıcı potansiyelini’ ve hayata kattığı yenilikleri arttıracaktır.

Böyle diyor bir kardeşimiz kitap ve kitap seçimi üzerine. Evet, birkaç gün önce yazmıştım. Okumak insana özgürlük kazandırır. Hatta derin düşünceler ile yücelirsiniz ve aynı zamanda acizliğinizi anlarsınız.

Ama seçirken de kitaplara dikkat etmek gerek.

Peki kalın sağlıcakla.