Kur’an ; aynı zamanda bir davranış bilimidir. İnsanların, aile hayatında ve toplum hayatında nasıl davranması gerektiğini öğütler. Ailede bireylerin bir birine nasıl davranmasını anlatır. Oturup kalkmasına varıncaya kadar nasıl olması gerektiğini bildirir. Yemek yemenin, su içmenin , yemeğe nasıl başlayıp nasıl bitirmek gerek tek, tek haber verir. Misal : Yemeğe başlarken ellerin yıkanması, yemekten sonra tekrar ellerin yıkanmasını öğütler. Hem de Allah Resulünün bir sünneti olarak yapıldığında sevap kazanacağımızı bildirir. Tuvalete nasıl girilip, nasıl oturup kalkmasına varıncaya kadar bize bilgi verir. Böylece insanlığa bir hayat nizamı ve davranış bilimi olgusunu kazandırır. Nasıl yatılacak, nasıl kalkılacak, kalktıktan sonra hayata nasıl başlanacak bunları da bizlere öğütler. Yolda yürümenin adabına varıncaya kadar anlatır. Yürürken kibirli, havalı ve kendini beğenir bir şekilde yürümenin hoş olmadığını söyler. Bir ailede veya mecliste nasıl oturulacak, nasıl konuşulacak, küçüklere nasıl davranılacak, büyüklere saygı nasıl olacak, büyüklerin yanında nasıl oturulup, konuşma adabı nasıl olacak tüm bunları anlatır. Kısaca, medeni bir toplumda, medeni bir hayat sisteminin nasıl olması gereğini bildirir. İslam’ın yaşam sisteminden nasibini almamış bir toplum ne kadar medeni olduğunu söylese de eksiktir, yanlıştır. Bir toplum İslam dan ne kadar uzaksa , o kadar denidir, gerçek hayat yaşamından nasipsizdir. Avrupa ya özenip ayakkabı ile içerde dolaşmak, acaba hangi temizlik kuralına uygundur. Neresi medeniliktir. Ayakkabı kadar pis, necis başka ne olabilir ? Aklına gelmeyecek kadar mikroorganizma yuvası ayakkabını altı kadar başka hangi giyside olabilir ? İslam temizlik dinidir. Hatta temizlik, imanın yarısı kadar önemlidir, ve imandan gelir. Bütün mikropların üreme alanı pislikten gelir. İşte Kur’an insanlığa öyle davranış kazandırıyor ki , hayatta hem sağlıklı olsun, hem de yaşamı bir değer kazansın. Hayat gereksiz işlerle heba olup gitmesin. Bir anektodla bitirelim. Ben fethiye de öğretmenlik yaparken, bir ara benim çalıştığım bölgeye araştırma yapmak için, ingiltreden, arkeoloji uzmanı biri ile tanıştık. Eski ören diye tabir edilen yerleri dağları dolaşıp geliyorlar, kaldıkları küçük otelin altında bir lokanta var , sürekli yemeklerini orda yiyorlar. Baya Türkçe de biliyor. Ara sıra orada karşılaşıyoruz. Bende bazen orada yemek yiyorum . Onda gözlemlediğim bazı ilginç olaylar oldu. Yemek yedikten sonra kesinlikle ellerini yıkadıklarını görmedim. Hemen pantolonlarının sağına, soluna ellerini iyice sürtüyor, öylece çıkıp gidiyorlar. Dağdan geldiklerinde, ayakkabılarını çıkarmadan öylece yatakların üzerine uzanıyorlar. Yani adamlarda temizlik düzeni ve davranış gelişimi sıfır. Bu bilinçsiz biri de değil. Arkeoloji uzmanı ve tarih Profösörü. Bunların bilim adamı böyle düzenli bir yaşam sisteminden uzak olursa, cahil takımını siz düşünün ? İşte ; yaşam biçimini ve hayat düzeni sağlam kaynaktan olmayınca böyle çarpıklıklar oluşuyor. Kur’an bize yaşam biçimini ve davranışlarını en güzel şekilde öğreten örnek bir muallimdir. Onu için diyorum ; Kur’an bize davranış bilimini öğreten örnek bir kitaptır. Bu kitaba sarılan, Allah’ın kopmaz ipine tutunmuş demektir. Ne mutlu o yüce kitaba sımsıkı sarılan kullara.
Rabbül alemine emanet olun.
