Çok sevdiğimiz birisine mesela torunumuzu ya da oğlumuzuseverken, “Kurban olayım seni Yaratan’a(cc)” deriz.
Bu deyim nerden gelir, Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’iAllah(cc) için kurban etmesinden gelir. İbrahim(as) en sevdiği oğlunubiliyorsunuz kurban etmek ister, ancak Rab’bimiz bu imtihanı geçen İbrahim’eoğluna bağışlar, onun yerine ona bir koçu gönderir…
Hikaye uzundur. Çok severim o hikayeyi her yıl camilerdehoca efendiler tarafından da anlatılır.
İlahiler yazılmış; “Canım kurban olsun, senin yoluna. Adıgüzel, kendi güzel Muhammed(sav)diye.
Örnekleri çoğaltabiliriz, demek ki en sevdiğimiz içinkendimizi, evladımızı, malımızı kurban etmek inancımızdan geliyor.
İşte kurban bayramı arafesindeyiz. Yine nefsimizielimizin tersiyle itip, kocu kurban edeceğiz, inşallah.
“Bu nedenle hemen belirtmeliyim ki, ibadet olarak kurbankesmek, inanmanın bir gereğidir ve bunun hendesesi yapıl(a)maz. İlgili hükmün(emrin), olumlanma kastıyla, toplumsal yarar vb. bir takım dünyevi (aklî) düzeylereindirgenmesi de en az olumsuzlanması kadar mahzurludur.
Çünkü kurban, her şeyden önce, Allah ile kulu arasındakikarşılıklı sevginin bir tezahürüdür ki, Fuzûlî’nin “Cânı kim cânanı için sevsecânânın sever / Cânı için kim ki cânanın sever cânın sever” beytinde ihataedilebilen şekliyle sevme, sevenini görme, seveninin sevgisini müdrik olduğunusevenine iletme şeklindeki bir dizi görünen ve görünmeyen (açıklanabilen veaçıklanamayan) ilişkiye hamiledir.
Nitekim Yunus Emre de, kuran emrinin antikitesine göndermelerleyüklü olan, “İsmail’e çaldım bıçak, bıçak bana kâr etmedi / Hak beni azâdeyledi koç ile kurbanda idim” şeklindeki beytinde söz konusu hususu hem açarakhem de kapatarak, silinmez bir kurban izinin talibi olur.
Öte yandan kurban, ıstılâhî manada Allah’a verilen hediyeile veriş tarzını (bir kulluk beyanı olarak) birlikte ifade eder. Bu veriştahtında Allah’ın kullarından istediği dolaysız, samimi, içten birhediye(-verme-)dir; yani “kolayımıza gelen bir hediye” (bkz. Bakara Suresi,2:196 Ö. Lekesiz).
MAKSAT YARATANA YAKLAŞMAK
Evet, kurban keserek Rabbimizin rızasını alıp, O’nayaklaşacağız. Neden, nasıl, niçin ve tarihçesini okudğumuzda bunu daha iyianlayacağız; “ Hz. İbrahim Allah’tan başka kimseyi sevmediği iddiasına sahipti.Yüce Allah İbrahim (as)’i bu konuda imtihandan geçirmiştir. Hz. İbrahim biroğlu olursa, onu Allah yolunda kurban edeceğini adamıştı. Aradan uzun zaman geçmiş, oğlu olmuş, İbrahim(a.s) ise bu adağını unutmuştu. Rüyasında Cenab-ı Hak, İbrahim’e bu adağınıhatırlattı. Ailece çetin bir imtihandan geçmekteydiler. Yıllarca ayrı yaşadığı,doya doya sevemediği oğlunu kurban etmesi isteniyordu. Durum anne Hacer’ebildirildiğinde, o tevekkül ile şu sözü söylüyordu; “Allah bizi zayi etmez”diyordu. Şeytan önce kararından vazgeçirmek için İbrahim (as)’e geldi. SonraHacer annemize gitti. Daha sonra oğul İsmail’e gelerek bu karara itirazetmelerini istedi. Her biride şeytanı taşlayarak, yanlarından kovdular. Cantatlı, istenilen fedakarlık ise çok büyüktü. Netice-de; kesme emrini alanbıçak, İsmail’i kesmiyor, Allah tarafından gönderilen koçu kesiyordu. Bu tarihiolay Kur’an-ı Kerim’de şöyle haber verilmektedir. “(İbrahim), ‘Ey Rabbim! Banaiyilerden (bir oğul) ihsan et’, dedi. Biz de kendisine yumuşak huylu bir oğulmüjdeledik. Oğlu yanında koşacak çağa gelince ; ‘Ey oğlum! Ben seni rüyamdaboğazladığımı görüyorum, bir düşün, ne dersin?’ dedi. (İsmail), ‘Babacı-ğım!Sana ne emrolunuyorsa onu yap, inşallah beni sabredenlerden bulacaksın’ dedi.Nihayet her ikisi de (Allah’ın emrine) teslim olup, İbrahim onu yüz üstüyatırınca, ona şöyle seslendik: Ey İbrahim, rüyana gerçekten sadakat gösterdin,şüphesiz biz iyilik yapanları böyle mükâfatlandırırız. Şüphesiz bu apaçıkimtihandır. (İsmail’e karşılık) büyük bir kurbanlık fidye verdik. Kendisindensonra gelenler arasında ona güzel bir nam bıraktık. Selâm olsun İbrahim’e, İştebiz iyi insanları böyle ödüllendiririz. Çünkü o Mü’min kullarımızdandır.”(Saffât,37/100-111 Ş. Boyrat)
Evet, İsmail’i,İbrahim’i ve Hacer annemizin(sav) kurban hikayesi böyle. Demek ki, kurban da diğer ibadetler gibi birimtihan, sorumlulukları yerine getirmek…
Rabbim herkesin kurbanını kabul etsin, bu vesile ile debayramınız kutlu olsun.
