İnsanların başarılı olma isteği doğuştan verilmiş mükemmel bir potansiyeldir. Bu potansiyeli kullanmak istemeyecek bir insan düşünülemez. Örneğin; hiçbir normal insan, ben bir meslek sahibi olmak istemiyorum, doktor veya avukat olmak istemiyorum, dilenci olmak istiyorum, …vb. diye söylemez hatta düşünmez. Lakin yaşama baktığımızda insanların bulunduğu şart ve duruma yönelik hep serzenişleri vardır. Bu serzenişlerde bahaneler önemli yer tutmaktadır. İstediği yerde bulunan insanların ise her zaman iyi kileri vardır. İyi ki, diyenler insanlar mutlu ve huzurludur. Keşke diyenler ise mutsuz ve öfkelidir.

İyi ki diyen insanlara baktığımız zaman olumlu istekleri yani hedefleri vardır. Kimse yaşamda istediği yere dalınan koparak yolda savrulan yaprak misali rüzgâra göre şekil alarak ulaşmadı. Hedefi, pusulası belli bir mücadele ve sabırla ulaştı. Eğer atadan bir zenginlik veya başarı yok ise her başarılı insanın alnında ve sırtında ciddi bir ter mevcuttur. Bu teri ve mücadeleyi göremeyen insanlar o başarılı insanların oraya yukarıdan zembille geldiğini sanarak haset etmektedir. Başarılı olan kişiler ile karşılıklı muhabbet edilir iken samimi şekilde dinlediğinde onun mücadelesindeki zorluk ve başarıların hissini yoğun şekilde fark edebilir aynı duyguları yaşarız.

Hayatlarında başarılı olan insanların özelliklerine baktığımız zaman hayalleri ve hedeflerine tutku ile bağlı olduklarını görürüz. Başlangıçta çevresindekiler tarafından ciddiye alınmayan hayallerine sıkı sıkıya sahip çıktıkları zaman hedefe dönüşür. Hedefe dönüştüğünde artık ona aşk ve tutku ile sahip çıkılır. Sahip çıkılan her olay ve olgu artık senin olmuştur. Bu aşamadan sonra ise duyguların yerine akıl ve düşünce alır. Aklın ve düşüncenin etkin olmaya başladığı hedefler planlı, sistemli ve mantıklı bir kimlik kazanır. Bu aşamadan sonra hedefin içeriği oluşmaya başlar.

Hedef oluşturur iken kullanılan en etkin yöntemlerden olan SMART tekniği hem kişilere hem de işletmelere önemli katkılar sunar.

SMART “Specific Measurable Accepted Realistic Timely”sözcüklerininbir araya getirilmesi ile oluşur.

Specific; belirli ve özel anlamına gelmektedir. Hedeflerimiz öncelikler kesin, net ve belirli olmalıdır. Ne istiyor isek onu düşünmeli ve dile getirmeliyiz. Örneğin; “ne olmak istiyorsun evladım?” sorusuna “ne olur ise olsun” demek beyin tarafından ciddiyetsizlik olarak algılanır. Beyin ciddiye almadığı veriler için işlem yapmaz, bedene harekete geçmesi için bedene talimat vermez. Yine hayattan örneklendirecek olur isek taksiye binen bir yolcuya şoför soruyor “nereye gideceksiniz?” sorusuna “nereye olur ise olsun fark etmez” der ise şoför harekete geçebilir mi?

Bu konu ile ilgili LewisCarol’un“Alice Harikalar Diyarında”hikaye kitabında önemli bir bölüm vardı.

"Bir gün Alice, yolun çatallaştığı bir yere geldiğinde, ağacın birinde bir Cheshire kedisi gördü,.
- 'Hangi yoldan gideceğim?' diye sordu.
Kedi onu bir soruyla cevapladı:
- 'Nereye gitmek istiyorsun?'
- 'Bilmiyorum' dedi Alice.
- 'Öyleyse' dedi kedi, 'hangi yoldan gideceğin de fark etmez'

Measurable, ölçülebilir anlamına gelmektedir. Hedeflerimizi belirler iken ölçülebilir olmasına dikkat etmeliyiz. Zaman içinde nereye ve ne kadar ulaştığımızı değerlendirebilmeliyiz. Ne kadarına ulaştığımız ne kadar kaldığı bizi yolculukta daim kılacak olandır.

Accepted; kabul edilen anlamına gelmektedir. Hedefimiz alıcılar tarafından kabul edilebilir ise uygulanır. Mükemmel uygulamalar ise başarı getirir. Kendimiz ve çevremizdekiler tarafından kabul edilmeyen, benimsenmeyen hedeflere ya ulaşılamaz ya da pes edilmez ise çok zorluklar sonrasında ulaşılır.

Realistic; makul ve gerçekçi anlamına gelmektedir. Hedeflerimizi mümkün ve gerçekleştirilebilir olmalıdır. Burada makul ve gerçekçi olduğunu belirler iken en önemli özellik kendini ve hedefini tanımak gerekir. Bu tanımada kendini tanımadan konulan hedefler potansiyelinin üzerinde ise sürekli başarısızlıklar yaşanır. Zamanla bu başarısızlıklarda inanca dönüşür. İnanlarımızı değiştirebilmek ise çok zordur. Hayallerimiz yıldızlar olabilir ancak ayaklarımız yere basmaya devam etmelidir.

Timely; zamana bağlı ve zamanı belli anlamına gelmektedir. Hedefimiz ve alt hedeflerimizi ne zaman gerçekleştireceğimiz belli olmalıdır. Bizler hedeflerimize ne zaman ulaşacağımızı net olarak düşünmeli ve söyleyebilmeliyiz. Örneklendirecek olur isek “bu hayaline ne zaman ulaşmayı düşünüyorsun “sorusuna “bilmem, bir gün ulaşırım, 2-3 ay, …vb.” gibi cevaplarda beynimizde net algıları oluşturmaz. Başta da söylediğimiz gibi net olmayan muğlak ifadeler beynimiz tarafından ciddiye alınmaz. Alınmadığı için de talimat ve emir haline gelmediği için beden tarafından gerçekleştirilmez.

Yazımız SMART yönteminin etkin kullanıldığı bir örnek ile tamamlayalım.

“17 Eylül 2020 tarihin İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde okuyacağım. Bu hedefime ulaşmak için günlük hazırlıklarımı yapacağım, derslere etkili olarak katılacak ve dinleyeceğim, haftalık genel tekrarlarımı yapacağım, …vb”

Hedeflerimiz, Kim için istediğimiz, başlar. Ne istediğimiz ile belirlenir. Niçin istediğimiz ile devam eder. Nasıl başaracağımız ile yol alır. Nerede olacağımız ile gerçek olur.Vesselam.

Alpaslan YURTSEVER

Psikolojik Danışman – Profesyonel Koç

Soru ve görüşleriniz için;

GSM:0 505 625 55 26

e-mail: [email protected]