Türkiye’nin ve dünyanın gündemi yoğun… İnsan yetişmekte zorlanıyor.
Son günlerde Türkiye’de hepimizin içini acıtan bir gündemle karşı karşıyayız. Yeni doğan bebeklerin günlerce gereksiz yere-ismi açıklanan- hastanelerin yoğun bakımlarında tutulduğu ve bu süre zarfında bazı bebeklerin yaşamını yitirdiği ortaya çıktı. Diğer bazı aileler de bebeklerinde kalıcı sakatlıklar oluştuğu belirtti. Tüm bu acımasızlığın nedeni, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) haksız yere para almak. Vicdanlarımızı sızlatan bu durumla birlikte, gözler özel hastanelere çevrildi.
2022 verilerine göre ülkemizde 915’i Sağlık bakanlığına bağlı, 68 üniversite ve 572 özel olmak üzere toplam 1555 hastane bulunuyor.
Özel hastane yatak sayısında özellikle doksanlı yılların sonundan itibaren hızlı bir artış gözlenmektedir. Kahramanmaraş’ta ise deprem öncesi 7 özel hastane bulunuyordu.
SGK, bu hastanelere giden hasta sayısını, hasta başına yapılan ortalama fatura maliyetini ve hastane gruplarına ödenen fatura tutarını düzenli şekilde yayınlıyor. SGK verileri incelendiğinde yıllar içerisinde özel hastane başvuru sayısında düşüş olduğu, fakat buna karşın hastalara çıkarılan faturaların diğer hastanelere göre arttığı görülebilir.
SGK üzerinden sağlık hizmeti alan vatandaşların 2022 yılında hastanelere (devlet-üniversite-özel) toplam 560 milyon müracaat gerçekleşmiştir. Bu müracaatların 75.6 milyonu özel hastanelere gerçekleştirilmiştir.
2023 yılına geldiğimizde yine SGK üzerinden hastanelere toplam müracaat 606.7 milyona ulaşmasına karşın, özel hastanelere yapılan müracaatlar 68.5 milyona gerilemiştir. Görüldüğü üzere özel hastanelere başvuru sayısı bir önceki yıla göre %9.4 azalmış. Özel Hastanelere yapılan müracaatların toplam içindeki payı 2011 yılında %2,7 iken 2023 yılında %11,3’e kadar düşmüştür.
Bu yıl içinde ise Ocak-Haziran döneminde hastanelere toplam müracaat sayısı 331 milyon olurken özel hastane müracaat sayısı 34 milyon olarak belirtilmiştir.
Kaynak; SGK Aylık İstatistikleri
Özel hastanelere başvuru sayısındaki azalmanın birkaç nedeni bulunmaktadır.
Artan sağlık maliyetleri, hastaların özel hastanelere başvuru yapma konusunda tereddüt etmelerine yol açmaktadır. Özellikle, sigorta kapsamının sınırlı olduğu durumlarda, hastalar maddi açıdan daha uygun alternatifler arayışına girmesine neden olmaktadır.
Fiyatlandırma politikasında şeffaflık, hastaların karar verme sürecinde kritik bir faktördür. Ancak, birçok özel hastane, hizmetlerin maliyetlerini açıkça belirtmemekte, bu da hastaların sürpriz faturalarla karşılaşmasına neden olabilmektedir. Dolayısıyla, özel hastanelerin fiyatlandırma politikalarının hem adil hem de şeffaf olması, hasta memnuniyeti ve güveni açısından büyük önem taşımaktadır.
Devlet hastanelerinin kalitesinin artması ve daha fazla hizmet sunması, bazı hastaları özel hastaneler yerine kamu sağlık hizmetlerini tercih etmeye yönlendirmektedir.
Sağlık sistemindeki değişiklikler hastaların daha bilinçli seçimler yapmasına neden olurken, bazı hastalar, özel hastanelerin sunduğu hizmetlerin gerçekten gerekli olup olmadığını sorgulamaktadır.
Özel hastanelerin hasta sayıları azalırken, diğer taraftan faturalar arttı
SGK hastaneleri ikinci basamak devlet hastaneleri, üçüncü basamak devlet hastaneleri, özel hastaneler ve üniversite hastaneleri olmak üzere dört grupta sınıflandırılıyor. Sağlık hizmet sunucularının basamaklandırılmasına dair yönetmelikte özel hastaneler ikinci basamak hastane olarak belirtilmektedir.
SGK verilerinde diğer hastanelere yapılan müracaat sayısı ve fatura tutarı oranına baktığımızda özel hastanelerde bu oranın bir hayli yüksek olduğu görülebilir.
2022 yılında özel hastanelerin fatura tutarı 20.2 milyar TL iken 2023 yılında %73,2’lik bir 35 milyara TL’ye çıkmıştır.
2024 yılı ocak- haziran dönemi için özel hastanelerin fatura tutarı 27.3 milyar TL olurken, geçen yıl aynı dönem için 13.8 milyar TL dir. Demem o ki geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl % 98,11 artış görülmektedir.
Müracaat başına fatura maliyetlerine baktığımızda durum şu şekilde gözükmektedir.
Kaynak; SGK Aylık İstatistikleri
2022 yılında ikinci basamak devlet hastanesinde müracaat başına fatura maliyeti 104 TL iken özel hastanelerde bu maliyet 267.9 TL olmuştur. 2023 yılında ikinci basamak devlet hastanesinde müracaat başına fatura maliyeti 183,90 TL olurken, özel hastanelerde bu maliyet 512,19 TL oldu. Bu yükseliş eğilimi 2024 yılında da devam etti. Yine ikinci basamak devlet hastanelerinde müracaat başına fatura maliyeti 282 TL olurken özel hastanelerde bu rakam 801,23 TL’ye çıkmıştır.
Büyük çaplı ameliyatlar ve ağır tedaviler üçüncü basamak devlet hastaneleri ve üniversite hastanelerinde gerçekleştiriliyor. Buna paralel bu hastanelerde müracaat başına fatura maliyetleri daha yüksek çıkmaktadır.
Son olarak, özel hastaneler, sağlık hizmetlerine erişimde önemli bir alternatiftir. Artan nüfus, değişen hastalık profilleri ve sağlık hizmetlerine olan talebin yükselmesi, özel hastanelerin sayısını ve çeşitliliğini artırmıştır. Ancak bu durum, yalnızca kaliteli sağlık hizmeti sunmakla kalmayıp, aynı zamanda sağlık hizmetlerinin maliyetleri ve erişilebilirliği gibi karmaşık meseleleri de beraberinde getirmektedir.
Sağlıkla kalın…
