Bize İZMİR’den ulaşan Talha Y.D adındaki tüketicimiz, garantili cep telefonu ile ilgili yaşadığı bir problem nedeniyle bizden yardım talep ediyor: “21.11.2014 tarihinde b…’ten 1.199 liraya g.m.d elit cep telefonu satın aldım. Ayrıca 143.88 lira ek ücret ödeyerek garanti süresini 5 yıla çıkardım. Telefonumu batarya probleminden dolayı 26.12.2016 tarihinde servise verdim. servis 18.01.2017 tarihinde beni arayıp pil değişim bedelini ödersem işlemin gerçekleşeceğini söylediler. Aynı gün içerisinde 105 lira olan ücreti yatırdım. 03.02.2017 tarihinde telefonun tamir edildiği şubeden gelip almam yönünde mesaj aldım. Şubeden telefonu aldığımda yetkililer bataryasının ve ekranın değiştiğini söylediler fakat telefon açılmıyordu. Takılan yeni ekranın yan sanayi ürünü olduğu gözle bile anlaşılıyordu. Şehir değişikliği sebebiyle telefonu o şekilde almak zorunda kaldım. Şubedeki yetkililer telefonun bozuk şekilde teslim edildiğini sisteme girdiklerini söylediler bununla ilgili bir döküm alamadım. Telefonu servisten teslim aldığıma dair bir belge bile vermediler. İzmir Balçova'daki tüketici hakları hakem heyetine gidip şikayette bulundum para iadesi talep ettim yapmam gereken başka bir şey var mı?” Yasa gereği her türlü sanayi malı en az iki yıl garantilidir. Yasa gereği, tüketiciler satın aldıkları tüm sanayi mallarında iki yıl boyunca garanti koşullarından yararlanma hakkına sahiptir. Ancak satıcılar daha uzun bir süre garanti verebilirler, bu durumda iki yıl olan yasal garanti süresi ek süre kadar uzatılmış olur. Hemen belirtmem gerekir ki, bir malın ‘garanti’li olması demek garanti süresi içerisinde herhangi bir ücret ödemeden malı amacına uygun kullanabiliyor olması demektir. Malda bir arıza olduğunda tüketicinin tek yükümlülüğü durumu satıcıya ya da yetkili servise bildirmektir. Sanılanın aksine tüketici malı servise götürmek zorunda değildir, yasal süreç ‘bildirim’le işlemeye başlar ve malın 20 işgünü içerisinde onarılmış olması gerekir, aksi takdirde tüketiciye yeniden ‘seçimlik hak’ doğar. Bu temel bilgilerden sonra tüketicimizin şikayetine gelirsek… Tüketici ek maliyete katlanmak suretiyle garanti süresini 5 yıla çıkarmış ve arıza da bu ek süre içerisinde meydana gelmiş. Tüketici malı 26.12.2016 tarihinde servise vermiş(buna göre bildirim bu tarihte yapılmış olur), buna göre malın onarılarak en geç 17.01.2017 tarihinde tüketiciye iade edilmesi gerekiyor. Tüketicinin ifadesine göre bir gün sonrasında aranmış ve batarya ücretini ödediği takdirde işlemin tamamlanacağı söylenmiş. Hatta mal, bu ücret ödendikten yaklaşık onbeş gün sonra (yine tüketicinin ifadesine göre mal onarılamadan) tüketiciye iade edilmiş. Tüketicinin seçimlik haklara dönebilmesi için sadece bir neden yeterli iken bu olayda tüketici iki farklı nedenle seçimlik haklarını kullanabilecektir; Mal 20(yirmi) işgünü içerisinde onarılamadığı için Arıza halen devam ettiği için. Tüketici, hakem heyetine başvurduğunu ve bedel iadesini istediğini belirtmiş, hakem heyeti yasaya uygun olan bu talebi kabul edecektir. Burada muhatap elbette satıcıdır. Malın fatura bedelinde sorumlu satıcı iken servise yapılan ek ödemelerin sorumlusu imalatçı/ithalatçıdır. Ancak tüketicinin ifadesinden, batarya bedeli olarak 105 lira istendiğini ve kendisinin de bu ücreti ödediğini anlıyoruz. Arıza devam ettiğine göre, ödenen bu ücret karşılığı herhangi bir hizmet alınamadığı da açık, bu nedenle alınan bu ücretin de tüketiciye iadesi gerekir. Ancak servise ödenen ücretlerin muhattabı artık satıcı değil, imalatçı ya da ithalatçıdır. Tüketici bu hususu başvuru dilekçesine eklemeli ve bu ücreti de imalatçı ya da ithalatçıdan talep etmelidir. Tüketici ‘ek garanti’den yararlandığı için bu bedelin iadesi istenemez. Diğer taraftan, tüketici ek garanti süresi için 143,88 lira ödediğini ifade ediyor, bu ücretin talep edilip edilemeyeceği de önemli bir soru olarak karşımıza çıkıyor. Mal iki yıllık yasal süre içerisinde arıza yapmış olsa idi tüketici bu ek ücretin karşılığını alamamış olacaktı, bu nedenle ‘ek garanti’ için ödenen bu bedeli de geri isteme hakkına sahip olacaktı. Halbuki olayımızda iki yıllık süre sona ermiş ve tüketici ödediği bedele karşılık garanti şartlarından yararlanmıştır. Dolayısıyla bu ücretin talep edilmesi hukuka uygun olmayacaktır.