ARASILIK: Kelimenin etimolojik kökenine baktığımızdadisiplin Latince “disciplina” ‘dan gelmektedir. “Disciple” yani talebe ya da müritler’in öğretisi anlamına gelen“Disciplina” bir doktrin içinde terbiye edilmek, eğitilmek anlamına gelir.Belirli inanç ve kurumlar sisteminin oluşturduğu yol olarak tarif edilebilecekolan doktrin “disciple” lere yol göstermektedir. Bu nedenle Oxford EnglishDictionary “undisciplined” i doktrine bağlı olmadan terbiye edilmiş olaraktarif etmiştir. Disiplinlerin varlığı modernitenin kurumlara olan inancı veontolojik yapı ile açıklanmaktadır.(shepherd,1993) Bu bakış açısına göreakademik disiplinler varlığın üzerinde çalıştıkları parçalarıyla değil varlığabakış açılarıyla birbirinden ayrılır. Antropoloji, sanat, biyoloji, kimya,ekonomi, tarih, felsefe ve diğer disiplinler araştırdıkları nesneye farklıaçılardan bakarlar. “Kurumsallaşmış her toplum bilimin temelinde kendi amaçlarıdoğrultusunda formüle edilmiş bir insan modeli bulunmaktadır.” Diyen İlhanTEKELİ de disiplinlerin varlığa yönelik yorumları ve doktrinler yönlerine vurguyapmaktadır. Tekeliye göre özgün gelişmeler ortaya koymak için bir disipliniçinde olmak gerekmektedir.(Tekeli,2001)
Akademikdisiplinlerin ontolojik ve kurumsal bakış açısıyla ele alınmaları akademikdisiplini belirli olay ve pratiklerin bilgisi etrafında kurulan alanlar olarakgörmeyi getirmektedir. Disiplinler içinde çalışma, özgün gelişmelerin ortayaçıkmasına yol açmaktadır. Ancak daha genel bir bakış açısıyla toplumdaki güçilişkilerini anlayabilmek, çeşitli disiplinler içerisinde “yapılan çalışmalarınkimin için yapıldığı” , “kimin işine yaradığı” sorularına yanıt vermekdisiplinler-arası bir bakışı zorunlu kılmaktadır. Toplum içindeki güçilişkilerini ortaya çıkarmak için disiplinler-arasılık çok önemlidir.
1960’lıve 1970’li yıllarda ortaya çıkan sanat yaklaşımları, sadece biçimciliğe birtepki olmayıp, kendinden önceki sanata ilişkin kabulleri ve önermelerisorgulayarak, bunlara alternatif teknikler ve malzemeler sunmuşlardır. Böylecede sanatçının ve izleyicinin rolünü yeniden biçimlendirmiş ve sanatın ve sanatyapıtının tamamını genişletmişlerdir. Bu sanat yaklaşımlarından biri olanPerformans Sanatı disiplinler-arası yaklaşımı ile müzik, dans, şiir, tiyatro,video gibi diğer sanat alanlarını kapsamakta ve canlı sanatçı eylemleri olarakgüncel sanatta yer almaktadır.
Disiplinler-arasılık;Disiplinler-arası bir çalışma iki ya da daha fazla artistik, bilimsel ya dadiğer akademik disiplin gerektirir. Bir araştırma yaparken disiplinler-arasıçalışmalar, akademik bir bağlam içerisinde farklı çalışma alanlarındanteorileri ve metotları benimser ve 20. yüzyılın başlarından beri sanatçılar pekçok disiplinler-arası çalışma yaptılar. Bu eğilimin sanatçıları resim ve heykelarasındaki; resim ve tiyatro arasındaki; sinema ve resim arasındak sınırlarıyıktılar. 20. yüzyıldaki birçok sanat hareketi disiplinler-arasıdır. Örneğin;kavramsal sanat, dada, fluxus, performans art gibi akımlar tiyatro, şiir, resimvb. bir çok sanat dalının ya da felsefe, psikoloji gibi bilin dallarınınelemanlarından faydalanmaktadır.
Disiplinler-arasılık bir yöntem olarakberaberinde bir etkileşim ortamı ve eleştirisellik imkânı sağlamaktadır.Eşitsizlikler ve toplumsal sorunlarla ilgilenmenin sonuçlarından biridedisiplinler-arası bir yöntemle çalışmak olmaktadır. Ancak burada dikkatedilmesi gereken bir nokta vardır. Bir olguyu anlamak için değişik toplumbilimlerinin bulgularını yan yana getirirken disiplinler-arasılık adına içtutarsızlıklara yol açmamaya dikkat etmek gerekmektedir.
