Çocuk istismarları ve kadına şiddethaberlerinden sonra şimdi de Çiftlik Bank, Sütbank, TRT sekreterinin skandaldolandırıcılık haberleri ülke gündemini meşgul etmektedir. En ağır yaptırımlaruygulansa da caydırıcı olmuyor her nedense. Ülkemizin adının vurgun, soygun ve tecavüzlerleanılması hepimizi üzmektedir gerçekten.
Bedava lüks içinde yaşamak felsefesigelişmemiş toplumların bir maraziyesidir maalesef. Ahlaki yönden gelişmemiştoplumların ekonomik ve ticari yönden de gelişmesi düşünülemez. Biz Müslümanbir ülkeyiz. İslami değerleri referans almak bir ülke için ne kadar önemliolduğunu bu olaylarla hep yeniden fark ediyoruz. İslamiyet haram kazançyollarını bize tek tek saymıştır. Kur’an’da batıl yolla mal aşırmayöntemlerinin başında ölçü ve tartıda hile yapmak, hırsızlık, rüşvet, gasp,kumar, din istismarı ve faizcilik sayılır.
Hırsızlık: Bir malıkorunmuş olduğu yerden gizlice almaya “hırsızlık” denir. Kul hakkı açısındangasp da aynen hırsızlık gibidir. İkisi arasındaki en önemli fark, gasptabaşkasına ait malın açıktan cebir ve şiddet kullanılarak alınmasıdır. Hırsızınçaldığı ve zorbanın aldığı mal ve malın sahibine verdiği zarar ödetilir ve cezalandırılır.
Faiz: Arapça karşılığıRiba olarak ifade edilir. Sözlükte “artmak, çoğalmak…”anlamına gelir. İslam Fıkıhında,“Sözleşmedeşart koşulan karşılıksız fazlalık.” Şeklinde tanımlanmıştır. Yani Faiz, borçtanelde edilen gelire demektir. Faiz,Kur’an-ı Kerim’de ayrıntılı şekilde işlenmiş ve kesin olarak yasaklanmıştır:“Ey iman edenler! Allah’tan korkun, faizden kalan alacaklarınızı terk edin.Eğer inanmış kişilerseniz (böyle yaparsınız).”“Böyle yapmazsanız bilin ki;Allah ve Elçisi tarafından bir savaşla yüz yüze gelirsiniz…”
Hz. Peygamber’den de faizle ilgili çoksayıda hadis nakledilir: “Faiz, şirk, sihir, haksız yere adam öldürme, yetimmalı yeme, savaştan kaçma ve namuslu kadına iftira etme gibi mahvedici yedibüyük günahtan biridir.” “Faizi yiyen, yediren, şahitlik ve kâtiplik eden Allah’ınrahmetinden mahrum kalır.” “Faizcilikle zenginleşen kişinin sonu mutlakafakirliktir. ”Müslümanlar maalesef karz-ı hasen(faizsiz borç verme) gibiekonomik sistemler geliştiremedikleri için kapitalizmin sömürü çarkının dişleriarasında can çekişiyor.
İslamtoplumunda yardımlaşma ve dayanışma bitince, darda kalanı faizde soymaları damukadder oldu.
Kumar: Mutlak kayıpile sonuçlanan tam bilinmezlik (pür risk) üzerine yapılan sözleşme; bahisleşme şeklinde tanımlanmıştır. Kur’an’dakumar kesin olarak yasaklanmıştır. “Ey İman edenler! Şarap, kumar, dikilitaşlar (putlar) fal ve şans okları şeytan işi birer pisliktir. Bunlardan uzakdurun ki kurtuluşa eresiniz.”
İslam’da meşru mal kazanma yöntemikarşılıklı rızaya dayalı ticarettir. Kumarda ise asıl olan malda ticaret değilşanstır; mal bahse alet edilmekte, şansa bel bağlanmaktadır. Kumar da hile ilekolaydan mal kazanma yoludur.
Rüşvet: Başkasınaait bir hakkın iptali veya bir haksızlığın elde edilmesi için yetkililereverilen mala denir. Hakkı olmayan bir şeyi almak isteyenler, hakkını meşru yollarlaalamayanlar, işini kanuni yollarla yaptıramayanların başvurduğu bu yol helaldeğildir. Kur’anda;“Mallarınızı aranızda haksız yollarla yemeyin. İnsanlarınmallarından bir kısmını bile bile haram yollarla yemek için o mallardan(idarecilere veya hâkimlere rüşvet) vermeyin.”
Ruşvet, kişiler için olduğu kadartoplumlar için de çok kötü sonuçlar doğurur. Rüşvetin yaygın olduğu yerde,haksızlık çoğalır. Emniyet ve güven kalkar. Sosyal düzen bozulur. Bunun içinPeygamberimiz: “Rüşvet alan da veren de cehennemdedir.”
Hileli ticaret: Ölçü ve tartıda hile yapılarak çalıp çırpmak da haram mal edinmeyöntemidir. Kur’anda; “Eksik ölçüp tartanların vay hâline ki onlar, insanlardanölçerek aldıklarında noksansız alırlar. Kendileri onlara (satarken)ölçtüklerinde veya tarttıklarında eksiltirler. Oysaki onlar, o büyük günde, diriltileceklerini sanmıyorlarmı?” Hz. Peygamber de; “Ölçü ve tartıyıeksik yapan topluma kıtlık isabet eder ve başlarına zalim yönetici musallatolur.”
İhtikâr(karaborsacılık): Yiyecek maddeleri satın alıp, fiyatları yükselsindiye saklamak demektir. Karaborsacılık yapan, kendi menfaati için başkalarınızarara ve sıkıntıya sokan, içinde yaşadığı topluma zulüm ve haksızlık edenkimsedir. Peygamber Efendimiz karaborsacılık hususunda şu uyarıyı yapmıştır:“Mal getirip de bunu piyasaya süren kişi (Allah tarafından) rızıklandırılır.İhtiyaç duyulan malı saklayıp yüksek fiyat arayan karaborsacı ise Allah’ınlanetine uğramıştır.”
Maalesef ticaret ahlakımızda önemlisorunlarımız vardır. Mala, mülke, makama karşı, şan ve şöhrete karşı, hırs vetutkularımızı terbiye etmede, kâmil insan olmada eksikliklerimiz vardır. Kulhakkına dikkat etmek, helalinden kazanmak, şerefle yaşamak varken haram kazançyollarına sapmaya ne gerek var. Unutmamak gerekir ki; Huzuru haramda arayanlara, huzur haram olur.
Not: HAKSEN Konfederasyonu olarak, toplumu sarsan her türlü haksız kazanç yollarına sapanlarakarşı sivil toplum mücadelemizi vermeye devam edeceğiz.
