Vakıflar; Bir kimsenin kendisineait bir malı, bir karşılık beklemeden ve devamlı olarak toplumun faydasınabırakmasına vakıf denir. Vakıf da duran demektir. Vakıflar, insanların yalnızkendilerini değil, başkalarını da düşünmelerinin kurumlaşmış şeklidir.
Vakıflarınkurulmasının ve yaygınlaşmasının önemli sebepleri:
- Dinimize göre, her hangi bir hayır kurumu yaptıran, inanların faydasına bir vakıf kuran veya bir vakfa yardım eden kimsenin hayır defteri, ölümünden sonra da kapanmaması düşüncesi
- vakıf kuranların Allah’ın kendilerine verdiği mal ve mülk nimetlerinin şükrünü ödemiş olacağından, Allah’a karşı kulluk borcunun ödemiş olacağı düşüncesinden
- Toplumda Rahmet ve hayırla, sevgi ve saygıyla anılacağından
VAKIFLAR VE VAKFİYELER
Vakıf ilk defaResulullah zamanın da Medine’de zuhur etmiştir. Türklerin hayatlarında vücutbulan içtimai müesseselerden en önemlileri ve en eskilerinden biridir.Mevcudiyetini, varlığını bugüne kadar devam ettirmiştir. Türk vakıfları çokeski müesseslerden biridir. Türk dünyasının her yerinde vakıf eserlerigörülmüştür.
Vakıf, sosyalyardım hareketidir. Güzel sanatlarla beraber umumi kültürün yayılmasına öncülüketmiştir. Türk dünyasının her yerinde görülen değerli abidelerin pek çoğu vakıfeserleridir.
Vakıf, elbirliğininve gönül birliğinin en güzel ifade vasıtası olmuştur. Farklı fikirleribirleştirmiş ve kaynaştırmıştır.
Vakfın kaynağı,insanların ruhundaki iyilik ve yardımseverlik temayülüdür. Orta Asya’dandünyanın dört bir yanına yayılan Türkler, gittikleri yere vakıflar sayesinde,iyilik ve yardımseverlik fikirlerini de götürmüşlerdir. Vakıf medeniyetikurmuşlardır. Bu vakıflar bugün hala yaşamaktadır. Türk vakıfları hayır vehasenat, sosyal yardımlaşma ve dayanışma ocakları olmuştur.
Tesis edilen buvakıflar, düşman istilasından korunma, yurdun imarı ve içtimai ve sosyalgayelere hizmet etmiştir. Bunlardanbaşka öksüz kızlara çeyiz verilmesi, borcundan dolayı hapis olanlarınborçlarının ödenmesi, köy ahalisinin ihtiyarlarına elbise verilmesi, askerlerinteçhizatı gibi hizmette bulunmuştur. Yetimlere, dul kadınlara ve muhtaçlarayardım edilmesi, Çocukların baharda açık havada gezdirilmesi, Fakir vekimsesizlerin cenazelerinin kaldırılması, bayramlarda çocukların ve fakirlerinsevindirilmesi, kuşlara yem ve su verilmesi gibi vakıf hizmetleri kurulmuştur.
Vakıfta iyilik vehayır fikri ebedidir. Bir defaya mahsus, muayyen zamanla sınırlanmış değildir.Vakıf, hayır sever kişilerin arzularını ölümünden sonra da yaşatacak,kesintisiz devam ettirecek bir sistemdir. Vakıf maddi bir ibadettir. Vakfınmaksadı, hayır işleyip sevap kazanmaktır.
Vakıf, bir şeyi durdurmak,,bir malı mülkiyetinden çıkarmakmanalarına gelir.Vakfeden kimseye vâkıf, vakfedilen malada mevkuf denilir.Çoğulu da evkaf dır.
Vakıf, içtimai veinsani bir müessesedir. Hususi mal ve mülkün umuma bahşedilmesidir. Vakıf fikriçok eski devirlerde Türklerin hayatına girmiştir.
Vakıflardan sadeceyoksul kişiler değil hali vakti yerinde olanlarda yararlanırlar. Bir şehrin sutesisatı, kütüphaneler, ilmi müesseseler gibi.
Vâkıfların tahsisettiği binalar ve hizmetler: Mabet, mektep, medrese,darüttalim (talim evi),darülhadis (hadis evi), darülkurra(okuma evi), darülhuffaz(hafız yetiştirmeevi), kütüphane,imarethane ve aşevleri,kervansaraylar.
Vakfiyeler, vakıflaravarlık veren resmi belgelerdir.Vakfiyeler, vakfın tescilidir.Vakfı kuran adamınadı,unvanı,vakfedilen paranın veya malın miktarı, ve bunların gelirleri ileyapılacak işler, vakfiyelerde yazılmıştır. Vakfiyeler, şahitlerin önünde tanzimolunur.
Ecdadımızdan bizeintikal eden vakıfları korumalı,gayesine,vakfiyesine uygun olarak kullanmalı ve gelecek nesillereaktarılmalıdır..
