Cuma namazı cemaatle kılınması gereken farzbir namazdır.
Cuma namazı, sağlığı yerinde olan, hür Müslümana farzdır.Yolculara ve bedenen camiye gelemeyecek durumda olanlara farz değildir.
Cuma namazınınfarzını kılmak için camiye yetişemeyen veya özürlü oldukları için camiyegelemeyenler, o günün öğle namazını kılar.
Zuhr-i ahir namazı. Üzerine farz olup ta kılınamayan sonöğle namazının farzı demektir.
Hutbe: Cuma namazının farzındandır. Cuma namazının ilksünnetinden sonra Cuma farzından önce okunur. Ebu Hureyre’den rivayet edildiğine göre: Hz. Peygamber şöylebuyurmuştur.”Cuma günü imam hutbe irad ederken, yanındakine “sus” dediğitakdirde cumanın sevabını kaybetmiş olursun”
CUMA GÜNÜ VE NAMAZI
Hicretin 1. asrındanbu yana İslam âleminde toplu halde eda edile gelen Cuma namazıdır. Kuran-ıKerimin 62. Suresi “Cuma” adını almıştır. Bu dinimizin cumaya verdiği önemigösterir. 9. “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında Allah'ıanmaya koşunuz ve alışverişi bırakınız. Eğer bilirseniz, bu sizin için çok hayırlıdır.”10. “Namaz kılındı mı artık yeryüzüne dağıtınız ve Allah'ın lütfundan nasiparayınız. Allah'ı da çok anın ki kurtuluşa eresiniz.”[1]Buyrulmaktadır.
Hadis-i şeriflerde:
- İbn-i Mesûd dan Hz. Peygamberin(s.a) cumayı kılmayan kimseler için şöyle dediği rivayet edilmiştir. “Vallahi cumaya gelmeyenlerin içinde bulundukları evleri yakasım geliyor.”
- Ebu Hureyre ve ibn Ömer’den,Resulullah’ın minberden şöyle hitap ettiğini rivayet etmişlerdir. “Bazı kimseler ya cumayı terk etmekten kesin olarak vazgeçerler yahutta Allah onların kalplerini mühürleyecekte artık gafil olacaklar.”
- “Mühimsemediği için,( mazereti olmadığı halde) üç cumayı (üst üste üç cumayı) terk edenin Allah kalbini mühürler.”
- Selman-ı Farisi’den Resulullah: “Cuma günü yıkanan ve elinden geldiğince temizlik yapan, mis inden süren, sonra camiye giden,sonra kendisine farz kılınan namazı kılan,sonra imam konuştuğu zaman (Hutbe okunurken) sukut edip dinleyen hiçbir kimse yoktur ki o cumadan diğer cumaya kadar bağışlanmış olmasın.” Buyurmuştur.
Cumanın Hususiyetleri
- Günlerden en üstün olanıdır. Resulü Ekrem; “Günlerin en üstün olanlarından biri Cuma günüdür.” Buyurmuştur.
- Hz. Âdem o gün yaratılmış ve o gün ruhu kabzedilmiştir.
- Sur’a o gün üflenecek ve o gün kıyamet kopacaktır.
- Cuma günü çokça salâvat getirilir. Çünkü Peygamberimiz “salâvatınız huzuruma getirilmektedir.” Buyurduğunda, Sahabeler sordular?
“Ya Resulullah! Çürümüş olduğunuzhalde salâvatımız size nasıl arz edilir.” Cevap verdiler: “Şüphesiz, Allahyere,Peygamberlerin cesetlerini yemesini haram kılmıştır.” Buyurmuştur.
5.Cuma günü Müslümanlarınhaftalık bayram günüdür
6. Her Cuma, bir sonraki cumayakadar günahlara kefaret vesilesidir.
Cumanın Hikmeti
- Bir şehirde veya şehir hükmünde yerlerde kılınarak, halkı bir araya toplamak
- Namazın cemaatle kılınıp, böylece namazın doğru olarak öğrenilip yayılmasını sağlamak
- Cuma toplantısı, Mü’minlerin kardeşliğini, birlik ve beraberliğini ve cemaat ruhunu pekiştirmek
- Cemaat halindeki ibadetin faziletini sağlamak
Tarihimizde Cuma
Osmanlı döneminde“Cuma selamlığı” adıyla bugüne mahsus hususi bir merasim vardı. Padişah camiyegirerken ve camiden çıkarken padişah alkışlanırdı. O günün alkışı el çırpmakşeklinde değil, yüksek sesle “Uğrun hayır ola, yaşın uzun ola, yolun açık ola,saltanatına mağrur olma, padişahım senden büyük Allah var.” Şeklindeydi.
1924 yılındaçıkarılan bir yasa ile Cuma günü tatil edildi. 1935 yılında çıkarılan bir yasaile hafta tatili Cumartesi saat 13.00 den itibaren başladı.
