Bu günlerde fazlası ile hürmete layık ihtiyarlarımız hakkında, ne yazık ki olumsuz bir algı oluşturulmaktadır. İhtiyarsız bir dünya için, ihtiyarları azaltmak için komplo senaryoları ileri sürmektedirler. Oysaki ihtiyarlarda gençlerden oluşmaktadır. Bilgileri, becerileri ve tecrübeleri vardır. “Gençler bilebilse, ihtiyarlar yapabilse” diye sözlerimiz vardır. Evlerimizin bereket kaynağı ve belaların define sebep yaşlılarımızdır. Peygamberimizin Hadislerinde; “Düşkünleri (yaşlı) görüp gözetiniz, zira siz düşkünleriniz sayesinde yardım görür, rızıklanırsınız.”[1]“ Beli bükülmüş ihtiyarlar olmasaydı, belâlar sel gibi üzerinize dökülecekti.”[2]
Mekke’nin fethedildiği günde, hasret bitmiş, Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) ve güzide ashabı yıllar önce zorla çıkarıldıkları yurtlarına dönmüşlerdi. Müminler sevinçle birbirine sarılıyor, böyle bir günü lütfettiği için Allah’a şükrediyorlardı. Resûl-i Ekrem’in hicret arkadaşı, sâdık dostu Hz. Ebûbekir ise şehre girer girmez doğruca babasının yanına gitmişti. İslam’ı kabul etmesini çok arzu ettiği babasını alıp Resûlüllah’ın huzuruna getirdi. Allah Resûlü, yaşlılıktan saçı sakalı ağarmış, gözleri görmeyen EbûKuhâfe’yi karşısında görünce her zamanki mütevazi, zarif ve hürmetkâr hali ile şöyle buyurdu: “Bu ihtiyarı evinde bıraksaydın da biz ona gitseydik olmaz mıydı?[3] Buyurmuştur.
Hayat, mevsimler gibidir. Baharı, yazı, sonbaharı, kışı vardır. Hayatın her dönemi, ayrı özelliklere ve güzelliklere sahiptir. Kul olarak iyi işler yapmak, ibadet ve taat ile hayata anlam katmak için bu dönemlerin her biri birer fırsattır. İnsanı kemâle ulaştıran, olgun bir mümin olmanın huzurunu yaşatan en kıymetli dönem ise yaşlılıktır. Yaşlılık, bedenin yorulduğu ancak ruhun tecrübeyle yoğrulduğu bir bilgelik dönemidir.
Yaşlılar, Allah’ın dualarına icabet ettiği, ihsan ve ikramına mazhar kıldığı kimselerdir. Milli ve manevi değerlerimizi, kültürümüzü yarınlara taşıyan, geçmişimizle geleceğimizi birbirine bağlayan en değerli köprülerimizdir. Ağarmış saçları, bükülmüş belleri toplumumuz için birer rahmet ve mağfiret vesilesidir. Sağlığının ve geçen yıllarının kıymetini bilen bir yaşlı, güzel bir insandır. Çünkü Sevgili Peygamberimiz,“İnsanların en hayırlısı kimdir?” sorusuna cevaben “Ömrü uzun, ameli güzel olandır”[4] buyurmuştur.
İnsanoğlu, ailesi ve çevresiyle sürekli irtibat hâlinde olmak, beşerî ilişkilerini sürdürmek ister. Yaşlılık döneminde bu ihtiyaç ve bağlılık daha da artar. Yaşlıları hayatın coşkusundan uzaklaştırmak, toplumdan dışlamak onları mutsuzluğa ve yalnızlığa sürükler. Halbuki saygı gören, hali hatırı sorulan, fikrine danışılan bir yaşlı, kendisini huzurlu ve güvende hisseder. Yalnızlığın ve terk edilmişliğin sebep olacağı sıkıntı ve bunalımlardan kurtulur.
Anne- babamıza göstereceğimiz şefkat ve merhamet, onların huzurlu bir yuvaya en çok ihtiyaç duyduğu ihtiyarlık çağında ayrı bir önem taşır. Ömürlerinin bu en hassas döneminde onların yanı başında olmak, ihtiyaçlarını karşılamak, hayır dualarını almak bize Allah’ın rızasını kazandıracak en önemli vesilelerdendir.
Bir evladın, yaşlı anne babasını kimsesiz ve sahipsiz bırakması ise büyük bir vefasızlıktır. Nitekim Allah Resûlü (s.a.v), yanında annesi ile babasından biri yahut her ikisi ihtiyarlayıp da onların hoşnutluğunu kazanamadığı için cennete giremeyen kişi hakkında “Burnu yerde sürtünsün”[5] buyurarak böyle bir kimsenin nasipsizliğine işaret etmiştir.
Bugünün ihtiyarları dünün gençleri olduğu gibi, bugünün gençleri de yarının ihtiyarları olacaktır. Rabbimiz bu gerçeği Kur’ân-ı Kerim’de şöyle dile getirmektedir: “Allah, sizi güçsüz(zayıf) olarak yaratan, sonra güçsüzlüğün ardından kuvvet veren, sonra gücün ardından bir güçsüzlük ve yaşlılık verendir.”[6]
O halde, küçükken bizi hayata hazırlayan yaşlılarımıza biz de bugün saygı göstermeliyiz.. Hayatlarını kolaylaştırmak ve tecrübelerinden faydalanmak için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeliyiz.. Unutmayalım ki, yaşlılarımıza hürmet, ömrümüze bereket katacaktır. Peygamberimiz (s.a.v)’in şu hadis-i şerifinde;: “Bir genç, ihtiyar bir kimseye yaşından dolayı hürmet ederse, Allah da ona yaşlılığında kendisine hürmet edecek birisini hazırlar.”[7]Buyurmuştur.
Yaşlılara nasıl davranmalı? Ayet-i Kerimede; “Eğer onlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlarsa onlara “ öf” bile deme!”[8] Buyrulmuştur.
Genç misin Yaşlı mı ?
✔KristofKolomb Amerika’yı keşfe çıktığı ilk yolculuğunda 50 yaşını çoktan aşmış durumdaydı.
✔Pasteur kuduz asısını bulduğunda 60 yaşındaydı..
✔Mimar Sinan, Süleymaniye camisini bitirdiğinde 70 yaşını geçmişti.
Selimiye camisini tamamladığında ise 86 olmuştu.
✔Galileo, ayın günlük ve aylık çizimlerini yaparken 73 yaşındaydı.
✔Charlie Chaplin, 76 yaşında film yönetmenliği yaparak hala işinin başındaydı.
✔Goethe, en büyük eseri Faust’u ölümünden bir yıl önce, yani 82 yaşında bitirmişti.
✔Nobel ödüllü Alman doktor Albert Schweitzer 88 yaşına rağmen Afrika hastanelerinde durmaksızın çalışarak ameliyat yapıyordu.
✔Ressam Titian 99 yaşında hayata gözlerini yumdu. “Lepanto Savaşı” adlı ünlü tablosunu ölümünden bir yıl önce tamamladı.
✔Dört defa İngiltere başbakanı seçilen Gladstone, son kez göreve geldiğinde yaşı 83’dü.
✔Gençlik hayatın belli bir çağı ile ilgili değildir.
✔İnsan, kendine olan güveni derecesinde genç, şüphesi derecesinde yaşlıdır.
✔Cesareti derecesinde genç, korkuları derecesinde yaşlıdır.
✔Ümitleri derecesinde genç, ümitsizliği derecesinde yaşlıdır.
✔Hiç kimse fazla yaşamış olmakla ihtiyarlamaz.
✔İnsanları ihtiyarlatan, ideallerinin gömülmesidir.
✔Seneler cildi buruşturabilir. Fakat heyecanların teslim edilmesi ruhu buruşturur.
✔İnsanlar yaşadıkça yaşlandıklarını sanırlar, halbuki yaşamadıkça yaşlanırlar.
✔İnsan ihtiyar olmaya karar verdiği gün ihtiyardır.
✔Güzelliği görme yeteneğini kaybetmeyen asla yaşlanmaz.
✔Yaşlanmak bir dağa tırmanmak gibidir. Çıktıkça yorgunluğunuz artar. Nefesiniz daralır ama görüş alanınız genişler.
✔Beynimiz yeni tecrübeler keşfettiği sürece insan genç sayılır.
